مشکلات بعد از ارتودنسی

یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌ها در هنگام درمان ارتودنسی مشکلات و عوارضی است که پس از آن برای افراد شکل می‌گیرد. آیا می دانید که چه عوارضی و به چه دلایلی ممکن بعد از درمان برای شما ایجاد شوند؟ برای بهبود این عوارض چه اقداماتی باید انجام داد؟ برای جلوگیری از بروز مشکلات بعد از ارتودنسی جه راهکار هایی وجود دارد؟ دکتر مبینا ملایی ، متخصص ارتودنسی خوب در تهران، نه تنها تا حد زیادی از بروز مشکلات حین ارتودنسی جلوگیری می کنند، بلکه مراقبت های بعد از ارتودنسی را برای بیمار خود شرح می دهند تا بیمار دچار عوارضی بعد از درمان خود نگردد.

انواع مشکلات بعد از ارتودنسی

همانطور که گفته شد در صورت عدم رعایت نکات بالا ممکن است، بعد از اتمام ارتودنسی فرد دچار مشکلات مختلف در ناحیه دهان و دندان‌ها شود، که در ادامه به بررسی ، خواهیم پرداخت:

1. پوسیدگی و تحلیل لثه

یکی از مشکلاتی که بعد از ارتودنسی و به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شود و سلامت لثه و دندان‌ها را تحدید می‌کند، پوسیدگی دندان‌ها و فرسایش و تحلیل رفتگی لثه می‌باشد.

2. ایجاد لکه‌های سفید روی دندان‌ها

از دیگر مشکلات و عوارضی که بعد از ارتودنسی و به دلیل نصب براکت‌ها روی دندان‌ها و عدم توجه به بهداشت دندان‌ها و تمیز کردن براکت‌ها اتفاق می‌افتد، می‌‌توان به آسیب مینای دندان و ایجاد لکه‌های سفید بر روی دندان‌ها اشاره کرد. از آنجایی که هنگام خوردن غذا در حین قرار گرفتن دستگاه ارتودنسی در دهان ذرات غذا لابه‌لای براکت‌ها، بریس‌ها و سیم‌های ارتودنسی باقی می‌ماند، در صورت عدم توجه به بهداشت دندان‌ها و تمیز کردن براکت‌ها روی دندان‌ها لکه‎‌های سفیدی ایجاد خواهد شد.

3. شل شدن دندان‌ها

گاهی ممکن است بعد از اتمام ارتودنسی فرد دچار التهاب لثه، درد و احساس شل شدن دندان‌ها شود. البته این مشکل عادی بوده و با استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب برطرف خواهد شد.

4. احتمال بازگشت ناهنجاری‌ها

از مهم‌ترین مشکلات و البته نگرانی‌های فرد بعد از درمان ارتودنسی می‌توان به بازگشت مجدد ناهنجاری و شکست درمان اشاره کرد. البته باید گفت بیش از ۹۰ درصد موارد درمان ناهنجاری‌ها با ارتودنسی نتیجه مطلوبی داشته و احتمال بازگشت ناهنجاری‌ها بعد از اتمام درمان ارتودنسی بسیار کم می‌باشد. در صورتی که بیمار و متخصص ارتودنسی در طول درمان به نکات مهم مراقبتی، بهداشتی و درمانی توجه کافی نداشته باشند، ممکن است بعد از اتمام ارتودنسی مجددا فرد دچار ناهنجاری‌های دهانی شود.

5. زرد شدن دندان‌ها

یکی از مشکلات آزاردهنده بعد از ارتودنسی، زرد شدن دندان‌ها و کدر شدن آن‌ها می‌باشد. این مشکل به دلیل نصب براکت‎. ‌ها روی دندان‌ها و در صورت عدم رعایت بهداشت براکت‌ها و دندان‌ها صورت گرفته و موجب بد رنگ شدن دندان‌ها بعد از اتمام ارتودنسی می‌شود.

6. کوتاه شدن ریشه دندان

کوتاه شدن ریشه دندان‌ها و سایش و تحلیل رفتگی آن‌ها از مشکلات مهم و شایع ایجاد شده بعد از درمان ارتودنسی می‌باشد. البته باید گفت حدود ۳ الی ۵ درصد از افرادی که تحت درمان ارتودنسی قرار می‌گیرند، بعد از اتمام درمان دچار این مشکل می‌شوند. ناگفته نماند قبل از شروع درمان و با در نظر گرفتن تخصص ارتودنتیست می‌توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.

7. روی هم افتادن دندان‌ها

یکی دیگر از مشکلاتی که بعد از ارتودنسی ممکن است، موجب بروز ناراحتی و ایجاد احساس نارضایتی در بیمار شود، روی هم افتادن دندان‌ها و فشردگی بیش از حد دندان‌ها می‌باشد. این عارضه می‌تواند به دلیل مهارت و تجربه کم ارتودنتیست، استفاده از ابزار نامناسب ارتودنسی و بریس‌های غیر استاندارد، عدم مراجعه به موقع بیمار به کلینیک جهت تنظیم بریس‌ها و براکت‌ها و یا مشکلات مادرزادی اتفاق بیافتد. در نتیجه بعد از در آوردن دستگاه ارتودنسی از دهان به مرور زمان فرد دچار فشردگی و یا روی هم قرار گرفتن دندان‌ها شده و ممکن است، نیاز به جراحی و یا ارتودنسی مجدد داشته باشد.

8. ایجاد فاصله بیش از حد بین دندان‌ها

از دیگر مشکلاتی که بعد از ارتودنسی و درآوردن بریس‌ها و دستگاه ارتودنسی از دهان می‌تواند موجب نارضایتی بیمار شود، می‌توان به ایجاد فواصل غیر طبیعی و زیاد بین دندان‌ها اشاره کرد. این عارضه نیز به دلیل عدم مهارت کافی ارتودنتیست، استفاده از ابزار نامناسب و همچنین استفاده بیش از حد ریتینر‌ها، بزرگ بودن بیش از حد فک و یا کوچک بودن دندان‌ها اتفاق می‌افتد. البته باید گفت، افراد کمی بعد از ارتودنسی دچار این مشکل می‌شوند. چنانچه در انتخاب ارتودنتیست توجه کافی داشته باشید، درمانی قطعی و بی‌عارضه خواهید داشت.

علل بروز مشکلات بعد از ارتودنسی

اگر چه درمان ارتودنسی از روش‌های درمانی مؤثر کاربردی و موفق به حساب می‌آید و می‌تواند موجب بهبود وضعیت دهان و دندان‌ها و همچنین اصلاح ناهنجاری‌های مختلف فک و دندان‌ها شود، اما باید گفت اگر این روش درمان به درستی انجام نگیرد و یا فرد به بهداشت دهان و مراقبت‌های لازم بعد از ارتودنسی و دندان‌ها توجه نکند، ممکن است بعد از اتمام درمان ارتودنسی عوارض و مشکلاتی، سلامتی و زیبایی دندان‌ها را تهدید کند. در میان عللی که منجر به ایجاد عوارض و مشکلات بعد از اتمام درمان ارتودنسی می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. عدم استفاده از ریتینر‌ها

از آنجایی که نقش بسیار مهم و اساسی در مرتب شدن دندان‌ها، تثبیت دندان‌ها در موقعیت جدید و عدم جابه‌جایی و حرکت دندان‌ها به محل قبل دارند، بعد از اتمام ارتودنسی استفاده از این ابزار بسیار مهم بوده و موجب عدم بازگشت دندان‌ها به مکان و حالت اولیه شده و تضمین ‌کننده‌ای برای موفقیت درمان ارتودنسی می‌باشد. بدین منظور در صورتی که بعد از درمان و خارج کردن بریس، براکت‌ها، سیم‌های ارتودنسی و سایر دستگاه‌های ارتودنسی از دهان، از این ابزار مهم و کاربردی استفاده نشود، ممکن است مجددا دندان‌ها دچار انحراف شده و درمان ارتودنسی نتیجه موفقیت آمیزی به دنبال نداشته باشد.

2. عدم چکاپ به موقع و مرتب

یکی از مواردی که همواره در طول درمان ارتودنسی باید به آن توجه داشت، مراجعه به موقع و مرتب به کلینیک ارتودنسی و چکاپ و معاینه دندان‌ها، فک و همچنین دستگاه‌های ارتودنسی (بریس، براکت‌ها، سیم‌های ارتودنسی و…) می‌باشد. بنابراین یکی از عللی که می‌تواند، موجب بروز مشکلات بعد از ارتودنسی شود، عدم توجه به جلسات ارتودنسی، تنظیم به موقع دستگاه‌های ارتودنسی و معاینه وضعیت دهان و دندان‌های بیمار می‌باشد.

3. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

یکی از مسائل حائز اهمیت در درمان‌های مربوط به دهان و دندان‌ها از جمله ارتودنسی‌های دندان، توجه به بهداشت دهان، دندان‌ها و همچنین دستگاه‌های ارتودنسی می‌باشد. بدین منظور مسواک زدن دندان‌ها به صورت صحیح و اصولی، استفاده از مسواک‌های مخصوص ارتودنسی جهت تمیز کردن براکت‌ها، بریس‌ها و سیم‌های ارتودنسی، استفاده از نخ دندان جهت تمیز کردن و خارج کردن ذرات غذا از لابه‌لای سیم‌ها، براکت‌ها و دندان‌ها و همچنین استفاده از دهان شویه جهت ضد عفونی کردن دهان حائز اهمیت بوده و در صورت رعایت نکردن این موارد بعد از ارتودنسی فرد دچار مشکلاتی از جمله پوسیدگی‌های دندان، لک شدن دندان‌ها و همچنین عفونت‌های لثه خواهد شد.

4. عدم رعایت محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های غذایی

یکی از موارد مهم و مسائل حائز اهمیت در دوران ارتودنسی که می‌تواند، منجر‌به آسیب و مشکلات دندان‌ها بعد از اتمام ارتودنسی شود، توجه و عدم توجه به محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های غذایی می‌باشد. در دورانی که دستگاه‌های ارتودنسی داخل دهان قرار دارند به منظور جلوگیری از آسیب‌های دندان‌ها و دستگاه‌ها توصیه می‌شود از مصرف خوراکی‌های سفت و سخت، چسبناک و بیش از حد شیرین خودداری شود. در صورت عدم توجه به این موضوع ممکن است، بعد از اتمام ارتودنسی فرد دچار مشکلات جدید دندانی شود.

5. فشار و ضربه به دهان طی سوانح مختلف

همواره توصیه می‌شود، هنگام ورزش‌های پرخطر و مسابقاتی از جمله بُکس که ممکن است، دهان و دندان‌ها تحت فشار و ضربه خارجی قرار بگیرند، از محافظ فک و دندان استفاده شود، چرا که عدم توجه به این موضوع می‌تواند، منجر ‌به آسیب‌های دهان و دندان‌ها و نیاز به درمان مجدد ارتودنسی شود.

6. درمان ناقص و مهارت کم ارتودنتیست

در هر درمانی قطعا مهارت و تخصص حائز اهمیت بوده و نقش مهمی در نتیجه درمان و بهبود وضعیت دهان و درمان بیمار دارد. درمان ناقص و عدم اهمیت به جلسات درمانی جهت چکاپ بیمار و تنظیم دستگاه‌ها و در صورت نیاز تعویض آن‌ها به دلیل سهل انگاری ارتودنتیست و بیمار و همچنین نداشتن مهارت، تجربه و تخصص لازم ارتودنتیست در درمان ناهنجاری‌های موجود در دهان بیمار می‌تواند، بعد از اتمام ارتودنسی منجر به بروز مشکلات بسیاری در دهان از جمله بازگشت ناهنجاری‌های سابق در دهان بیمار شود. در نهایت در صورت کم تجربه بود ارتودنتیست و سهل انگاری‌های درمانی، درمان ارتودنسی با شکست مواجه خواهد شد.

7. عدم ترک عادات غلط دهانی

یکی دیگر از مسائلی که می‌تواند، بعد از اتمام ارتودنسی موجب بازگشت ناهنجاری‌ها و یا ایجاد مشکلات جدید در دهان و دندان‌ها شود، عدم ترک عادات غلط دهانی از جمله دندان قروچه، جویدن سر خودکار و مداد، شکستن تنقلات سفت با دندان‌ها، مکیدن مکرر انگشتان و… می‌باشد؛ که به دنبال این عادات غلط، فرد دچار مشکلات متعدد دهان و دندان خواهد شد.

بهبود مشکلات بعد از ارتودنسی

بعد از درمان ارتودنسی و خارج کردن دستگاه‌ها ارتودنسی از دهان، در صورت بروز مشکلاتی از جمله کدر شدن، زرد شدن و بد رنگ شدن دندان‌ها، انحراف مجدد دندان‌ها، پوسیدگی‌های دندانی و احساس فشردگی، درد، شل شدگی دندان، التهاب لثه و… می‌توان با مراجعه به متخصص ارتودنسی و دندان پزشک و با انجام روش‌های مختلف درمانی به بهبود این مشکلات کمک کرد، اما باید توجه داشته باشید، جهت بهبود این مشکلات بلافاصله بعد از بروز علائم و عوارض به متخصص مربوطه مراجعه کنید، تا در اسرع وقت درمان صورت بگیرد. در میان روش‌هایی که به بهبود این عوارض کمک می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. جرم‌گیری دندان‌ها، سفید کردن دندان‌ها (بلیچینگ) و استفاده از کامپوزیت و لمینت
2. مصرف دارو‌های ضد التهاب، ضد درد و آنتی بیوتیک‌ها
3. پر کردن دندان‌های پوسیده به کمک کامپوزیت و یا آمالگام
4. استفاده مجدد از بریس‌های متحرک و یا استفاده از ریتینرها جهت تثبیت مجدد دندان‌ها در موقعیت جدید

روش های جلوگیری از مشکلات بعد از ارتودنسی

اگر چه بعد از درمان ارتودنسی ممکن است فرد دچار مشکلات مختلفی شود، اما از آنجایی که این روش درمانی مؤثر و کاربردی بوده و می‌توان به کمک آن دندان‌های سالم‌تر و زیباتری داشت، بهتر است با جلوگیری از بروز مشکلات بعد از ارتودنسی و رعایت نکات مراقبتی و بهداشتی، به درمان ارتودنسی پرداخت. شما همراهان همیشگی پازل کلینیک می‌توانید جهت اطلاع بیشتر از مشکلات بعد از ارتودنسی، علل آن و همچنین روش‌های پیشگیری و درمانی تا پایان این مقاله همراه ما باشید.روش‌های جلوگیری از مشکلات بعد از ارتودنسی عبارتند از:

1. رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله استفاده از نخ دندان، دهان‌شویه و همچنین مسواک‌های مخصوص ارتودنسی
2. تمیز کردن براکت‌های ارتودنسی به کمک نخ دندان و مسواک‌های مخصوص
3. مسواک زدن دندان و زبان به صورت اصولی
4. مراجعه به موقع به کلینیک ارتودنسی جهت چکاپ وضعیت دندان‌ها و همچنین تنظیم، تعمیر و در صورت لزوم تعویض براکت‌ها
5. مراجعه به ارتودنتیست با تجربه و ماهر جهت برخورداری از نتیجه بهتر
6. تکمیل جلسات و دوره درمان ارتودنسی
7. رعایت محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های غذایی
8. ترک عادات غلط دهانی از جمله دندان قروچه، جویدن خودکار و مداد، باز کردن درب بطری با دندان و…
9. استفاده از ریتینر بعد از اتمام درمان ارتودنسی
10. عدم دستکاری دستگاه ارتودنسی و خارج کردن دستگاه با مجوز ارتودنتیست