جزئیات مصوبات ۷ جلسه از کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا در دولت چهاردهم

به گزارش کندوج و بنابر اعلام روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست احمد طاهری رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم درباره جزئیات مصوبات جلسات کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا گفت: در دولت چهاردهم تاکنون ۷ جلسه از کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا برگزار شده که این جلسات با حضور شینا انصاری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین معاون اجرایی رئیس جمهور آقای قائم پناه همراه بود و این جلسات از شهریورماه ۱۴۰۳ آغاز شدند.

وی گفت: در نخستین جلسه قوانین و وظایف اجرایی دستگاه ها مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به این که دولت به تازگی کار خود را آغاز کرده بود از جلسه سوم که در تاریخ ۱۶ آبان برگزار شد تصمیم گرفتیم برای هدفمندتر شدن مصوبات کارگروه و تمرکز بیشتر بر دستیابی به اهداف مشخص کلان شهرها را محور اصلی مباحث قرار دهیم. این گونه تلاش کردیم مصوبات را کاملاً متناسب با شرایط آلودگی هوای هر کلان شهر تدوین کنیم تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند.

وی افزود: در دومین جلسه علاوه بر پرداختن به برخی مسائل ملی موضوع کلانشهر اراک نیز به طور جامع بررسی شد و مصوباتی در این خصوص به تصویب رسید. از مهم ترین نتایج این جلسه می توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱. وزارت صنعت معدن و تجارت (صمت) موظف شد برنامه ای جامع برای اسقاط ناوگان فرسوده با توجه به سهم بالای این ناوگان در آلودگی هوا ارائه کند. ۲. وزارت کشور و شهرداری های کلانشهرها مکلف شدند گزارشی دقیق از وضعیت ناوگان حمل ونقل خود ارائه دهند. ۳. سازمان ملی استاندارد ملزم شد در نخستین نشست شورای عالی استاندارد کشور استاندارد کیفیت سوخت را به تصویب برساند. ۴. وزارت نفت مأمور شد برنامه طرح های ارتقای کیفیت سوخت را ارائه کند. ۵. وزارت نفت و نیرو نیز با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست موظف شدند نحوه توزیع سوخت در نیروگاه ها و صنایع کشور را تدوین و ارائه کنند. ۶. وزارت صمت همچنین موظف شد گزارشی کامل در مورد کلانشهر اصفهان آماده کرده و ارائه دهد.

طاهری تصریح کرد: یکی از مهم ترین مصوباتی که در این جلسه مطرح شد برنامه ارتقای کیفیت سوخت بود که توسط وزارت نفت به کارگروه ملی و سازمان حفاظت محیط زیست ارائه گردید. در مسیر اخذ مجوزهای مرتبط مشکلاتی وجود داشت که با همکاری سازمان محیط زیست این موانع رفع شدند و وزارت نفت توانست مجوز لازم را دریافت کند تا بتواند طرح های خود را با جدیت بیشتری دنبال نماید. همچنین برای توزیع سوخت در سطح کشور کارگروه هایی با مشارکت وزارت نفت وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل شده و این موضوع را در دستور کار خود قرار داده اند.در رابطه با پروژه گوگردزدایی از نفت کوره توسط شرکت های دانش بنیان یک فراخوان مشترک با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی منتشر کرده ایم. هدف این فراخوان شناسایی شرکت های دانش بنیانی است که توانایی فعالیت در این حوزه را دارند. بر اساس آخرین اطلاعاتی که از وزارت نفت دریافت کردیم ۱۰ شرکت دانش بنیان برای ورود به این پروژه اعلام آمادگی کرده اند. پس از انجام ارزیابی های فنی که به صورت مشترک با وزارت نفت انجام خواهد شد فرآیند اجرایی پروژه را آغاز می کنیم. در این راستا نمونه های مازوت در اختیار شرکت ها قرار خواهد گرفت تا پس از انجام عملیات پردازشی و حذف گوگرد سوخت نهایی ارزیابی شود. تصمیم گیری نهایی نیز بر اساس کارایی و راندمان روش های ارائه شده انجام خواهد شد.

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم گفت: جلسه سوم ما به موضوع کلان شهر اصفهان اختصاص داشت. در این جلسه به بررسی مسائل مربوط به اصفهان پرداختیم که یکی از کلان شهرهای آلوده کشور محسوب می شود و با چالش های جدی در زمینه آلودگی هوا روبه رو است. بر اساس آمار سال ۱۴۰۲ شهر اصفهان ۱۸۴ روز با شاخص کیفیت هوای بالای 100 را تجربه کرده است. همچنین نکته قابل توجه درباره این شهر آن است که منابع ثابت نقش اصلی را در انتشار آلاینده های هوا ایفا می کنند.

وی افزود: مصوباتی که برای این جلسه اتخاذ شد به دلیل سهم قابل توجه شرکت های ذوب آهن و فولاد مبارکه اصفهان در آلودگی هوای این شهر تصمیم گرفته شد از این دو شرکت تا زمان رفع آلایندگی ها و پیامدهای مرتبط مشمول عوارض آلایندگی با نرخ معادل ۱.۵ درصد شوند. همچنین مقرر شد که این شرکت ها برنامه کاهش آلایندگی به ویژه در زمینه آلودگی هوا به سازمان حفاظت محیط زیست ارائه دهند. در صورتی که این برنامه ریزی ها طی شش ماه عملی نشود یا شرکت ها از اجرای آن عقب بمانند سازمان حفاظت محیط زیست اختیار خواهد داشت تا به صورت مستقیم فعالیت این شرکت ها را متوقف کند. استانداری اصفهان نیز موظف شد گزارش پیشرفت پروژه های مرتبط را ارائه دهد.

طاهری تصریح کرد: همچنین برای سایر واحدهایی که میزان انتشار آلودگی قابل توجهی دارند مانند نیروگاه شهید منتظری و پالایشگاه اصفهان مقرر شد که برنامه کاهش آلودگی خود را ارائه دهند. علاوه بر این استانداری اصفهان و سایر ارگان های دریافت کننده عوارض آلایندگی در این استان موظف شدند حداقل ۵۰ درصد از عوارض دریافتی از واحدهای فولاد مبارکه و ذوب آهن را مطابق ماده ۸ مصوبه هیأت وزیران ذیل ماده ۲۷ قانون ارزش افزوده در راستای برنامه های کاهش آلودگی هوا اختصاص دهند. این شامل اقداماتی مانند نوسازی ناوگان حمل ونقل و توسعه حمل ونقل عمومی است. همچنین این ارگان ها ملزم به ارائه گزارش عملکرد به سازمان حفاظت محیط زیست شدند.

وی افزود: در چهارمین جلسه علاوه بر مرور مصوبات جلسات قبلی بررسی جامعی درباره وضعیت کلان شهر اهواز انجام گرفت. اهواز به دلیل ثبت شاخص آلودگی بالاتر از ۱۰۰ در ۷/۵۳ روزها طی سه سال گذشته آلوده ترین شهر کشور محسوب می شود. شایان ذکر است که این شهر در سال ۱۴۰۲ نیز با ۲۱۱ روز شاخص بالای ۱۰۰ همچنان در رتبه نخست آلودگی قرار دارد. متأسفانه مشکل آلودگی هوا در استان خوزستان تنها محدود به کلان شهر اهواز نیست. شهرهایی مانند دشت آزادگان اندیمشک و ماهشهر نیز به ترتیب ۱۷۷ ۱۳۶ و ۱۳۰ روز ناسالم را در سال ۱۴۰۲ تجربه کرده اند. بر اساس بررسی های انجام شده منابع اصلی انتشار آلاینده ها در این کلان شهر شامل تأسیسات نفتی فلرینگ حمل ونقل و سوزاندن پسماند هستند.

طاهری تصریح کرد: از مصوباتی که در ارتباط با کلانشهر اهواز داشتیم یکی این بود که سازمان حفاظت محیط زیست مکلف شد ظرف سه ماه عملیات شناسایی و پایش واحدهای مرتبط با کانی های غیرفلزی در استان خوزستان را به انجام برساند و واحدهای آلاینده را شناسایی و به فهرست مربوط به واحدهای آلاینده اضافه کند تا عوارض آلودگی از آنها دریافت شود.

وی افزود: وزارت نفت موظف شده است اطلاعات مربوط به فلر شامل حجم و ترکیب گازها را برای بهره برداری نیروگاه ها و صنایع در اختیار سازمان قرار دهد. همچنین این وزارتخانه مکلف است برنامه جامع کاهش و کنترل فلرینگ در استان خوزستان را تدوین کرده و ظرف سه ماه به دبیرخانه کارگروه ارسال کند. پس از آن باید مراحل تصویب این برنامه در هیأت دولت همانند فرآیندی که برای عسلویه انجام شده بود طی شود. در خصوص واحدهایی که دارای آلودگی قابل توجه هستند از جمله پتروشیمی رازی شرکت بهره برداری نفت مارون گاز مسجدسلیمان بهره برداری نفت و گاز کارون و اروندان فولاد خوزستان شرکت دوده فام دزفول کارخانه کاغذسازی پارس پالایشگاه آبادان و شرکت بانیه پرتو اندیمشک مقرر شده است که این واحدها ظرف سه ماه برنامه رفع آلودگی خود را ارائه داده و تأیید سازمان را اخذ کنند. تا زمانی که رفع آلودگی از سوی این شرکت ها به طور کامل انجام نشود نام آن ها در لیست صنایع آلاینده باقی خواهد ماند.

وی تصریح کرد: با توجه به معضل آلودگی ناشی از سوزاندن پسماندهای کشاورزی در مزارع نیشکر استان خوزستان مقرر شد شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی و همچنین شرکت کشت و صنعت کارون ظرف سه ماه برنامه ای عملیاتی برای افزایش سهم برداشت سبز نیشکر تهیه کنند و پس از تأیید سازمان محیط زیست ارائه نمایند. در همین راستا سازمان محیط زیست موظف است این واحدها را به دلیل انتشار آلاینده ها تا زمان رفع مشکل در لیست صنایع آلاینده قرار دهد. از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی بر اساس تبصره ۳ ماده ۲۰ قانون هوای پاک ملزم به به روزرسانی دستورالعمل های مربوط به آتش زدن نباتات با هدف کاهش اثرات پسماندسوزی کشاورزی با همکاری سازمان محیط زیست شده است. همچنین طبق تبصره ۲ همین ماده قانونی دو شرکت مذکور موظف اند زیرساخت های لازم برای تبدیل پسماندهای کشاورزی به انرژی و کود را فراهم کرده و پس از تصویب کارگروه استانی این طرح را برای تأیید به کارگروه ملی ارائه دهند. علاوه بر این استانداری خوزستان مکلف است با نظارت بر اجرای این موارد گزارش اقدامات انجام شده را به سازمان محیط زیست ارسال کند.

وی افزود: در پنجمین جلسه مصوبات جلسه قبل مرور شد و گزارشی درباره اولویت بندی توزیع سوخت در کشور توسط وزارت نفت ارائه گردید. موضوع گوگردزدایی از مازوت نیز توسط شرکت های دانش بنیان مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه این جلسه در اوج سرمای کشور برگزار شد گزارش وزارت نفت درباره توزیع سوخت میان بخش های مختلف ارائه شد. همچنین برنامه پیشنهادی اسقاط وسایل نقلیه توسط وزارت صمت و وضعیت ناوگان حمل ونقل عمومی از سوی وزارت کشور مطرح گردید.

طاهری در ادامه گفت: در جلسه پنجم تصمیم بر این شد که نتایج تحلیل های دوره ای از سوخت نظیر مازوت و گازوئیل نیروگاه ها به سازمان حفاظت محیط زیست ارائه شود. همچنین مقرر گردید وزارت صنعت معدن و تجارت (صمت) با همکاری وزارت کشور سازمان محیط زیست سازمان برنامه و بودجه و سازمان نوسازی ناوگان طرح نهایی خود را برای اسقاط وسایل مربوطه تدوین نمایند. علاوه بر این سازمان برنامه و بودجه متعهد شد تا اعتبار لازم برای صندوق حمایت از صنایع پیشرفته به منظور اجرای فرآیند اسقاط تخصیص دهد.

  وی افزود: یکی از مسائل مهمی که در این جلسه مورد بررسی قرار گرفت تصمیم گیری درباره نصب سیستم های تصفیه در خروجی نیروگاه ها و همچنین استفاده ازامولسیون برای بهینه سازی سوخت نیروگاه ها بود. این اقدام با هدف کاهش آلودگی ناشی از فعالیت واحدهای نیروگاهی در دستور کار قرار گرفت. مقرر شد این موضوع در کارگروهی ذیل کارگروه ملی و با مشارکت وزارت نیرو وزارت نفت و سازمان حفاظت محیط زیست بررسی شود و گزارش نهایی به کارگروه ملی ارائه گردد. همچنین سازمان ملی استاندارد موظف شد وضعیت پایش سوخت را گزارش دهد. وزارت نفت و نیرو نیز ملزم شدند که با همکاری سایر نهادهای مرتبط برنامه ای جامع برای توزیع سوخت در سال آینده تدوین کنند.

طاهری در ادامه گفت: در جلسه ششم به موضوع آلودگی هوای مشهد پرداخته شد. در ارتباط با شهر مشهد منابع متحرک به عنوان عامل اصلی و عمده در انتشار آلودگی هوا شناخته شدند. همچنین در این جلسه تصمیم گرفته شد که به دلیل افزایش روزافزون گردوغبار در این شهر موضوع آلودگی ناشی از گردوغبار به طور جداگانه و ویژه مورد بررسی قرار گیرد.

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم گفت: در کارگروه مصوب شد شهر مشهد باید در اولویت برنامه اسقاط و نوسازی ناوگان حمل ونقل سواری قرار گیرد. همچنین تصویب شده است که منابع به دست آمده از عوارض آلایندگی در شهر مشهد صرفاً برای توسعه و نوسازی ناوگان اتوبوس های شهری استفاده شود. برنامه ای نیز برای توسعه زیرساخت های برقی مخصوص ناوگان حمل ونقل در کارگروه ملی ویژه شهر مشهد ارائه گردد.

وی افزود: گزارش عملکرد شهرداری مشهد و پلیس راهور درباره اجرای معاینه فنی خودروهای دیزلی و بررسی وضعیت فیلتر دوده باید به دبیرخانه ارسال شود. با توجه به سهم قابل توجه نیروگاه های توس و فردوسی در آلودگی هوای مشهد ضروری است که امکان سنجی استفاده از سیستم های کنترلی توسط سازمان محیط زیست بررسی شود. علاوه بر این با همکاری وزارت نفت و وزارت نیرو نتایج مربوطه به کارگروه ملی منعکس شده و این نیروگاه ها در اولویت دریافت سوخت پاک قرار گیرند تا مصرف مازوت در آن ها به حداقل کاهش یابد.

طاهری تصریح کرد: در هفتمین جلسه کارگروه به وضعیت آلودگی هوای شهر تهران پرداخته شد. با توجه به جمعیت بسیار بالای تهران و تأثیرات گسترده آلودگی هوا بر شهروندان این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در سال ۱۴۰۲ در ۱۲۹ روز شاخص کیفیت هوای تهران از عدد ۱۰۰ فراتر رفت. در این میان آلاینده ازن در شش ماه نخست و ذرات معلق در نیمه دوم سال اثر آلاینده های معیار بودند. برای این جلسه تصویب شد که طبق ماده ۲۴ آیین نامه اجرایی ماده ۲ قانون هوای پاک سازمان حفاظت محیط زیست تدوین سیاهه انتشار برای شهرهای دارای اولویت را بر اساس داده های سال ۱۴۰۳ آغاز کند. همچنین مقرر شد که گزارش پیشرفت آن هر سه ماه یک بار به کارگروه ملی ارائه شود.

وی افزود: تمام دستگاه های اجرایی موظف شده اند تا در تدوین فهرست انتشار با سازمان حفاظت محیط زیست همکاری کنند. همچنین تصمیم گرفته شد که وزارت نفت پیشنهاد مربوط به اسقاط ناوگان فرسوده را در کارگروهی تحت نظر کارگروه ملی و با حضور وزارت صنعت معدن و تجارت سازمان حفاظت محیط زیست وزارت نیرو وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه نهایی کند و سپس برای بررسی به کارگروه ملی ارائه دهد.

طاهری تصریح کرد: همچنین تصمیم بر این شد که سهمیه خرید خودرو از خودروسازان در ازای اسقاط خودروهای فرسوده در سال آینده منحصراً به اسقاط ناوگان سواری شهر تهران اختصاص یابد. علاوه بر این مقرر گردید که نظارت بر مراکز تست معاینه فنی تقویت شود و گزارش آن نیز هر سه ماه یک بار به دبیرخانه کارگروه ارسال شود.

انتهای پیام