رازگشایی از مرکز فوق سری پنتاگون که نامش را نشنیده بودید/ از ساخت اینترنت تا موشک های فوق سری!

غزال زیاری: در سال ۱۹۵۷ بود که اتحاد جماهیر شوروی تحولی عظیم در دنیا ایجاد کرد. اسپوتنیک، اولین ماهواره فضایی برای ۲۲ روز در مدار زمین قرار گرفت و همین ماجرا، تاثیرات گسترده‌ای در کره زمین و به ویژه در آمریکا به همراه داشت.

روسیه مدار زمین را تسخیر کرده بود و ارسال اسپوتنیک به فضا، این نگرانی را ایجاد کرده بود که آنها به زودی می‌توانند کلاهک‌های اتمی یا هسته‌ای را از فضا به سمت زمین پرتاب کنند.

در سیاست‌های دفاعی آمریکا، اسپوتنیک نمونه بارز یک غافلگیری تکنولوژیک بود و این معنی را داشت که کشور رقیب ابزار جدید و شگفت‌انگیزی را تولید کرده و آمریکایی‌ها برای آنکه اطمینان حاصل کنند که همیشه سورپرایز می‌کنند تا اینکه غافلگیر شوند، در سال ۱۹۵۸ و به دستور آیزنهاور، رئیس جمهور وقت، ارگانی را به نام دارپا ( آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی) ایجاد کردند.

مهمترین دستاورد دارپا بی‌تردید، ایجاد اینترنت است و بعد از آن هم آنها برروی مسائل مختلف نظامی و غیرنظامی مانند ساخت پهپاد و اتومبیل‌های خودران فعالیت کردند.

هدف اصلی دارپا چیست؟

سرویس‌های خاص نظامی دفاتری دارند که تمرکزشان بر روی تحقیقات خاص خودشان است و به دنبال ایجاد پیشرفت‌های فناوری‌های خاص طراحی شده‌اند. برخی از آنها دفتر تحقیقات دریایی، آزمایشگاه تحقیقات نیروی هوایی و فرماندهی توسعه قابلیت‌های رزمی ارتش هستند.

ماموریت اصلی دارپا از ابتدا، تحقیق و توسعه درباره فناوری‌هایی است که در هیچ یک از خدمات قرار نمی‌گیرند ولی ارزش تحقیق و بررسی دارند.

کار دارپا از کجا شروع شد؟

اسپوتنیک، به‌منزله نقطه عطفی در داستان دارپا بود و به آیزنهاور انگیزه داد تا با دستوری اجرایی، به فکر تاسیس این آژانس بیفتد. در آن زمان، موشک‌ها و راکت‌ها چیزهای تازه‌ای نبودند و در جنگ جهانی دوم، آلمان نازی، راکت‌های حامل مواد منفجره را در انگلیس مورد استفاده قرار داد. این راکت‌های V۲ و برخی از مهندسانی که آنها را طراحی و ساخته بودند، توسط آمریکا و شوروی به تصرف درآمدند و کشورها برای توسعه برنامه تسلیحاتی‌شان در این زمینه وارد عمل شدند.

بیشتر بخوانید:

راکت‌ها روش موثری برای حمله به کشورهای دیگر بودند؛ چون می‌توانستند اهداف نظامی و غیرنظامی مثل انبار مهمات، محله‌ها و کلیسا را مورد اصابت قرار داده و باعث ایجاد وحشت و ویرانی شوند. آنچه در مورد اسپوتنیک آمریکا را نگران کرده بود، این بود که روس‌ها می‌توانند به جای راکتی که می‌تواند صدها کیلومتر را در جو زمین طی کند، حالا سلاحی دارند که می‌تواند از فضا به زمین شلیک شود ؛ یعنی موشک بالستیک بین قاره‌ای یا ICBM.

این موشک‌ها ترس عظیمی را ایجاد کرد؛ چرا که قابلیت حمل کلاهک‌های هسته‌ای گرمی را داشت که می‌توانست تهدید بزرگی برای تخریب گسترده در دنیا باشد و تهدیدی جدی بود که از طریق نظارت فضایی و بمب‌های هسته‌ای برای آمریکا ایجاد شده بود.

آیا دارپا اینترنت را بنا گذاشت؟

قبل از اینترنت، ارتباطات الکترونیکی از طریق مدارهای مخابراتی و تابلوهای برق هدایت می‌شد. اگر یک رله بین دو تماس گیرنده کار نمی‌کرد، ارتباط قطع می‌شد. اما ARPANET به عنوان راهکاری ساخته شد تا این امکان را برای کامپیوترها فراهم کند تا اطلاعات را با هم به اشتراک بگذارند که از طریق شبکه‌های توزیع شده کار می‌کرد. پس اگر یک گره از بین می‌رفت، زنجیره ارتباطی از طریق دیگری ادامه می‌یافت.

در این باره می خوانیم:«با انتقال بسته‌هایی از داده که به شکلی پویا از طریق شبکه به مقصد می‌رسند، می‌توان از از دست رفتن داده‌ها جلوگیری کرد؛ حتی اگر یک یا چندین گره از کار بیفتند.»

اولین شبکه ARPANET که در سال ۱۹۶۹ بنا گذاشته شد، بیشتر در ساحل غربی آمریکا و در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا، لس‌آنجلس، دانشگاه یوتا و انستیتو تحقیقاتی استنفورد فعالیت می‌کرد و در سپتامبر سال ۱۹۷۱ تا سواحل شرقی آمریکا پیش رفت و یک شبکه سراسری در قاره ایجاد شد که در اواخر دهه ۱۹۷۰، پایگاه‌های نظامی، آزمایشگاه‌ها و دانشگاه‌ها را به هم متصل می‌کرد و ارتباطات از طریق خطوط تلفن برقرار شد.

دو نوآوری کلیدی دیگری که ARPANET ایجاد کرد، راه‌اندازی اولین روتر مسیریاب‌های ترافیکی بود (روترهای مدرن امروزی از نسل دور این فناوری سیمی قدیمی هستند) و دومین نوآوری، تنظیم پروتکل‌های جهانی برای انتقال و عملکرد بود که به محصولات و رایانه‌ها این امکان را می‌داد که زبان و شکلی ارتباطی را با هم به اشتراک بگذارند.

ARPANET به شکل رسمی در سال ۱۹۸۸ و به لطف استفاده از نسل جدید اینترنت در آن زمان از رده خارج شد. این نشان می‌داد که ارتباطات کامپیوتری از فواصل دور و از طریق شبکه‌های توزیع کار خواهد کرد و به الگویی برای سایر فناوری‌های ارتباطی آمریکا تبدیل شد.

پروژه‌های دیگر دارپا چیست؟

در ۶۵ سال اخیر، دارپا، با تامین مالی پروژه‌ها ومدیریت آنها در مرحله تحقیق و توسعه، توسعه فناوری‌ها را با واگذاری آن به نهادهای دیگری مثل آزمایشگاه‌های خدمات یا صنایع خصوصی پیش می‌برد.

دارپا در شکل‌گیری فناوری در رایانه‌ها، حسگرها، دانش روباتیک، وسایل نقلیه خودران، مسائل سری و حتی تولید واکسن کووید ۱۹ مدرنا مشارکت داشته. لیست اقدامات دارپا، لیستی بلندبالاست و آنها در برنامه‌های تحقیقاتی متعددی همکاری دارند. البته همه پروژه‌های دارپا موفق نبوده‌اند اما از جمله بزرگترین دستاوردهای این آژانس می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• پروژه‌های سری: پیشرفت در فناوری موشکی و حسگرها، پرواز جنگنده‌ها در نبردها را مخاطره آمیز کرده است. در جریان جنگ ویتنام، نیروی دریایی و نیروی هوایی آمریکا، از ماموریت “راسوهای وحشی” بهره بردند که در آن خلبان‌های جسور از موشک‌های ضدهوایی استفاده کرده و این فرصت فراهم شد تا رادارها و سایت‌های پرتاب موشک نابود شوند.

در این فناوری شکل و مواد ساخت یک هواپیما به نحوی است که احتمال رویت آن توسط سنسورهای دشمن، مخصوصا رادارها به حداقل برسد و این یکی از اقدامات دارپا برای محافظت از هواپیماها بود. توسعه نمایشگر رادارگریز HAVE BLUE، راه را برای هواپیماهای رادار گریز اولیه مثل جنگنده F۱۱۷ و بمب افکن B۲ هموار کرد و مسیری را برای هواپیماهای رادارگریز مدرن مثل F۲۲ و F۳۵ و بمب افکن رادارگریز B۲۱ باز کرد.

• واکسن‌ها: در سال ۲۰۱۱، دارپا، برنامه تشخیص خودکاری را برای فعالیت در زمینه پیشگیری و درمان آغاز کرد. در همین راستا، کمپانی مدرنا در سال ۲۰۱۳، بودجه‌ای ۲۵ میلیون دلاری از دارپا تحت عنوان حمایت کاری دریافت نمود و همین بودجه در ساخت واکسن کووید ۱۹ توسط مدرنا بسیار ارزشمند بود.
• پروژه‌های مخفی هواپیمای فضایی: X۳۷B یک هواپیمای فضایی رباتیک شاتل مانند است که در پروژه ناسا کار ساخت آن آغاز شد و این پروژه برای مدتی زیر نظر دارپا توسعه یافت و سپس تبدیل به یکی از پروژه‌های نیروی هوایی آمریکا شد و درحال حاضر زیر نظر نیروی فضایی این کشور دنبال می‌شود.

این ربات می‌تواند برای مدت زمانی طولانی در مدار زمین باقی بماند و ماموریت اخیرش بیش از ۹۰۰ روز طول کشیده. از این هواپیما به عنوان بستری آزمایشی برای تکنولوژی‌های متفاوت، از جمله پروازهای مداری خودمختار و همچنین تست سنسورها و مواد استفاده می‌شود و گمانه‌زنی‌هایی در این رابطه وجود دارد که این هواپیما در مدار چه خواهد کرد. در حال حاضر مشاهدات موجود با اهداف آزمایشی مطرح شده مطابقت دارند ولی این امکان وجود دارد که یک ربات قابل استفاده مجدد و قابل مانور بتواند در حمله به ماهواره‌ها به کار گرفته شود و این یکی از مواردی است که ارتش‌های دنیا باید مراقب آن باشند.

این تنها بخشی از لیست بلندبالای فعالیت‌ها و موفقیت‌های دارپاست و آنها در سال‌های اخیر پروژه‌های متعددی مثل نقشه‌برداری غارها و یا مدارهای جدید ماهواره‌ای را اعلام کرده‌اند و حتی پروژه‌ای درباره ضایعات چوب و کاغذ را دنبال کرده‌اند.

منبع: popsci