زمان تصمیم‌گیری برای تهران  – کندوج

این برخلاف تمام امیدهایی است که با بازگشت تهران به مذاکرات وین برای دستیابی به توافق بر سر احیای برجام ایجاد شد. انتخاب دولت ابراهیم رئیسی برای بازگشت به میز مذاکره به جای بحث برجام، حس عقلانیت را در مقابل افکار انتزاعی مخالفان بازگشت فعال به جامعه جهانی نشان داده است. خوب یا بد، توافقی در حال تنظیم بود که در صورت اجرای آن، فرصتی دوباره به ایران می داد تا موقعیتی متفاوت از آنچه که الان هست ایجاد کند. این امید به حدی بود که حتی مخالفان برجام نیز که ناظر واقعیت جاری کشور بودند، مجبور به سکوت شدند و به نظر می رسید تسلیم خواسته های نظام شده بودند.

پیش از اقدام نظامی روسیه در اوکراین، می‌توان فرض کرد که اگر اعضای تیم مذاکره‌کننده با تهران در وین، نمایندگان بلوک شرق و غرب در حال رقابت در جامعه بین‌المللی باشند، بر سر محتوای توافق به توافق می‌رسند. متن توافق پیشنهادی با تهران همان متن میخائیل اولیانوف، نماینده ویژه روسیه است که از آن استقبال کرده است. او حتی گفت؛ پنج دقیقه به پایان قرارداد باقی مانده است. وی از یک سو از عدم تمایل تهران به پذیرش توافق در هفته های اخیر انتقاد کرده و بر ضرورت انجام این توافق در حال حاضر تاکید کرده بود.

جنگ در اوکراین ناگهان شروع شد. مسکو دیگر در پی برجام در تلاش برای تامین منافع خود نبود، نه به عنوان یک مذاکره کننده در وین که در احیای برجام تلاش کرد تهران و واشنگتن را به هم نزدیک کند. اعتماد مسکو به اثربخشی ادعای خود همان چیزی است که آنها اکنون در مورد نتیجه نهایی مذاکرات وین قرار داده اند.

علاقه مسکو به مذاکرات وین با دور جدیدی از انتقادات و مخالفت ها با توافق جاری همراه شد. برخی از مخالفان این توافق از تهران به دلیل تسلیم شدن در برابر خواسته های غرب به ویژه دولت آمریکا انتقاد کرده اند. آن ها تا آنجا پیش رفتند که با انتقاد و متهم سازی تیم مذاکره کننده ایرانی به رهبری اصل سیزدهم دولت، آنها را اعضای تیم «محمدجواد ظریف» و دولت دوازدهم خواندند. از دید مخالفان و منتقدان، دولت مرکزی و نیروهای دیپلماتیک آن همان مسیری را طی می‌کنند که معتقدند دولت حسن روحانی از گرایش‌های غربی پیروی کرده است. یکی از منتقدان گفت که امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در پاسخ به انتقاداتش از توافق فعلی خاطرنشان کرد: «اگر زمانی مطالبات تهران در قعر برجام بود، اکنون در خواست برجام است.

مخالفان برجام که اکنون تعلیق مذاکرات وین از سوی مسکو را با مخالفت خود با متن توافق توجیه و توجیه می کنند، عمداً یا ناخواسته اشاره نمی کنند که همین متن با رایزنی مستقیم با نماینده روسیه مورد انتقاد قرار گرفته است. در وین تهیه و تنظیم شده است. تهران از ابتدای مذاکرات وین مسئولیت گفتگوهای مستقیم با واشنگتن را به نماینده روسیه در این مذاکرات سپرد. این موضوع از ابتدا با انتقاداتی همراه بود و برخی ناظران نسبت به عواقب آن هشدار دادند.

دیر یا زود تأثیر سیاست روسیه بر روند مذاکرات وین و احیای برجام قابل مشاهده بود، اما جنگ اوکراین عینیت و ذهنیت لازم را برای درک این موضوع ایجاد کرده است. این جنگ یک رویداد ناگهانی به قدمت چند روز گذشته نیست، اما روسیه از نیمه دوم دهه جاری زمینه را برای رویدادهای خود آماده کرده است. سیاست توسعه ناتو امنیت روسیه را به خطر انداخته است. روس ها نمی خواهند دوباره توسط همان سوراخی که اغلب در گذشته تجربه کرده اند، گزیده شوند. چه در دوران سلطنت تزارها و چه در دوران کمونیست ها. جنگ کنونی اما معنای متفاوتی با پیامدهای جنگ سرد بین دو بلوک سرمایه داری غرب و کمونیسم شرقی پس از جنگ جهانی دوم دارد. در واقع جنگ کنونی شبیه بازگشت به دوره گسترش امپراتورها و پادشاهی های اروپایی در قرن های 17 و 18 است. هیچ یک از طرفین در جنگ سرد ارزش ایدئولوژیکی ندارند. به هر حال، این جنگ برای منافع ژئوپلیتیکی و جغرافیایی بین قدرت های جهانی است که از طریق رقابت ضربات و زیان هایی را به دیگر کشورها و دولت ها وارد می کند.

بنابراین تهران به لحاظ منافع ملی و امنیتی خود نباید و نمی تواند در میان درگیری هایی قرار گیرد که به نفع این یا آن امپراتوری باشد و به ضرر مردمی باشد که چهار دهه تحریم را تحمل کرده و برای غذا از جامعه جهانی دور شده اند. جدول. خود را لمس کرده اند. تهران باید به ابتکار خود توجه کند و به این یا آن طرف از خطوط مناقشه متمایل شود و شرایطی را ایجاد کند که منافع کشور و ملت را صرفاً بر اساس فرصت های این موقعیت تامین کند. آنها مانند همه بازیگران در آشفتگی کنونی جامعه بین المللی، کلاه خود را محکم گرفته و پشت عینک منافع خود عمل می کنند.

تهران باید با نگاه کردن به منافع کشور و مقابله مستقل با شرایط، به ابهامات در روابط خارجی خود پایان دهد. آیا در روزهای پایانی سال خبرهای خوبی از وین خواهد آمد؟ آیا برجام دوباره به کما می رسد؟ همه چیز به انتخاب تهران بستگی دارد.