نحوه بدست آوردن Subnet Mask

Subnet Mask چیست و چرا اهمیت دارد؟

Subnet Mask نقشی حیاتی در شبکه های کامپیوتری دارد. این مفهوم کمک می کند که شبکه های بزرگ به چندین زیرشبکه کوچک تر تقسیم شوند و از این طریق مدیریت و امنیت شبکه بهبود یابد.

در واقع Subnet Mask به روتر و سیستم های دیگر شبکه این امکان را می دهد که آدرس های IP را به بخش های Network ID و Host ID تقسیم کنند تا کامپیوترها و دستگاه ها بتوانند راحت تر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

بخش های یک آدرس IP و Subnet Mask

برای درک بهتر Subnet Mask ابتدا باید آدرس IP را بشناسیم. هر آدرس IP از دو بخش اصلی تشکیل شده است :

• Network ID : که مربوط به آدرس شبکه است.
• Host ID : که مشخص کننده آدرس یک دستگاه خاص در آن شبکه است.

Subnet Mask کمک می کند تا مرز بین Network ID و Host ID مشخص شود.

مثال ساده برای درک Subnet Mask

فرض کنید شبکه ای دارید که در آن می خواهید فقط ۲۵۰ دستگاه متصل شوند. شما نمی خواهید هر دستگاه در یک شبکه بزرگ تر گم شود پس با استفاده از Subnet Mask آن را به زیرشبکه های کوچک تر تقسیم می کنید.

انواع Subnet Mask های رایج

در جدول زیر به چند نمونه از Subnet Mask های پرکاربرد اشاره شده است :

Subnet Mask	فرمت دسیمال	فرمت باینری
۲۵۵.۰.۰.۰	Class A	۱۱۱۱۱۱۱۱.۰۰۰۰۰۰۰۰.۰۰۰۰۰۰۰۰.۰۰۰۰۰۰۰۰
۲۵۵.۲۵۵.۰.۰	Class B	۱۱۱۱۱۱۱۱.۱۱۱۱۱۱۱۱.۰۰۰۰۰۰۰۰.۰۰۰۰۰۰۰۰
۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵.۰	Class C	۱۱۱۱۱۱۱۱.۱۱۱۱۱۱۱۱.۱۱۱۱۱۱۱۱.۰۰۰۰۰۰۰۰
۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵	خاص	۱۱۱۱۱۱۱۱.۱۱۱۱۱۱۱۱.۱۱۱۱۱۱۱۱.۱۱۱۱۱۱۱۱

چطور Subnet Mask مناسب را انتخاب کنیم؟

Subnetting به معنای تقسیم شبکه به زیرشبکه های کوچک تر است و اینجا Subnet Mask به کمک شما می آید. مراحل انتخاب Subnet Mask به صورت زیر است :

1. تعداد دستگاه های موجود را محاسبه کنید : در ابتدا باید بدانید به چند دستگاه IP نیاز دارید. مثلا برای ۲۵۰ دستگاه به Subnet Mask کلاس C نیاز دارید.
2. Subnet Mask را با نیازهای شبکه تطبیق دهید : مثلاً اگر شبکه کوچکی دارید از کلاس C و اگر شبکه ی بزرگ تر و پراکنده ای دارید از کلاس A استفاده کنید.
3. کاهش Broadcast : هرچه تعداد زیرشبکه ها کمتر باشد Broadcast یا انتشار بسته ها در شبکه کمتر است که باعث افزایش کارایی می شود.
4. ایجاد امنیت : با جدا کردن شبکه های حساس از دیگر شبکه ها امنیت داده ها بیشتر حفظ می شود.

مراحل محاسبه Subnet Mask به صورت دستی

حالا برای کسانی که عاشق چالش های ریاضی هستند مراحل محاسبه Subnet Mask را توضیح می دهیم. فرض کنید می خواهید شبکه ی ۱۹۲.۱۶۸.۱.۰/۲۴ را به چند زیرشبکه تقسیم کنید.

1. تعیین تعداد زیرشبکه ها : ابتدا تصمیم بگیرید که به چند زیرشبکه نیاز دارید. مثلاً اگر ۴ زیرشبکه می خواهید باید دو بیت از بخش Host ID برای Subnet ID قرض بگیرید.
2. تبدیل بیت ها به دسیمال : با توجه به تعداد بیت هایی که برای Subnet ID اختصاص می دهید Subnet Mask جدیدتان به دسیمال تبدیل می شود.
3. بررسی نهایی : در نهایت برای هر زیرشبکه از یک Subnet Mask مخصوص استفاده می کنید تا از تداخل و مشکلات آدرس دهی جلوگیری شود.

جدول مثالی از تقسیم بندی Subnet Mask

Subnet	آدرس شبکه	آدرس شروع	آدرس پایان	Broadcast
Subnet ۱	۱۹۲.۱۶۸.۱.۰	۱۹۲.۱۶۸.۱.۱	۱۹۲.۱۶۸.۱.۶۲	۱۹۲.۱۶۸.۱.۶۳
Subnet ۲	۱۹۲.۱۶۸.۱.۶۴	۱۹۲.۱۶۸.۱.۶۵	۱۹۲.۱۶۸.۱.۱۲۶	۱۹۲.۱۶۸.۱.۱۲۷

روش های یادگیری Subnet Mask به صورت مستقل و خودآموز

• تمرین کنید : Subnet Mask ها را در سناریوهای مختلف امتحان کنید. هر چه بیشتر تمرین کنید تسلط بیشتری خواهید داشت.
• یادداشت برداری کنید : مفاهیم پیچیده را در قالب نکات کلیدی و فرمول های کوتاه یادداشت کنید.
• از منابع آنلاین استفاده کنید : ویدیوها و شبیه سازهای شبکه منابع فوق العاده ای برای یادگیری هستند​​.

سوالات متداول

چگونه می توانم بهترین Subnet Mask را انتخاب کنم؟ به تعداد دستگاه ها و نیازهای شبکه خود توجه کنید. کلاس C برای شبکه های کوچک و کلاس A برای شبکه های بزرگ مناسب تر است. در دوره network+ در این مورد مفصل توضیح داده ایم.

آیا می توانم از هر Subnet Maskی برای هر شبکه ای استفاده کنم؟ نه Subnet Mask باید با کلاس IP شما همخوانی داشته باشد.

آیا Subnet Mask می تواند امنیت شبکه را افزایش دهد؟ بله با استفاده از Subnetting می توانید بخش های حساس شبکه را جدا کرده و امنیت داده ها را افزایش دهید.