اهمیت استفاده از قالب و تجهیزات با کیفیت و مرغوب در اجرای تونل
اجرای سازه بتنی به روش قاب‌های پیوسته و یا قالب تونل لاینینگ ، از حدود 40 سال پیش در جهان متداول شده است و تاکنون مورد بازنگری‌های فنی از سوی طراحان، مجریان، انبوه‌سازان و سازندگان قالب قرار گرفته و نسبت به زمان ابداع آن تحولات بسیاری را پشت سر گذاشته است.نام قالب تونلی به دلیل نحوه اجرای این سیستم و شکل قالب‌های فلزی آن و اجرای هم زمان دیوارها و سقف‌ها به آن اطلاق می‌شود.این روش که نوعی تولید صنعتی ساختمان بتن مسلح محسوب می‌شود، با نام‌های دیگری مانند ((سازه بتن آرمه با قاب پیوسته)) یا ((سازه بتن مسلح یکپارچه)) نیز شناخته می‌شود.
این روش ساخت سازه، بیشتر در بلند مرتبه‌سازی استفاده می‌شود.
برای اجرای کلیه قسمت‌ها، قالب‌های یکپارچه فلزی که در آن تمام پیش‌بینی‌های لازم برای مسیرهای توزیع تأسیسات، نصب در و پنجره و غیره به عمل آمده است، طراحی و ساخته می‌شود.دیوارها و سقف‌ها به صورت همزمان بتن‌ریزی می‌شود و پس از برداشت قالب، ساختمان آماده نصب سرویس‌ها، اجرای رنگ و نصب شیشه است. به طور کلی تمام دیوارها، سقف‌ها و جداکننده‌ها از بتن مسلح بوده و پس از قالب‌برداری، هیچگونه عملیات بنایی در آن صورت نمی‌گیرد.
مزایا (شاخص‌های برتر) اقتصادی و فنی روش‌های صنعتی تولید ساختمان که از مزایای روش قاب بتنی پیوسته (قاب تونلی) نیز محسوب می‌شود، شامل موارد زیر است:
مزایای اقتصادی سیستم بتنی قالب تونلی:
- سرعت ساخت
- کاهش هزینه ساخت
- بازگشت سریع‌تر سرمایه
- افزایش طول عمر ساختمان
- کاهش اتلاف مصالح
- کاهش نیروی انسانی
مزایای فنی سیستم بتنی قالب تونلی:
- مقاومت بیشتر در برابر زلزله
- امکان کنترل دقیق‌تر اجرا و رعایت کیفیت مورد نظر براساس استانداردها
- قابلیت استفاده از مصالح پیش‌ساخته و یا نیمه پیش‌ساخته
- امکان طراحی و ساخت مدولار
سیستم صنعتی قاب‌های بتنی پیوسته را می‌توان راه‌حلی برای غلبه بر مشکل کمبود مسکن و فراهم کننده امکان تولید صنعتی و انبوه مسکن دانست.
طی سالیان گذشته به منظور تکامل این روش و تطبيق هرچه بیشتر آن با شرایط اقلیمی گوناگون در جهان، تلاش‌های بسیاری به عمل آمده است. این تلاش‌ها منتهی به ارائه روش حاضر برای ساخت سازه‌های گوناگون، با سرعت بیشتر، کیفیت بهتر و هزینه کمتر نسبت به روش‌های موجود شده است.
این روش به عنوان یکی از روش‌های نوین برای تولید صنعتی ساختمان که نتایجی مانند صرف زمان و هزینه کمتر را به همراه داشته است، در پروژه‌های انبوه‌سازی مسکن طی سالیان گذشته مورد توجه قرار گرفته است. در این روش با انجام برنامه‌ریزی‌های اولیه و تهیه مصالح، لوازم و تجهیزات مورد نیاز مطابق برنامه، زمان ساخت بسیار کوتاه شده و با نظارت مداوم بر روند اجرا، امکان دستیابی به کیفیت ساخت مطلوب فراهم می‌شود.
ویژگی مهم دیگر این سیستم امکان استفاده از ابزار، ماشین‌آلات و نیروی انسانی آموزش دیده برای افزایش سرعت اجرای کار، ارتقای کیفیت و استفاده بهینه از منابع است. استفاده از این روش پیشرفته، نیاز به میزان قابل توجهی سرمایه‌گذاری اولیه دارد و این سرمایه‌گذاری تنها در حجم‌های بالا و تولید انبوه، مفهوم اقتصادی پیدا می‌کند. به عبارت دیگر تولید انبوه مسکن، توجیه کننده و فراهم کننده شرایط این نوع تولید صنعتی ساختمان است.
بدین ترتیب یک سرمایه‌گذاری اولیه به منظور تجهیز کارگاه و به کارگیری ماشین‌آلات و ابزارهای مناسب (برای شیوه‌های اجرایی و عملیات تکرارشونده) صورت می‌پذیرد.
از ویژگی‌های مهم این سیستم تولید صنعتی، تبدیل فرایند ساخت به یک خط تولید است.
در این روش تمام یا بخشی از فرایند ساخت می‌تواند به یک خط تولید مشابه یک کارخانه تبدیل شود.
نحوه کار سیستم قالب بتنی تونلی
زمان چرخه سیستم قالب بتنی تونلی بین 1 تا 3 روز است که در مقایسه با سایر سیستم های قالب بسیار کم است. بنابراین قالب تونل در صرفه جویی در زمان پروژه ها پیشرو شد که به طور غیرمستقیم بر هزینه کل پروژه تأثیر می گذارد.
زمان چرخه دال شامل فعالیت های زیر است
- کرکره دیواری
- کرکره دال
- سطح دال
- تسطیح
- خط و شاقول
- تقویت دیوار
- تقویت دال
- اتصالات برقی
- ریخته گری دال
- دیوار کرکره ای
- دال کرکره ای
سیستم قالب بتنی تونلی یک سیستم مکانیزه برای ساختارهای سلولی است. این بر اساس دو نیم پوسته است که در کنار هم قرار می گیرند و یک اتاق یا سلول را تشکیل می دهند. چندین سلول یک آپارتمان را می سازند. با فرم های تونلی، دیوارها و دال ها در یک روز ریخته می شوند. ساختار به فازها تقسیم می شود. هر فاز شامل بخشی از سازه است که در یک روز ریخته گری می شود.
مرحله بندی بر اساس برنامه و میزان مساحتی که می توان در یک روز ریخته شد تعیین می شود. قالب برای ریختن روزانه در صبح تنظیم شده است. آرماتورها و سرویس ها مستقر شده و بعد از ظهر بتن ریزی می شود. پس از قرار دادن آرماتور، بتن برای دیوارها و دال ها باید در یک عملیات واحد ریخته شود. قالب در اوایل صبح کنده می شود و برای مرحله بعدی قرار می گیرد. قالب در یک کارخانه کاملاً خودکار تولید می شود.
مهم‌ترین مزیت قالب بتن فلزی نسبت به سایر انواع قالب چیست؟
در ادامه با مهم‌ترین مزیت های قالب بتن فلزی که منجر به محبوبیت گسترده آن شده، اشاره شده است:
1. استحکام بالا
در حال حاضر قالب‌های فلزی مقاوم‌ترین نوع قالب بتنی هستند و این موضوع، مهم‌ترین مزیت قالب بتن فلزی است. هیچ‌کدام از انواع قالب‌های بتن دوام و عمر بالای قالب‌های فلزی را ندارند و از هیچ‌کدام از آن‌ها نمی‌توان همانند قالب‌های فلزی به‌دفعات استفاده کرد. البته حفظ این مزیت قالب بتن فلزی به نگهداری و انبارداری اصولی و استفاده از روش‌های پیشگیری از زنگ زدن آن بستگی دارد.
۲. در دسترس بودن
محبوبیت زیاد و کاربردهای گسترده قالب فلزی باعث شده تا این قالب بیشتر از سایر انواع دیگر تولید شود و به همین دلیل دسترسی به آن آسان‌تر است، چرا که توسط بیشتر کارخانه‌های سازنده قالب بتنی تولید می‌شود و می‌توانید آن‌ها را در هر فروشگاه قالب بتن پیدا کنید. البته این مزیت قالب بتن فلزی باعث نشده که قیمت آن پایین بیاید.
۳. مقرون‌به‌صرفه بودن در بلندمدت
ممکن است با مقایسه قیمت قالب بتن فلزی با سایر انواع قالب بتن، از خرید آن منصرف شوید. چراکه قیمت قالب فلزی به‌مراتب بالاتر است و به‌سختی می‌توان آن را جزء مزیت های قالب بتن فلزی به حساب آورد. با این حال خرید قالب بتن فلزی در بلندمدت به صرفه است، چراکه در صورت نگهداری درست به‌دفعات می‌توانید از آن استفاده کنید.
۴. تنوع سایز و شکل
وجود تقاضای بالا برای قالب فلزی و محبوبیت آن باعث شده که این قالب در اشکال و سایزهای مختلف عرضه شود و این مزیت قالب بتن فلزی، به یکی دیگر از عوامل محبوبیت آن تبدیل شده است. با استفاده از این مزیت قالب بتن فلزی می‌توانید اعضای مختلف سازه بتنی را با اشکال متنوع و در ابعاد مختلف به‌راحتی اجرا کنید.