خلاصه کتاب جهان مکتوب: چگونه ادبیات به تاریخ شکل داد؟ ( نویسنده مارتین پوکنر )

کتاب «جهان مکتوب: چگونه ادبیات به تاریخ شکل داد؟» اثر مارتین پوکنر، به بررسی عمیق و گسترده نقش بی بدیل متون مکتوب، از الواح گلی باستانی تا مانیفست های انقلابی و رمان های مدرن، در دگرگونی و شکل دهی به مسیر تاریخ بشریت می پردازد. این اثر نشان می دهد که چگونه کلام نوشتاری، فراتر از یک ابزار صرف، به نیرویی پیش برنده در ظهور و سقوط تمدن ها، فلسفه ها و جنبش های اجتماعی تبدیل شده است.

در میان هزاران کتابی که هر روز منتشر می شوند، برخی آثار توانایی دارند نگاه ما را به جهان تغییر دهند و درک ما را از گذشته عمق بخشند. «جهان مکتوب» اثر مارتین پوکنر، دقیقاً چنین کتابی است. این اثر که حاصل پژوهش های گسترده و بین رشته ای است، خواننده را به سفری چهار هزار ساله می برد؛ سفری که در آن متون، فارغ از قالب و ژانرشان، نه تنها روایت گر تاریخ بوده اند، بلکه خود تاریخ ساز شده اند. در این مقاله، به بررسی جامع و نقادانه این کتاب ارزشمند می پردازد تا خواننده با بینشی عمیق تر، آمادگی لازم را برای مواجهه با ابعاد مختلف آن و تفکر درباره پیام هایش به دست آورد.

درباره نویسنده: مارتین پوکنر، کاشف مسیرهای مکتوب تاریخ

مارتین پوکنر، فیلسوف و منتقد ادبی متولد سال ۱۹۶۹، یکی از برجسته ترین چهره های معاصر در حوزه ادبیات تطبیقی و مطالعات فرهنگی است. او تحصیلات خود را در دانشگاه های معتبری همچون بولونیا، کالیفرنیا، کنستانز و سانتا باربارا به پایان رسانده و در حال حاضر به عنوان استاد ادبیات انگلیسی و تطبیقی در دانشگاه هاروارد تدریس می کند. تخصص پوکنر در مقایسه ادبیات ملل مختلف و بررسی تأثیرات متقابل آن ها بر یکدیگر، او را به محققی ایده آل برای نگارش اثری با دامنه گسترده «جهان مکتوب» تبدیل کرده است.

پیشینه علمی و علاقه وافر پوکنر به تاریخ فرهنگی و نقش متون در آن، به وضوح در رویکرد کتاب «جهان مکتوب» نمایان است. او تنها به ادبیات کلاسیک محدود نمی شود، بلکه دامنه بررسی خود را به مانیفست ها، کتب مقدس و حتی نسخه های خطی فراموش شده گسترش می دهد تا نشان دهد چگونه کلام نوشتاری، در اشکال گوناگون خود، بر تار و پود تمدن بشری تنیده شده است. از دیگر آثار مهم او می توان به «تئاتر ایده ها» اشاره کرد که بر جنبه های فلسفی تاریخ نمایش تمرکز دارد و عمق تفکر او را در پرداختن به ارتباط هنر و اندیشه منعکس می سازد.

ایده محوری «جهان مکتوب»: کلام چگونه جهان را ساخت؟

ایده مرکزی کتاب «جهان مکتوب» بر این اصل استوار است که کلام نوشتاری، نیرویی فعال و پویا بوده که به طور مستقیم در شکل گیری وقایع تاریخی، ظهور و سقوط امپراتوری ها، پیدایش ایده های فلسفی و سیاسی، و برانگیختن جنبش های اجتماعی نقش داشته است. پوکنر استدلال می کند که متون، تنها منعکس کننده واقعیت نبوده، بلکه خود خالق واقعیت های جدیدی بوده اند. او این ایده را از طریق بررسی شانزده متن کلیدی در بازه زمانی چهار هزار ساله و از فرهنگ های گوناگون به اثبات می رساند.

این کتاب از الواح گلی سومری و حماسه گیلگمش آغاز می شود، نشان می دهد که چگونه اختراع خط و نیاز به ثبت اطلاعات اقتصادی، به ایجاد اولین سیستم های نوشتاری منجر شد و سپس این سیستم ها به ابزاری برای بیان اساطیر و ارزش های فرهنگی تبدیل شدند. پوکنر در ادامه، چگونگی تأثیر کتب مقدس در ایجاد هویت های جمعی، نقش رمان ها در نقد اجتماعی، قدرت مانیفست های سیاسی در تحریک انقلاب ها، و اهمیت ادبیات مقاومت در برابر استبداد را تحلیل می کند. دامنه زمانی و جغرافیایی گسترده کتاب، از شرق باستان تا غرب مدرن و از اروپا تا آفریقا و آمریکا، این ایده محوری را به شکلی بین المللی و جامع به تصویر می کشد.

اعجازبرانگیزترین قابلیت ادبیات همواره این بوده است که به خوانندگان خود امکان دسترسی به ذهن دیگران را بدهد. خالقانی که مهم نیست کجا و چطور زندگی می کنند، مهم کلماتی است که می نویسد و از پیوستگی شان قصه ای می سازند که عمری ابدی پیدا می کند.

سفر در «جهان مکتوب»: خلاصه ای فصل به فصل از تأثیرگذارترین متون

کتاب «جهان مکتوب» خواننده را به یک سفر هیجان انگیز در دل تاریخ ادبیات می برد و در هر توقف، نگاهی عمیق به متن هایی می اندازد که در زمان خود موج ساز بوده اند.

فصل ۱: کتاب بالینی اسکندر

این فصل با بررسی تأثیر شگرف «ایلیاد» هومر بر شخصیت اسکندر کبیر آغاز می شود. پوکنر به این نکته اشاره می کند که اسکندر، نه تنها ایلیاد را همیشه با خود حمل می کرد، بلکه این حماسه به منبع الهام و الگوی رفتاری او در فتوحاتش تبدیل شد. این فصل نشان می دهد که چگونه یک اثر ادبی می تواند آرمان ها و جاه طلبی های یک رهبر قدرتمند را شکل دهد و به او در پیشبرد اهدافش کمک کند.

فصل ۲: پادشاه گیتی: از گیلگمش و آشوربانیپال

پوکنر در این بخش به خاستگاه های خط و نوشتن بازمی گردد و نقش کاتبان در تمدن های بین النهرین را برجسته می سازد. او با معرفی «حماسه گیلگمش»، که یکی از قدیمی ترین آثار ادبی مکتوب بشر است، اهمیت ثبت دانش و اساطیر را نشان می دهد. این فصل تأکید می کند که چگونه سواد و نگارش، قدرتی نوظهور را به ارمغان آورد که به کاتبان، جایگاهی والا در جامعه بخشید و ابزاری برای حکومت داری و حفظ میراث فرهنگی فراهم آورد.

فصل ۳: عزرا و آفرینش کتاب مقدس

در این فصل، نویسنده به نقش محوری متون مذهبی، به ویژه «کتاب مقدس»، در ایجاد وحدت و هویت برای یک قوم می پردازد. پوکنر نشان می دهد که چگونه بازنویسی و تدوین این متون توسط شخصیت هایی مانند عزرا، نه تنها باورها را تحکیم بخشید، بلکه به سازماندهی اجتماعی و سیاسی جامعه نیز کمک کرد و بنیادی برای آینده آن نهاد.

فصل ۴: آموختن از بودا، کنفوسیوس، سقراط و مسیح

این فصل به مقایسه دیدگاه های متفاوت رهبران فکری بزرگ درباره نوشتن می پردازد. پوکنر به تفصیل به مخالفت سقراط با نوشتن اشاره می کند که آن را نوعی فراموشی و سلب توانایی تفکر نقادانه از ذهن می دانست. در مقابل، او از اهمیت ثبت تعالیم بودا، کنفوسیوس و مسیح سخن می گوید که چگونه نوشته های پیروانشان، راه را برای گسترش ایده های آن ها در طول قرن ها هموار ساخت.

فصل ۵: موراساکی و سرگذشت گِنجی: نخستین رمان برجسته در تاریخ جهان

با ورود به شرق آسیا، پوکنر «سرگذشت گنجی» نوشته موراساکی شیکیبو، بانوی دربار ژاپن در قرن یازدهم، را به عنوان نخستین رمان روانشناختی جهان معرفی می کند. این فصل به ظهور رمان به عنوان یک ژانر ادبی مهم می پردازد و نقش زنان در توسعه آن را برجسته می سازد. «سرگذشت گنجی» نشان می دهد که چگونه ادبیات می تواند به بازتاب پیچیدگی های انسانی و ظرافت های اجتماعی بپردازد.

فصل ۶: هزار و یک شب با شهرزاد

این بخش به اهمیت قصه گویی و ادبیات شفاهی و کتبی در فرهنگ های مختلف، به ویژه در خاورمیانه می پردازد. «هزار و یک شب» و شخصیت شهرزاد، نمادی از قدرت روایت در بقا و تأثیرگذاری است. پوکنر نشان می دهد که چگونه این داستان ها نه تنها سرگرم کننده بودند، بلکه حامل خرد، اخلاق و تجربه های زیسته یک تمدن محسوب می شدند.

فصل ۷: گوتنبرگ، لوتر و جمهوری نوین چاپ

انقلاب گوتنبرگ و اختراع ماشین چاپ، نقطه عطفی در تاریخ کلام مکتوب بود. این فصل به تأثیر شگرف این اختراع بر انتشار ایده ها، به ویژه متون مذهبی اصلاح طلبانه مارتین لوتر، می پردازد. چاپ، متون را از انحصار کاتبان خارج کرد و امکان دسترسی گسترده تر مردم به دانش و اندیشه را فراهم آورد، که خود مقدمه تغییرات اجتماعی و سیاسی عظیمی شد.

فصل ۸: پوپول ووه و فرهنگ مایا: یک سنت ادبی مستقل

پوکنر در این بخش به آمریکای مرکزی سفر می کند و «پوپول ووه»، کتاب مقدس مایاها، را معرفی می کند. این نمونه، نشان دهنده توسعه ادبیات در فرهنگی مستقل از نفوذ غرب است و اهمیت حفظ سنت های شفاهی و مکتوب یک قوم را در برابر هجوم فرهنگ های غالب یادآوری می کند. این کتاب، گواهی بر تنوع غنی ادبیات جهانی است.

فصل ۹: دن کیشوت و دزدان دریایی

«دن کیشوت» اثر سروانتس، نه تنها یک رمان کلاسیک است، بلکه به عنوان ابزاری قدرتمند برای نقد اجتماعی و فرهنگی زمان خود عمل کرد. این فصل بررسی می کند که چگونه رمان ها می توانند انتظارات ادبی را به چالش بکشند، واقعیت را بازتعریف کنند و تأثیری عمیق بر خوانندگان خود بگذارند، حتی اگر در ابتدا به عنوان سرگرمی تلقی شوند.

فصل ۱۰: بنجامین فرانکلین: صنعتگر رسانه در جمهوری اهل ادب

این بخش به توسعه رسانه های نوشتاری در دوران مدرن می پردازد و بنجامین فرانکلین را به عنوان یک صنعتگر رسانه معرفی می کند. پوکنر نشان می دهد که چگونه شخصیت هایی مانند فرانکلین، با انتشار روزنامه ها، مجلات و کتاب ها، در شکل گیری افکار عمومی و پیشبرد آرمان های سیاسی در جهان جدید نقش کلیدی ایفا کردند.

فصل ۱۱: ادبیات جهان: گوته در سیسیل

با معرفی مفهوم «ادبیات جهان» (Weltliteratur) توسط یوهان ولفگانگ فون گوته، این فصل به بحث جهانی شدن ادبیات می پردازد. پوکنر توضیح می دهد که چگونه گوته، با تأکید بر تبادل فرهنگی و ترجمه آثار ادبی، به ایجاد درکی فراتر از مرزهای ملی و قومی در حوزه ادبیات کمک کرد.

فصل ۱۲: مارکس، اِنگلس، لنین، مائو: خوانندگان مانیفست کمونیست متحد شوید

قدرت متون سیاسی و انقلابی در این فصل به اوج خود می رسد. پوکنر تأثیر شگرف «مانیفست کمونیست» مارکس و انگلس را بر جنبش های اجتماعی و سیاسی سراسر جهان تحلیل می کند. این فصل نشان می دهد که چگونه یک متن می تواند به ایدئولوژی ای قدرتمند تبدیل شود که میلیون ها نفر را به کنش و تغییرات عظیم اجتماعی سوق دهد.

فصل ۱۳: آخماتووا و سولژنیتسین: نوشتن علیه شوروی

در این بخش، پوکنر به نقش حیاتی ادبیات در مقاومت و بیان حقیقت در برابر استبداد می پردازد. او از نویسندگانی چون آنا آخماتووا و الکساندر سولژنیتسین نام می برد که در دوران سرکوب اتحاد جماهیر شوروی، با شجاعت تمام، از طریق آثارشان به افشای ظلم و دفاع از کرامت انسانی پرداختند و به صدای خاموش شدگان تبدیل شدند.

فصل ۱۴: حماسه سونجاتا و سخن پردازان غرب آفریقا

این فصل، بار دیگر اهمیت ادبیات شفاهی و داستان سرایی را در حفظ تاریخ و فرهنگ برجسته می سازد. «حماسه سونجاتا»، یکی از بزرگترین حماسه های شفاهی غرب آفریقا، نشان می دهد که چگونه سنت پردازان و راویان، حافظان دانش و هویت یک جامعه بوده اند و چگونه قصه ها، حتی بدون نیاز به نوشتن، می توانند قدرت تاریخ سازی داشته باشند.

فصل ۱۵: ادبیات پسااستعماری: دِرِک والکات، شاعر کارائیب

پوکنر در این بخش به شکل گیری هویت های ادبی جدید در دوران پسااستعمار می پردازد. او با اشاره به درک والکات، شاعر و نمایشنامه نویس کارائیبی برنده نوبل، چگونگی تلاش نویسندگان پس از استعمار برای بازسازی زبان، هویت فرهنگی و جایگاه خود در جهان ادبیات را بررسی می کند.

فصل ۱۶: از مدرسۀ جادوگری هاگوارتز تا هندوستان

آخرین فصل به ادبیات معاصر و پدیده جهانی شدن می پردازد. پوکنر با مثال هایی چون سری کتاب های «هری پاتر» و تأثیرات فرهنگی گسترده آن ها در سراسر جهان، نشان می دهد که چگونه ادبیات در عصر حاضر نیز همچنان قدرتمند است و می تواند مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را درنوردد و بر ذهن و زندگی میلیون ها نفر تأثیر بگذارد.

نقد و بررسی «جهان مکتوب»: نگاهی عمیق به نقاط قوت و ضعف

کتاب «جهان مکتوب» اثری جاه طلبانه و ارزشمند است که بی شک، سزاوار تحسین و بررسی دقیق است. با این حال، مانند هر اثر گسترده ای، دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود است.

نقاط قوت کتاب

• ترجمه روان و کیفیت چاپی: ترجمه کتاب توسط علی منصوری و انتشار آن توسط نشر بیدگل، با کیفیت بسیار بالایی صورت گرفته است. متن روان و قابل فهم است و خواننده به ندرت برای درک جملات نیازمند بازخوانی مکرر می شود. کیفیت فیزیکی کتاب نیز تجربه ای مثبت برای دوست داران کتاب فراهم می آورد و بخش منابع نیز به دقت حفظ شده است.
• دیدگاه بین رشته ای و جامع نگر: پوکنر با تسلط بر حوزه های تاریخ، ادبیات، فلسفه و سیاست، دیدگاهی جامع نگر ارائه می دهد. این رویکرد به خواننده کمک می کند تا ارتباطات پیچیده بین متون و وقایع تاریخی را درک کند و از محدودیت های تک رشته ای فراتر رود.
• مثال های متنوع و جذاب: انتخاب شانزده متن کلیدی از فرهنگ ها و دوران های مختلف جهان، یکی از برجسته ترین ویژگی های کتاب است. این مثال ها نه تنها تنوع ادبیات بشری را به تصویر می کشند، بلکه روایت ها را زنده و جذاب نگه می دارند و خواننده را به کنجکاوی و مطالعه بیشتر ترغیب می کنند.
• تشویق خواننده به تفکر نقادانه: حتی با وجود برخی نقدهای وارد بر کتاب، «جهان مکتوب» به دلیل پرداختن به موضوعی کلیدی و نمایش ابعاد مختلف تأثیر کلام، خواننده را به تفکر عمیق درباره نقش متون در زندگی روزمره و شکل گیری تمدن ها فرامی خواند.

نقاط ضعف و نقدهای کلیدی

با وجود نقاط قوت برجسته، برخی ابهامات و کاستی ها در کتاب «جهان مکتوب» وجود دارد که نیازمند توجه ویژه است.

مهمترین نقد: ابهام و گستردگی مفهوم «ادبیات» (Literature)

شاید اساسی ترین نقد وارد بر این کتاب، عدم ارائه تعریفی صریح و یکدست از مفهوم «ادبیات» توسط نویسنده باشد. پوکنر در طول کتاب، واژه Literature را با معانی متفاوتی به کار می برد؛ گاهی به معنای عام «مکتوبات» (یعنی هر آنچه نوشته شده) و گاهی به معنای خاص و فاخر «ادبیات» (مانند رمان یا شعر). این ابهام، سردرگمی زیادی برای خواننده ایجاد می کند و از اعتبار پژوهشی کتاب می کاهد.

به عنوان مثال، نویسنده بخش قابل توجهی از کتاب را به تحلیل «مانیفست کمونیست» یا «کتب مقدس» اختصاص می دهد. در حالی که از دیدگاه بسیاری از منتقدان و حتی عموم مردم، این متون در دسته «ادبیات فاخر» قرار نمی گیرند، بلکه بیشتر ماهیت سیاسی، فلسفی یا مذهبی دارند. اگرچه می توان استدلال کرد که Literature در برخی تعاریف لغوی شامل written works نیز می شود، اما یک نویسنده پژوهشی موظف است اصطلاحات کلیدی خود را به وضوح تعریف کند تا از سوءتفاهم جلوگیری شود. همانطور که یک کتاب مردم شناسی به تعریف «مردم» می پردازد، اثری درباره تأثیر «ادبیات» بر تاریخ نیز باید مراد خود از این واژه را روشن سازد.

این نقد از آن جهت حائز اهمیت است که عنوان فرعی کتاب – «چگونه ادبیات به تاریخ شکل داد؟» – انتظار خاصی در خواننده ایجاد می کند. وقتی خواننده با تحلیل هایی از متون غیرادبی در چارچوب «ادبیات» مواجه می شود، این حس القا می شود که عنوان کتاب به درستی محتوای آن را منعکس نمی کند. این تناقض در طول متن نیز ادامه می یابد و پوکنر گاه به «ادبیات» به معنای متعارف و فاخر آن (مانند آثار سروانتس و رولینگ) اشاره می کند و گاه این چارچوب را فراموش کرده و به هر نوع متن مکتوبی می پردازد.

این ضعف بزرگ در کتاب هایی که نویسنده فیش برداری های فراوان کرده و سپس خواسته همه را زیر یک عنوان بگنجاند، پیش می آید. اما حداقل کاری که نویسنده می تواند انجام دهد این است که وقتی متن نهایی شد، با ادعایی نادرست بر روی جلد، این ضعف را پررنگ تر نکند.

توقع یک خواننده دقیق این است که نویسنده از میان صدها تعریف موجود برای «ادبیات»، یکی را برگزیند و دلیل انتخاب خود را تشریح کند، یا دست کم تعریفی عملی از آنچه در این کتاب مراد اوست، ارائه دهد. تنها چسباندن داستان ها به یکدیگر بدون یک چارچوب نظری شفاف، هرچند ممکن است اطلاعات جذابی ارائه دهد، اما از انسجام و اعتبار یک اثر تألیفی می کاهد. تألیف به معنای ایجاد انس و الفت میان مطالب و کنار هم قرار دادن آن ها به شیوه ای منسجم و منطقی است، نه صرفاً گردآوری اطلاعات.

سایر نقاط ضعف

• سبک نگارش و سرعت خوانش: برخی خوانندگان از «جهان مکتوب» به عنوان یک کتاب «کندخوان» یاد کرده اند. شیوه نگارش نویسنده گاهی باعث می شود که خواننده برای درک کامل مطالب، ناگزیر به مطالعه کندتر باشد. این موضوع می تواند ناشی از تراکم متغیر مطالب در بخش های مختلف باشد.
• تناسب نداشتن حجم بخش ها: گاهی پوکنر نکات واضح یا کم اهمیت را با تفصیل بیشتری شرح می دهد، در حالی که از کنار موضوعات مهم تر با اشاره ای مختصر عبور می کند. این عدم تناسب در حجم مطالب می تواند باعث سردرگمی یا نارضایتی خواننده شود، به ویژه اگر انتظاراتی از عنوان اصلی کتاب در ذهن داشته باشد.
• مسئله عنوان فرعی: همانطور که پیشتر گفته شد، عنوان فرعی «چگونه ادبیات به تاریخ شکل داد؟» ممکن است گمراه کننده باشد، زیرا کتاب به طور وسیعی به «مکتوبات» (نوشتار به معنای عام) می پردازد، نه صرفاً ادبیات به معنای خاص. این موضوع می تواند به انتظارات نادرست در خواننده منجر شود.

چرا باید این کتاب را بخوانیم؟

با وجود نقدهای وارده، «جهان مکتوب» اثر مارتین پوکنر، همچنان یک کتاب ارزشمند و قابل تأمل است که مطالعه آن می تواند بینش های عمیقی را برای خواننده فراهم آورد. خواندن این کتاب، فرصتی است برای:

1. درک عمق تأثیر کلام مکتوب: این کتاب به خوبی نشان می دهد که چگونه نوشته ها، از نخستین خطوط حک شده بر لوح ها تا آخرین رمان های پرفروش، توانسته اند تمدن ها را شکل دهند، انقلاب ها را برانگیزند، و اندیشه ها را در طول قرن ها حفظ و منتقل کنند. این آگاهی، نگاه ما را به اهمیت واژگان و قدرت آن ها تغییر می دهد.
2. آشنایی با متون کلیدی تاریخ بشر: پوکنر با معرفی شانزده متن تأثیرگذار، خواننده را با گنجینه ای از دانش و فرهنگ بشری آشنا می کند که شاید پیش از این فرصت مطالعه آن ها را نداشته است. این سفر ادبی و تاریخی، دایره اطلاعات عمومی و تخصصی خواننده را گسترش می دهد.
3. تقویت مهارت تفکر نقادانه: مواجهه با نقدهای مطرح شده در مورد ابهام در تعریف «ادبیات» و سایر کاستی ها، خواننده را به یک خوانش فعال و نقادانه تشویق می کند. این کتاب، به خودی خود، نمونه ای عالی برای تمرین تحلیل و ارزیابی محتواست و مهارت هایی را تقویت می کند که فراتر از حوزه ادبیات، در تمامی جنبه های زندگی کاربرد دارند.

برای کسانی که به تاریخ کتاب و صنعت نشر علاقه مندند و می خواهند برش هایی از تاریخ «کلام مکتوب» را بخوانند تا ذهن شان به مطالعه و جستجوی بیشتر ترغیب شود، این کتاب به شدت توصیه می شود. این اثر، نه تنها دانش شما را افزایش می دهد، بلکه شما را به تأمل درباره جایگاه و قدرت کلمه ها در دنیای امروز فرامی خواند.

نتیجه گیری: میراث کلام مکتوب در عصر دیجیتال

«جهان مکتوب: چگونه ادبیات به تاریخ شکل داد؟» اثر مارتین پوکنر، با تمام نقاط قوت و ضعفش، اثری برجسته و مهم در حوزه مطالعات ادبی و تاریخی به شمار می آید. این کتاب نه تنها به گذشته نگاهی عمیق می اندازد تا ریشه های قدرت کلام مکتوب را کشف کند، بلکه به طور ضمنی، ما را به تأمل درباره میراث این قدرت در عصر دیجیتال فرامی خواند.

در دنیایی که هر لحظه محتوای جدیدی تولید می شود و مرزهای میان «ادبیات»، «محتوا» و «اطلاعات» بیش از پیش کمرنگ می شود، پیام های پوکنر بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می کنند. او ما را وامی دارد تا به این سؤال فکر کنیم: آیا در آینده، نویسندگان به صرف «تولیدکنندگان محتوا» بدل خواهند شد که آثارشان به جای آفریده های اصیل ذهنی، صرفاً پاسخی به تقاضای بازار خواهد بود؟

حالا ناگهان همه می توانند نویسنده شوند و از طریق شبکه های اجتماعی خوانندگانی پیدا کنند. سایر نویسندگان نگران آن هستند که در آینده به تولیدکنندگان محتوا بدل خواهند شد و آثارشان دیگر نه به عنوان آفریده های اصیل ذهن های مستقل، بلکه همچون شکلی از خدمت رسانی به مشتری قلمداد خواهند شد که برای برطرف کردن تقاضایی خاص طراحی شده اند.

«جهان مکتوب» دعوتی است برای خواندن هوشمندانه، تفکر نقادانه، و درک عمیق تر از چگونگی تأثیر کلمه ها بر زندگی فردی و جمعی ما. این کتاب به ما یادآوری می کند که قدرت کلام، چه در الواح سنگی حک شود و چه در صفحه های دیجیتال منتشر گردد، همواره پتانسیل دگرگون کردن جهان را در خود نهفته دارد و این میراث، در دستان ماست که چگونه از آن بهره ببریم.