اقتصادیکسب و کار ایرانیمجله علمی و سلامت

بیماریها و آفات قارچ گانودرما

قارچ های بیماری زا

تریکودرما

خرید اینترنتی محصولات دکتر بیز: تریکودرما (Trichoderma sp) رده ای از قارچ های بیماری زا است که مسئول ایجاد کپک در طی فرایند کشت میباشد. این بیماری به سرعت گسترش پیدا کرده و باعث آسیب جدی می شود. در مرحله رشد کلاهک، این قارچ در پشت آن رشد می کند. با خارج شدن مخاط از سطح کلاهک، رشد آن متوقف شده و کپک بر روی آن آشکار می‌شود‌ که باعث بی کیفیت شدن قارچ و از دست رفتن ارزش تجاری آن می شود. هجوم این قارچ در مرحله رشد میسیلیوم‌ها، میتواند باعث از بین رفتن بستر کشت شود. همچنین میسلیوم قارچ تریکودرما با ترشح مواد سمی مانع از رشد میسلیوم گانودرما شده و باعث خراب شدن کیسه های می شود.

 محصولات گانودرما (Mycogone pernicioso) مسئول ایجاد بیماری پوسیدگی قهوه ای گانودرما در طی مراحل کشت است. با آلوده شدن گانودرما به این قارچ، کلاهک قارچ به طور غیر طبیعی رشد می‌کند که منجر به یک ساقه بزرگ و یک کلاهک کوچک می شود. همچنین بر روی سطح کلاهک آلوده به این قارچ، میسیلیوم سفید مشاهده میشود، که به مرور زمان قهوه ای شده و ایجاد قطرات قهوه ای می کند.

نوروسپورا

نورسپورا (Neurospora) نوعی قارچ از گونه آسکومایسیت (Ascomycete) است که اغلب باعث ایجاد بیماری های گانودرما در مرحله رشد میسلیوم می شود. هنگامی که نورسپورا کیسه های کمپوست را آلوده می کند، بر روی سطح کیسه هیفهای شبکه قارچ رشد میکند و رشد سریع این قارچ مانع رشد میسیلیوم گانودرما میشود.

آفات حشره ای و مضرات ناشی از آن

پودر قهوه سوپریم دکتر بیز: بعضی از آفات میتوانند با خسارت زدن به میسلیوم یا میوه قارچ در طول دوره پرورش قارچ باعث کاهش بازده تجاری گانودرما شود. همچنین، آثار نیش این آفات قارچ را در برابر عفونت باکتریایی آسیب پذیر میکند که عامل دیگر بیماریها می شود و در نتیجه تلفات بیشتری نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین ، پیشگیری و درمان آفات یک جنبه بسیار مهم در پرورش قارچها است. هرچند آفات گانودرما میتواند بسته به مناطق مختلف کشت متفاوت باشد، اما غالب آن ها شامل لاروهای بید (larvae of moths) ، Geometridae، Hypogastruridae، انواع مورچه ها و مگس سرکه میباشد.

لاروها و بالغ شده اکثر حشرات غالبا به میوه گانودرما آسیب می رسانند. به طور کلی، لاروهای اولیه از سطح و لبه های کلاهک قارچ تغذیه می کنند. بعد از گذشت ۳ روز ، لاروها به طور مستقیم از داخل میوه گانودرما تغذیه می‌کنند و فضولات بالایی دارند. لارو مگس سرکه از میسیلیوم و بستر کشت تغذیه می کند، اغلب باعث ایجاد پوسیدگی لزج در سطح کیسه میشود. ورود لارو به داخل قارچ باعث رشد ناقص قارچ و در نهایت فساد آن می شود.

بیماری ها و آفات گانودرما به راحتی با انتخاب گونه مناسب، بهداشت محیط ، ضد عفونی خاک ، کنترل آفات و مدیریت محل کشت گانودرما قابل کنترل است. دلایل اصلی بروز بیماریها استریل ناقص کمپوست ، آلودگی در فرآیند تلقیح یا فرآیند کشت و سوراخ شدن کیسه های کمپوست میباشد. همواره در کنترل بیماری ها پیشگیری مهمتر از درمان است. برای کاهش و از بین بردن بروز بیماریها و آفات ابتدا باید محیط کشت را بهبود بخشید. برای کاهش سطح آسیب بیماریها و آفات و نیز اطمینان از پرورش گانودرما با عملکرد بالا و کیفیت مناسب ، باید راهکارهای جامع پیشگیری و درمانی را در کنار کنترل زیست محیطی و شیمیایی بکار بست. راهکارهای پیشنهادی به شرح زیر می باشد:

۱) کنترل کشاورزی

گونه های گانودرما با مقاومت بالا در برابر بیماری ها و آفات، کیفیت خوب و عملکرد بالا باید انتخاب شوند، تا اطمینان حاصل شود که اسپاون عامل آفاتی مانند ویروس ها ، باکتریها و کنه ها نباشد. کیسه های کمپوست باید با فشار در دمای بالا کاملا استریل شوند. بهداشت محیط پرورش گانودرما باید استاندارد بالایی داشته باشد. تجهیزات آلوده شده توسط باکتری ها خارج شوند و ضد عفونی محل کشت انجام شود.

۲) کنترل فیزیکی

باید محل کشت دایما کنترل شود تا تبدیل به محلی برای پرورش تخم حشرات و اسپورهای دیگر قارچها نشده باشد. از یک محل کشت نمیتوان سالهای متمادی استفاده کرد و بهتر است از چند سالن به صورت چرخشی استفاده شود. میتوان استفاده از اشعه ماوراء بنفش و ازون، برای ضد عفونی دستگاه تلقیح و محل کشت را مدنظر قرار داد.

۳) کنترل شیمیایی

مواد شیمیایی مؤثرترین راه برای جلوگیری از بیماری ها و آفات در کشت گانودرما میباشد. با این حال، هنگامی که مواد شیمیایی به طور نادرست استفاده شوند، میتواند باعث صدمه به سلامتی انسان شوند

بیماری های قارچ ۴ بیماری مهم در پرورش قارچ دکمه ای

بیماری های قارچی شامل ، باکتریایی و قارچی هستند که این بیماری ها یا عملکرد و یا کیفیت قارچ را کاهش می دهد. بیماری های قارچی عمدتاً ناشی از مایکاگون و ورتیسیلیوم و تریکودرما هستند که منجر به بدشکلی قارچ ها و یا از بین رفتن آن ها و یا خال دار شدن کلاهک قارچ می شوند. قارچ تریکودرما با نابودی بستر کشت، منجر به عدم تولید قارچ می گردد و یا از طریق آلودگی کلاهک، منجر به کاهش کیفیت محصول می گردد. باکتری ها ممکن است عملکرد را از حالت طبیعی خارج کند و یا کاهش دهد و یا قارچ ها را خال دار کند و کیفیت قارچ را به شدت کاهش دهد.

تریکودرما

تریکودرما یکی از بیماری های قارچ است که نوعی  است که در بذر و بستر قارچ دکمه ای مشاهده می شود.  دارای میسلیوم های سفیدرنگ شبیه میسیلیوم های قارچ دکمه ای می باشد که تشخیص آن در این مرحله مشکل است ولی با تولید اسپور به رنگ سبز متمایل می شود و براحتی تشخیص داده می شود.

با لکه های سبز رنگ را می توانیم  روی بذر، و کمپوست استریل شده مشاهده کنیم. تریکودرما با تولید آنزیم های سمی، میسیلیوم قارچ دکمه ای را از بین می برد.

 ورتیسیلیوم قارچ 

بیماری حباب خشک، که توسط قارچ ایجاد می شود، یکی از بیماری های قارچ بسیار رایج در پرورش است که به سرعت انتشار می یابد. پرورش دهندگان قارچ اکثراً از ابتلای محصول خود به این بیماری ترس دارند زیرا اگر ظاهر قارچ مبتلا شده به این بیماری، شبیه به بیماری است و لذا تشخیص این دو از یکدیگر مشکل است.

این بیماری فقط از طریق اسپور انتقال می یابد. معمولاً بر روی قارچ های دکمه ای سفید می تواند باعث کاهش شدید محصول شود.

درصورتی که قارچ در مرحله ته سنجاقی مورد حمله این قارچ انگل قرار گیرد، قارچ ها به شکل پیاز در می آیند یعنی ساقه از کلاهک ضخیم تر و کلفت تر خواهد شد. در مراحل بعد از سنجاقی شکل بودن، در اثر توقف رشد سلول های مورد حمله، ساقه خمیده و کج می شود. قارچ های مورد حمله، متمایل به سبز شده و اگر آلودگی در انتهای مراحل رشدی رخ بدهد برجستگی های کپه ای سبز رنگ بر روی کلاهک دیده می شود.

رنگ کلاهک قهوه ای روشن شده و یا لکه های قهوه ای روشن بر روی کلاهک معروف به لکه ورتیسیلیوم دیده می شود و اگر آلودگی شدید شود، کلاهک ترک دار می شود.

مایکگون

یکی دیگر از بیماری های قارچ، بیماری یا  است. از آنجایی‌ که این عامل قارچی تمایل دارد در اندام بارده قارچ به‌صورت انگل زندگی کند به آن می‌گویند.

قارچ‌هایی که در مراحل اولیه رشد به این بیماری آلوده‌ شده‌اند، توده‌های بدشکل سفیدرنگ روی کلاهک آن‌ها رشد می‌کند و با توسعه بیشتر، توده به رنگ قهوه‌ای درمی‌آیند و شروع به پوسیدن و از هم گسیختن بافت قارچ می‌کند.

در شرایطی که رطوبت بالا باشد، قطرات مایع قهوه‌ای‌رنگ در سطح اندام انگل قارچی مشاهده می‌شود که با فساد قارچ و شل شدن بافت و بوی بد فساد قارچ همراه است به همین دلیل به آن حبابتر می‌گویند. در شرایط محیطی خشک‌تر (رطوبت کم‌تر در  سالن) در بافت بیماری فساد کمتری ایجاد می‌شود و شبیه بیماری ورتیسیلیوم به نظر می‌رسد.

لکه باکتریایی

باکتری ها از دیگر عوامل ایجاد کننده بیماری های قارچ هستند. کیفیت قارچ را از طریق بی رنگ کردن کلاهک و پایه، حفره دار کردن کلاهک کاهش می دهد. در اصل لکه دار شدن کلاهک به باکتری Pseudomonas tolaasii سودوموناس تولاسی نسبت داده می شود و به این بیماری بلاچ باکتریایی یا Bacterial blotch نیز گفته می شود.

لکه باکتریایی ممکن است در سالن‌های پرورش قارچ دکمه ای به صورت اپیدمی درآید، به طوری که کیفیت قارچ‌ها و نیز میزان تولید را به شدت کاهش دهد، اگر سطح قارچها بعد از آبیاری خشک نشود، احتمال بروز این بیماری بسیار بیشتر خواهد بود.

این باکتری، سمی به نام  تولید می کند که عامل ایجاد لکه های قهوه ای بر روی قارچ می باشد.

لکه هایی که توسط این باکتری ایجاد می شوند، ابتدا به صورت زرد رنگ بوده، اما بعداً به رنگ زرد طلایی یا قهوه ای شکلاتی در می آیند. این لکه ها سطحی هستند. بافت قارچ‌های آلوده شبیه قارچ خیس خورده و به رنگ خاکستری یا خاکستری مایل به زرد می باشد.

می تواند در هر مرحله ای از رشد قارچ ظاهر شود، حتی در قارچ‌هایی که بعد از برداشت بسته بندی شده و در داخل یخچال نگهداری می شوند

 

دکمه بازگشت به بالا