برای بخشیدن مهریه چه مدارکی لازم است؟

بخشیدن مهریه با چه مراتبی انجام می‌شود؟ وقتی زن و شوهر به عقد یکدیگر در می‌آیند علیرغم نفقه حق دیگری نیز به زن تعلق گرفته می‌شود که مهریه نام دارد‌. زن مالک مهریه است و‌ می‌تواند آن را دریافت کند و یا اینکه ببخشد. در ادامه توضیحات کاملی را درباره بخشیدن مهریه، مراحل و عواقب آن بیان نموده‌ایم با ما همراه باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره کلیک کنید.

مهریه چیست و چرا قانون آن را جزو حقوق قابل بخشش قرار داده است ؟

مهریه حقی است که به صورت توافقی در حین عقد نکاح به زن تعلق می‌گیرد و مرد مکلف می‌شود که آن را به زن پرداخت کند. میزان مهریه با توجه به توافق و شرایط زن و مرد معین می‌شود. از آن جایی که مهریه حق مسلم زن است قانون به او اجازه داده که هر گونه تصرفی که بخواهد در آن ایجاد کند.

برای مثال قانون به زن این حق را می‌دهد که مهریه خود را بخشد و یا آن را دریافت کند. در بعضی از زوجین دیده شده است که زن مهریه را به همسرش می‌بخشد و از دریافت آن صرف نظر می‌کند تا روند طلاق را سهولت بخشد، حضانت فرزندان را بگیرد و… . برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قانون کلیک کنید.

مراحل بخشیدن مهریه

برای بخشش مهریه می‌بایست زن برخی مراحل را طی کند تا بتواند به صورت رسمی و قانونی مهریه خود را ببخشد. مهریه به دو روش قابل بخشش خواهد بود، دو روش بخشش مهریه به شرح زیر می‌باشند:

بخشش به صورت دست نوشته

در این روش زن می‌تواند روی یک برگه کاغذ ذکر کند که مهریه خود را به طور کامل دریافت کرده است و یا آن را بخشیده است و سپس زیر نوشته خود را امضا و اثر انگشت بزند و برگه را به مرد تحویل دهد. در این نوع بخشش زن دیگر قادر نخواهد بود که اقرار به بخشش مهریه را انکار کند و پس از طلاق نیز دیگر مهریه به او تعلق نمی‌گیرد.

بخشش به صورت رسمی

در این روش زن می‌بایست با مراجعه به دفاتر ثبت اسناد از دفتردار بخواهد که سندی را تنظیم کند و در آن سند ذکر کند که زن مهریه خود را بخشیده است و از دریافت آن صرف نظر می‌کند. در این صورت مهریه به صورت رسمی و قانونی بخشیده می‌شود و زن دیگر نمی‌تواند مهریه خود را مطالبه کند.

مدارک مورد نیاز برای بخشیدن مهریه

برای بخشش مهریه در دفاتر ثبت اسناد شناسنامه زن و مرد و همچنین سند ازدواج آن‌ها مورد نیاز می‌باشد. زن می‌بایست یک نوشته کتبی و یا شفاهی از اذن پدر برای بخشش مهریه را به دفاتر ثبت اسناد ارائه نماید تا دفتردار سند بخشش مهریه او را تنظیم کند. برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل آنلاین تماس بگیرید

نحوه بخشیدن مهریه به چه صورت است؟

۱- اگر زن سندی (نوشته ای) به زوج داده باشد و اقرار به دریافت مهریه کرده باشد کار بسیار دشوار است زیرا ادعای بعدی زن انکار بعد از اقرار محسوب می شود که در محاکم مسموع نیست مثلا دیده شده است که زوجین به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده اند وبرای بخشیدن مهریه زن سند اقرار نامه مهریه را امضاء کرده است در این حالت مهریه دریافت شده محسوب او می شود و ادعای بعدی نگرفتن مهریه پذیرفته نمی شود مگر این که زن ثابت کند که اقرار او فاسد یا مبنی بر اشتباه و غلط بوده است. ()

۲- حالت دوم به اصطلاح حقوقی این است که زوجه (زن) ذمه مرد را از مهریه ای که بدهکار است بری کند که به آن ابراء می گویند اگر نوشته یا همان سندی که زوجه به زوج می دهد خواه رسمی یا عادی، دلالت بر ابرار ذمه کند دیگر از جانب زوجه امکان رجوع وجود ندارد. ماده ۲۸۹ قانون مدنی: « ابرا عبارت از این است که دائن از حق خود به اختیار صرف نظر نماید»

۳-  اگر مهریه در قالب عقد صلح در عوض چیزی صلح شده باشد، امکان رجوع برای زوجه وجود ندارد.

۴- اگر سندی (نوشته ای) بین زوجین رد و بدل شود مبنی بر این که با توافق مهریه مندرج در عقدنامه را کم یا زیاد کرده اند حسب نظریه شورای نگهبان این افزایش یا کاهش مهریه غیر شرعی محسوب می شود و بلا اثر است.

۵-  اگر بخشیدن مهریه در قالب بذل تمام یا قسمتی از مهریه در طلاق خلع باشد زوجه در ایام عده می تواند به آنچه بذل کرده است رجوع کند فرض کنید بوده و زوجه تمام مهریه را در قبال طلاق بذل کرده است در ایام زوجه می تواند با مراجعه به دفترخانه ای که صیغه طلاق را خوانده است طی درخواستی رجوع به مابذل کند. این رجوع در صورتی است که زن عده داشته باشد یعنی باکره یا یائسه نباشد. (رجوع به مهریه پس از طلاق توافقی)

۶-  فرض دیگر که شایع هم می باشد این است که زن طی نوشته ای خواه در دفتر اسناد رسمی و یا در نوشته ای (سند) عادی اقدام به بخشیدن مهریه خود کرده باشد و به اصطلاح حقوقی هبه کند.

۷- چه برای دریافت، ابراء و یا هبه مطلقا نیازی به اجازه پدر زوجه نیست و این که بعضی از دفاتر اسناد رسمی اصرار می کنند فقط در صورت بودن نزدیکان درجه یک زن حاضر به تنظیم سند می باشند برای این است که مصلحت اندیش شرایط زن و خودشان را می کنند وگرنه منع قانونی وجود ندارد.

۸-  به نظر اگر زوجه در یک برگ عادی به تعبیر حقوقی سند عادی مهریه را ببخشد یا ذمه شوهر را ابرا ء کند و … به ضرر او در دادگاه این امضاء سندیت داشته باشد اگر چه که بهتر است در این خصوص سند رسمی تنظیم گردد. (ماده ۱۲۹۱ قانون مدنی)

۹-  سوال می شود اگر از زن در یک برگه سفید امضاء اخذ شود آیا می توان بعدا در بالای آن نوشته شود که زن مهریه را بخشیده است یا خیر؟ اول این که هرگز ما چنین توصیه ای به کسی نمی کنیم مهریه حق شرعی و قانونی یک زن است و هم اوست که می تواند با رضایت و صلاحدید از حق خود عدول و گذشت نماید

مدارک لازم برای بخشیدن مهریه، همان عقد نامه و مدارک شناسایی زوجه و صرف حضور او در دفتر اسناد رسمی در کمال عقل و سلامت است. البته به شرطی که بالای ۱۸ سال تمام باشد.

خیلی از دفاتر اسناد رسمی به دلیل مشکلاتی که معمولا بعد از بخشیدن مهریه بدون بازگشت پیش می آید از نوشتن سند ابراء مهریه، اقرار به دریافت مهریه و یا بخشیدن مهریه (بذل) خودداری می کنند و شرط می گذارند که یکی از نزدیکان زوجه نیز حضور داشته باشد. خبرگزاری میزان – بر طبق قانون مدنی مهریه از جمله مهم‌ترین حقوق مالی زن است و زن نسبت به استفاده و دخل و تصرف در آن اختیار مطلق دارد. زن می‌تواند هرگونه که مصلحت دانست از مهریه اش استفاده کند یا کلا این دین به پرداخت مهریه توسط شوهر را با بخشیدن آن از ذمه شوهر بردارد.

ممکن است برخی افراد که خواهان انجام این عمل حقوقی هستند تصور کنند که برای بخشیدن مهریه هم مانند طلاق نیاز به رعایت شرایط خاصی هست. معاونت دادگستری تهران اعلام کرد که زن این حق را خواهد داشت که از مهریه اش آن طور که صلاح و مصلحت زندگی ایجاب می‌کند استفاده کند. مثلا در بعضی مواقع مصلحت به بخشیدن مهریه است به هر دلیلی یا مثلا زنی مالی از شوهرش در عوض مهریه دریافت کرده است که باید عرفا مهریه ثبت شده در عقد نامه اش را ببخشد.

زمانی که زن تصمیم به بخشیدن مهریه می‌گیرید بهتر است یک سری شرایط را در انجام این کار رعایت کند تا در آینده مشکلاتی از این بابت بوجود نیاید. این شرایط بخشش مهریه به صورت رسمی به این صورت امکان پذیر است:

اولین و مهم‌ترین شرط برای بخشیدن مهریه این است که خطبه عقد خوانده شده باشد. زن با خواندن صیغه عقد نکاح مالک مهریه می‌شود، پس اگر قبل از عقد به دلایلی مثل جلب توجه همسر یا رضایت خانواده او به ازدواج مهریه اش را ببخشد این بخشش باطل و بلااثر است.

بخشیدن مهریه قبل از عقد مثل بخشیدن مالی است که شما هنوز مالک و صاحب آن نیستید.

بخشیدن مهریه بعد از عقد نیاز به مراجعه به دادگاه خانواده ندارد، زن می‌تواند در برگه‌ای معمولی با امضا و اثر انگشت اقرار به گرفتن مالی در برابر مهریه یا ابرا ذمه شوهر از پرداخت مهریه نماید.

بخشش مهریه در دفتر اسناد رسمی، با این کار این عمل حقوقی بخشیدن به ثبت رسمی می‌رسد و دیگر در آینده باعث بوجود آمدن مشکلات اثباتی برای مرد و یا وراث او نخواهد شد. بعد از بخشش مهریه در دفتر اسناد رسمی آن اقرار نامه‌ای که زن در آن از حق خودش گذشت کرده است را به دفتر ازدواجی که در آن صیغه نکاح خوانده شده است می‌فرستند.

اگر زن واقعا قصد بخشیدن مهریه به شوهرش را دارد بهتر است که این کار را در دفتر اسناد رسمی انجام دهد و بعد از ثبت ٬ نامه‌ای به دفتر ثبت ازدواجی که قبلا در آنجا ازدواجشان ثبت شده نوشته شده تا آن‌ها هم در دفتر خود ثبت کنند و در عقدنامه نوشته شود.

مدارک بخشیدن مهریه

گفته شد که بخشیدن مهریه نیاز به رعایت شرایط خاصی ندارد و تنها شرطی که برای بخشیدن مهریه مهم و قابل توجه است این است که بخشش مهریه بعد از خواندن صیغه عقد باشد.

زن می‌تواند در برگه‌ای معمولی همراه با امضا و اثر انگشت مهریه اش را به شوهر ببخشد یا ذمه او را از پرداخت مهریه بری کند. علاوه بر این زنی که واقعا خواهان بخشش مهریه است می‌تواند به صورت رسمی و با مراجعه به دفتر خانه اسناد رسمی مهریه اش را ببخشد.

برای بخشیدن مهریه در دفتر اسناد رسمی نیاز هست که زوجین یک سری مدارکی را همراه خود برای ارائه به دفتر اسناد رسمی ببرند که شامل:

شناسنامه زن.

کارت ملی زن.

شناسنامه مرد.

کارت ملی مرد.

سند ازدواج یا همان عقد نامه.

علاوه بر این مدارک سردفتران اسناد رسمی لازم می‌دانند چنانچه زن در قبال بخشیدن مهریه در دفتر اسناد رسمی مالی از شوهر دریافت نکند یا حق طلاق را از او نگیرد، اجازه پدر زوجه ضمیمه اقرارنامه رسمی باشد.