تخمین وزن جنین با سونوگرافی
علل کمبود وزن جنین
دلایل کم بودن وزن جنین در رحم که باید مطابق با جدول وزن جنین باشد شامل عوامل مربوط به مادر، عوامل مربوط به جفت و عوامل مربوط به جنین هستند. عوامل مربوط به مادر مثل ابتلای مادر به عفونت‌ها، چند قلویی که باعث می‌شود هر کدام از جنین‌ها در معرض کمبود وزن باشند، مشکلات انعقادی مادر، کم‌وزنی شدید مادر قبل از بارداری، استفاده از سیگار و الکل، بیماری‌های کلیوی و… می‌باشد. بدیهی است سعی در برطرف کردن بیماری‌ها و مسائلی که یک خانم قبل از بارداری با آنها روبرو است می‌تواند به سلامت و رشد ایده‌آل جنین کمک به‌سزایی کند. در مواردی مانند ابتلای مادر به بیماری‌هایی مثل دیابت، فشار خون، بیماری‌های کلیوی و… کنترل این بیماری‌ها با دارو و سبک زندگی صحیح، به سلامت بارداری وی کمک به‌سزایی می‌کند.
مزایای سونوگرافی
- بدون درد است و به تزریق سرنگ نیاز ندارد.
- در سونوگرافی، بیماران در معرض اشعه‌های خطرناک نیستند. همین باعث می‌شود که سونوگرافی نسبت به تکنیک‌هایی مثل اشعه ایکس و سی‌تی‌اسکن بی‌خطرتر باشد.
- سونوگرافی از بافت‌های نرم تصویربرداری می‌کند درحالی‌که اشعه X قادر به انجام این کار نیست.
- دسترسی به سونوگرافی آسان است و نسبت به سایر روش‌ها ارزان‌تر است.
زمان مناسب برای انجام سونوگرافی وزن جنین
تا 20 هفتگی، وزن جنین اهمیتی ندارد؛ زیرا تا این هفته، وزن چندانی نمی گیرد. بعد از سه ماهه دوم و در پی سه ماهه سوم، بخصوص نیمه دوم سه ماهه سوم زمان وزن گیری جنین است. سونوگرافی 28 هفته پایه، برای وزن جنین وجود دارد که از روی منحنی های استاندارد وزن ایده آل (با توجه به هفته) اندازه گیری می شود.
آمادگی های قبل از سونوگرافی بارداری
معمولاً سونوگرافیست به مادران توصیه می کنند یک یا دو هفته قبل از انجام سونوگرافی مایعات بیشتری مصرف کنند به دلیل اینکه بیشتر بودن دریافت مایعات در بدن مادران به شفافتر شدن مایع داخل که آب که جنین را احاطه کرده است کمک کند.
نحوه انجام سونوگرافی
در حین انجام سونوگرافی، باید روی میز معاینه یا تخت دراز بکشید. سپس پزشک، ژل مخصوصی را روی شکم و ناحیه لگن شما استعمال می‌کند. این ژل بر پایه آب است، بنابراین کاملاً پاک می‌شود و اثری روی لباس یا پوست شما بر جای نمی‌گذارد. این ژل به حرکت صحیح امواج صوتی کمک می‌کند. در مرحله بعدی، پزشک دستگاه پروب را روی شکم شما قرار می‌دهد و آن را برای گرفتن تصاویر سیاه و سفید بر روی صفحه اولتراسوند (صفحه نمایشگری که تصاویر درون شکم را نشان می‌دهد) حرکت می‌دهد.
عوارض سونوگرافی
هیچگونه مدارک و شواهدی وجود ندارد که ثابت کند انجام سونوگرافی قبل از تولد برای مادر یا جنین خطرناک بوده و به آنها آسیب می رساند؛ زیرا در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده نشده و این روش توسط پزشک متخصص سونوگرافی انجام می پذیرد.
وزن جنین چگونه توسط سونوگرافی تخمین زده می شود؟
بیش از 30 الگوریتم مختلف برای تخمین وزن جنین شما از طریق سونوگرافی استفاده می‌شود. بیشتر آنها از اندازه‌گیری‌های رایجی مانند دور سر نوزاد (از طریق قطر دو جداری)، دور شکم، طول استخوان ران، و موارد دیگر استفاده می‌کنند. عوامل دیگری که بسته به شرایط جسمی مادر است نیز می تواند د ر وزن جنین تاثیر گذار باشد. به عنوان مثال، نوزادان مادران مبتلا به دیابت بارداری به دلیل قند خون بالای مادر می توانند بزرگتر باشند، و برخی تخمین ها فرض می کنند که این نوزادان بزرگتر خواهند بود. ماما یا پزشک شما همچنین ممکن است سعی کند وزن جنین را با استفاده از دستان خود در طول معاینه فیزیکی شکم با استفاده از مانور لئوپولد پیش بینی کند، که همچنین به تعیین موقعیت کودک در رحم کمک می کند.
چه زمانی سونوگرافی نشان می دهد که سزارین باید انجام شود؟
هنگامی که وزن تخمینی نشان می دهد که یک نوزاد نسبت سن حاملگی بزرگتر است، برخی از پزشکان برای انجام عمل سزارین برنامه ریزی می کنند. به طور کلی، اگر وزن نوزاد 3 کیلوگرم یا بیشتر تخمین زده شود که به عنوان ماکروزومی شناخته می شود، ممکن است نیاز به سزارین داشته باشد. نگرانی اولیه در مورد زایمان طبیعی یک نوزاد بزرگ، دیستوشی شانه است. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که بدن نوزاد در کانال زایمان گیر می کند و می تواند باعث آسیب به اعصاب بازو و شانه ایجاد شود.
این آسیب می تواند منجر به فلج دائمی عضلات بازوی کودک و همچنین آسیب به مادر شود. چالش در اینجا این است که سونوگرافی به تنهایی نمی تواند تخمین درستی از وزن جنین بدهد و در نتیجه ممکل است وزن جنین را بیشتر و یا کمتر تخمین بزند. به همین دلیل است که بسیاری از پزشکان استفاده از وزن تخمینی جنین به روش سونوگرافی تنها را برای تصمیم گیری در مورد نحوه تولد توصیه نمی کنند.
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری
اگر از شما خواسته شد در سه ماهه آخر بارداری سونوگرافی انجام دهید، حتما از پزشک خود سوال کنید که سونوگرافی برای چه سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری شما بایستی انجام شود. این مهم است که متوجه شوید پزشک شما به دنبال چه چیزی است. آیا پزشک شما نگرانی خاصی دارد که فقط سونوگرافی جواب می دهد؟ آیا چیزی در جریان است؟ یا این یک روش معمولی است که در اکثر بیماران در مطب انجام می شود؟ برخی از مواردی که ممکن است پزشک شما بخواهد در سه ماهه سوم به آنها توجه کند عبارتند از:
- مقدار مایع آمنیوتیک
- مشخصات بیوفیزیکی
- محل جفت
- موقعیت جنین
حتماً با پزشک یا ماما در مورد تشخیص آنها صحبت کنید. بسیاری از مادران حاضر نیستند تا در مورد جزییات اطلاع پیدا کنند. در مورد جواب سونوگرافی خود حتما از پزشک سوال کنید. پزشک شما وظیفه دارد تا جواب سونوگرافی شما را به طور کامل برای شما شرح دهد. حتی اگر کودک شما سایز بزرگتری داشته باشد، این به این معنی نیست که نمی توانید زایمان طبیعی داشته باشید. اندازه کودک فقط یک تکه از پازل است.
چگونه وزن جنین را در دوران بارداری افزایش دهید؟
اگر در معاینات مشخص شود که جنین کم وزن است، ممکن است متخصص زنان برخی از غذاهایی مانند غذاهای غنی از پروتئین را که به افزایش وزن کمک می‌کند، معرفی کند. گزینه دیگر برخی مکمل‌های ویتامین است. با این حال، این مکمل‌ها را فقط طبق توصیه و تحت نظارت پزشکی استفاده کنید.
چگونه بفهمیم وزن جنین طبیعی است؟
فقط یک پزشک متخصص می‌تواند از طریق اندازه‌گیری‌های جنین و تصاویر گرفته شده در طول معاینه بررسی کند که آیا وزن جنین در حد انتظار برای دوره بارداری است یا خیر.
چه چیزی بر وزن طبیعی جنین در هر ماه تأثیر می‌گذارد؟
وزن جنین به طور مستقیم با رژیم غذایی مادر و سلامت دوران بارداری مرتبط است. مهم این نیست که اندازه دو نفر غذا بخورید، بلکه باید روی یک رژیم غذایی خوب سرمایه‌گذاری کنید و از یک رژیم غذایی غنی از ویتامین‌هایی مانند امگا ۳، اسید فولیک، ویتامین‌های A و C و مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفر و روی استفاده کنید. اگرچه بارداری نه ماه و ۴۰ هفته طول می‌کشد. تقسیمات سه ماهه به مادر کمک می‌کند تا تغییرات اصلی بدن و وزن طبیعی جنین در هر ماه را درک کند. بنابراین، از چنین شمارشی برای نظارت بر رشد کودک نیز استفاده می‌شود.
سه ماهه اول و وزن طبیعی جنین در هر ماه
هفته ۱ تا ۴
پس از لقاح، تخمک بارور شده، تقسیم و به جنین تبدیل می‌شود. در ماه اول، کودک شما واقعاً کوچک و به اندازه یک سر سوزن است.
هفته ۵ تا ۸
نوزاد هنوز کوچک است، اما قلب، مغز، ستون فقرات، ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، چشم‌ها، دهان و اندام‌هایش شروع به رشد کرده‌اند.
هفته‌های ۹ تا ۱۲
در هفته نهم، کودک به اندازه یک بادام زمینی است. ماه بعد، بازوها و پاها بلندتر هستند و می‌توانند در آرنج و زانو خم شوند. تا پایان هفته دوازدهم، دندان‌ها و ناخن‌ها نیز رشد خواهند کرد.
سه ماهه دوم و وزن طبیعی جنین در هر ماه
هفته ۱۳ تا ۱۶
در ابتدای سه ماهه دوم، کودک شما به سرعت در حال رشد است. چشم‌ها حرکت می‌کنند، قوزک‌ها و مچ‌ها شکل می‌گیرند و در حالی که سر هنوز به طور نامتناسبی بزرگ است، بقیه بدن به اندازه مناسب، شروع به رشد می‌کنند. گردن بلندتر و گونه‌ها برجسته تر می‌شوند. در پایان ماه چهارم، اندازه نوزاد از سر تا پا حدود ۱۳.۵ سانتی‌متر و وزن آن حدود ۱۷۹ گرم است.
هفته ۱۷ تا ۲۰
در هفته هفدهم، وزن کودک شما تنها در دو هفته دو برابر خواهد شد. چربی شروع به تشکیل شدن می کند و به تولید گرما و متابولیسم کودک کمک می‌کند. در هفته ۲۰، شما رسماً در نیمه بارداری خود هستید. رحم شما عملاً در سطح ناف شما خواهد بود. اندازه نوزاد در پایان ماه پنجم بارداری حدود ۲۷.۴ سانتی‌متر و وزن آن حدود ۴۷۶ گرم است.
هفته‌های ۲۱ تا ۲۵
کودک شما مدام چربی می‌گیرد تا گرم بماند. سرعت رشد کاهش می یابد، اما اندام‌های آنها هنوز در حال رشد هستند. هر هفته، ماهیچه‌های کودک قوی‌تر می‌شود و بدن کوچک او سلول های خونی تولید می کند که مسئول مبارزه با عفونت ها هستند
سه ماهه سوم و وزن طبیعی جنین در هر ماه
هفته‌های ۲۶ تا ۳۰
با شروع سه ماهه سوم، شنوایی کودک شما به طور کامل رشد می‌کند. در پایان ماه، اندازه نوزاد حدود ۳۴.۷ سانتی‌متر است که از سر تا پا اندازه گیری می‌شود و وزن آن حدود ۱.۰۳ کیلوگرم است.
هفته‌های ۳۱ تا ۳۴
در هفته ۳۲، او حدود ۴۰.۳ سانتی‌متر و وزن آن حدود ۱.۷ کیلوگرم است. از هفته سی و سوم به بعد، جنینی بیش از نیمی از وزنی که در بدو تولد خواهد داشت اضافه می‌کند. اندازه نوزاد در پایان ماه هشتم بارداری حدود ۴۵.۵ سانتی متر و وزن آن حدود ۲.۵ کیلوگرم است. در این مرحله، سر شروع به حرکت از سمتی به سمت دیگر می‌کند، سیستم گوارش از قبل به درستی تشکیل شده است، استخوان‌ها قوی‌تر و قوی‌تر می‌شوند، اما در این مرحله فضای کمتری برای حرکت وجود دارد. اندازه نوزاد در پایان ماه هشتم
هفته ۳۵ تا ۴۰
در ماه آخر بارداری، اندازه نوزاد حدود ۵۱.۲ سانتی‌متر و وزن آن حدود ۳.۵ کیلوگرم است و موقع زایمان فرا می‌رسد.