از حکایت «آن مرحوم» تا ماجرای «مدرک دکتری»

به گزارش کندوج، نمایشنامه «مدرک دکتری» در ۲۴۸ صفحه و با قیمت ۲۴۸ هزارتومان در انتشارات آناپنا راهی بازار کتاب شده است.

در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: نویسنده صربستانی برانیسلاو نوشیچ  (۱۹۳۸-۱۸۶۴) در طول زندگی خود به‌عنوان روزنامه‌نگار، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر شایستگی‌هایی را به دست‌ آورد. و به‌عنوان دیپلمات در شهرها و مناطق مختلف پادشاهی صربستان و پادشاهی بعدی یوگسلاوی فعالیت کرد. اما او با آثار ادبی خود که از دوران دانشجویی تا تقریبا پایان دوران سروده و شامل شعر، نثر کوتاه و رمان و بالاتر از همه نمایشنامه است، یادگاری جاودانه برای خود ساخته است. لحن‌های طنز علامت تجاری او در سراسر جهان است. یکی از نمایشنامه‌ها با عنوان «مدرک دکتری» (اولین اجرا در بلگراد ۱۹۳۶) نوشته شده است. کلاسیک طنز ظریف در دراماتورژی اروپایی _ و نه فقط مربوط به قرن بیستم – یا همان‌طور که یک دایره‌المعارف ادبی مشهور روسی در سال ۱۹۶۸ گفته است: «کار او وارد فهرست ادبیات جهان شد.»

در لحظه‌ای که ژیوتا سیویوویچ، صنعتگر بلگراد، رؤیای ازدواج پسرش میلوراد، دکتری فلسفه، را با دختر وزیر حمل‌ونقل در سر می‌پروراند، تلگرافی از استاد پسرش دریافت می‌کند که می‌خواهد به دیدارش برود.

نوشیچ در بدبینانه‌ترین نسخه خود، علاقه‌مند به پاسخ به این سؤال است که ما تا چه حد حاضریم صداقت خود را در ازای پول جعل کنیم و بفروشیم. وجدان (۱۰ هزار دینار)، صداقت (۶ هزار دینار)، شرافت (۳ هزار و هفصد دینار)، سوگند در دادگاه (متأسفانه ما فهرست قیمت سوژکا را نشنیدیم).

 همه چیر برای فروش است، صداقت، شرف، وجدان، عشق، دوستی، آبرو، احترام، همه‌چیز، همه‌چیر! برخلاف شیوه طنز آن دوران، این نمایش‌نامه تقریبا هیچ قهرمان مثبتی ندارد.

 همچنین نمایشنامه «آن مرحوم» در ۲۲۸ صفحه و بهای ۲۲۸ هزار تومان در نشر یاد شده عرضه شده است.

در نوشته پشت جلد کتاب می‌خوانیم: برانیسلاو نوشیچ (۱۹۳۸-۱۸۶۴) متولد صربستان، شهر بلگراد است. وی تحصیل‌کرده دانشگاه بلگراد است. نوشیچ در سال ۱۸۸۹ در جنگ بین صربستان و بلغارستان حضور داشت و کار خود را در وزارت امور خارجه آغاز کرد و سپس به وزارت آموزش‌وپرورش منتقل شد. پس از آن، وی به‌عنوان روزنامه‌نگار و نویسنده در بلگراد و همچنین به عنوان دراماتورژیست در تئاتر ملی مشغول به کار شد. نوشیچ‌ نه‌تنها یک نمایشنامه‌نویس بلکه یک تحلیلگر جامعه صربستان و ذهنیت آن در یک دوره تاریخی خاص بود. یکی از بهترین نمایشنامه‌هایش «آن مرحوم(۱۹۳۷)» است. «آن مرحوم» نمایانگر طنز ماندگار و تند از طمع بشر است؛ یادآور جامعه امروز و روابط انسانی است. نمایشنامه با موضوعی هوشمندانه و دیالوگ‌هایی تند که نشان‌دهنده کمدی تلخ است و به‌درستی متعلق به کلاسیک‌های جهانی است.

 «آن مرحوم» نمایشنامه‌ای سه‌‍پرده‌ای به همراه یک سرآغاز است (سرآغاز سه سال قبل از شروع پرده‌ اول را به نمایش می‌گذارد). بازی از ابتدا تا انتهای هر پرده و سرآغاز در لوکیشنی ثابت است. ورودِ شخصیت‌های جدید با ذکر «اضافه شدن کاراکتر» در متن مشخص می‌شوند. در حین بازی‌ها هیچ‌وقفه‌ یا تغییرِ دکوری رخ نمی‌دهد. سرآغاز و پرده‌ها شامل چهار اتاق منظم و معین شده است (سه اتاق نشیمن مختلف و یک اتاق کار.)

دیگر نمایشنامه منتشر شده در انتشارات آناپنا، «پرنده»  اثر الکساندر اوبرنوویچ با ترجمه مهسا محجوب لاله است که در ۳۲ صفحه و قیمت ۴۴ هزار تومان عرضه شده است.

الکساندر اوبرنوویچ (۱۹۲۸-۲۰۰۵) در بلگراد به‌دنیا آمد و در دانشگاه بلگراد به تحصیل مشغول به‌کار شد.

 در بخش رادیو_تلویزیون بلگراد، الکساندر با همکاری جورج لبوویچ نمایشنامه‌ای به‌نام «آدم‌های بهشتی» را نوشتند که جایزه اول را در تئاتر صربستان از آن خود کرد. این جشنواره هر ساله در شهر نووی ساد برگزار می‌شود. نووی ساد شهری ممتاز و دارای سنت فرهنگی طولانی صربستان است.

 در سال ۱۹۶۰، نمایشنامه اوبرنوویچ به نام «بازگشت دون‌ژوان» مورد تحسین قرار گرفت. نمایشنامه اوبرنوویچ به نام «تغییرات» متشکل از چهار نمایشنامه کوتاه در سال ۱۹۵۶ نوشته شده است. «پرنده» بخش سوم این نمایشنامه است که در سال ۱۹۵۸ جایزه بهترین نمایشنامه رادیویی را دریافت کرد. «تغییرات» در ایالات متحده در مرکز مطالعات و هنرهای نمایشی شوروی و اروپای شرقی در دانشگاه ایلینوی جنوبی در کاربوندیل، ایلینویز، در سال ۱۹۷۱ اجرا شد. نمایشنامه‌های اوبرنوویچ به پانزده زبان ترجمه شده است.

دهه ۱۹۵۰ شاهد یک نسل از نمایشنامه‌نویسان بودیم که به سبک ابزورد می‌نوشتند. در میان اولین‌ها، الکساندر اوبرنوویچ، نمایشنامه‌نویس بلگراد بود. نمایشنامه «پرنده» در مورد یک پیرمرد و پیرزنی است که تلاش می‌کنند پرنده‌ای زیبا با بال‌های طلایی را شکار کنند.

انتهای پیام