۲۹ دی در دنیای علم چه خبر؟

عبدالجواد فلاطوری (۱۳۰۴-۱۳۷۵) پژوهشگر ایرانی در حوزه فلسفه و بنیان گذار کتابخانه شیعی در دانشگاه کلن آلمان در چنین روزی چشم به جهان گشود. او از نوادگان ملااسماعیل خواجویی مازندرانی و تحصیلات خود را در حوزه علمیه مشهد زیر نظر اساتیدی چون میرزا هاشم قزوینی و شیخ محمدرضا کلباسی آغاز کرد. فلاطوری پس از تکمیل تحصیلات دینی به دانشگاه تهران رفت و در رشته فلسفه و الهیات تحصیل کرد. وی در سال ۱۳۳۳ با ترجمه کتاب «المشاعر» ملاصدرا موفق به اخذ لیسانس فلسفه شد و سپس به آلمان رفت تا تحصیلات خود را ادامه دهد. فلاطوری در دانشگاه کلن به تدریس پرداخت و در سال ۱۹۶۲ دکترای خود را با نگارش پایان نامه ای درباره اخلاق کانت دریافت کرد. او در سال ۱۹۶۸ کتابخانه ای برای تحقیق شیعه تأسیس کرد که به شهرت بین المللی رسید. آثار او شامل ترجمه هایی از تاریخ ایران و رساله های فلسفی است و او در کنگره های علمی مختلف شرکت داشته است. خیابانی در اصفهان به نام او نام گذاری شده است.

۱۸ ژانویه ۱۹۳۳ میلادی برابر با 29 دی ۱۳۱۱ خورشیدی ری دالبی فیزیکدان مهندس و مخترع دستگاه های کاهش نویز دالبی به دنیا آمد. به لطف نوآوری های دالبی امروزه از صداهای فراگیر دیجیتال با کیفیت در سینماها و دستگاه های صوتی و تصویری استفاده می شود. دالبی در دوران نوجوانی تابستان ها در کمپانی صدای «امپکس» کار می کرد. بعد از گرفتن مدرک دکتری از دانشگاه کمبریج آزمایشگاه های دالبی را در سال ۱۹۶۵ در لندن تاسیس کرد. اولین پیشرفت او کاهش نویز نوع Dolby A فشرده سازی و گسترش صدا بود که صدای خش خش پس زمینه در ضبط حرفه ای نوار را بدون هیچ عارضه جانبی قابل تشخیصی به طور چشمگیری کاهش می داد. او به دلیل تحولی که در حوزه صدا در صنعت سینما به وجود آورد در سال ۱۹۸۹ جایزه اسکار گرفت.

دستگاه دیالیز

۱۸ ژانویه ۱۹۲۱ میلادی برابر با 29 دی ۱۲۹۹ خورشیدی بلدینگ هیبارد اسکریبنر پزشک آمریکایی و مخترع شانت اسکریبنر به دنیا آمد. او با اختراع شانت کلیوی دیالیز طولانی مدت را ممکن کرد. دستگاه دیالیز که خون بیماران کلیوی را تصفیه می کند آن گونه که ابتدا دکتر ویلم کالف آن را ابداع کرده بود از لوله هایی شیشه ای استفاده می کرد که در رگ ها و شریان ها قرار می گرفتند. این لوله ها بسیار دردناک بودند و به دلیل آسیب پیشرونده به رگ های خونی نمی شد از آنها برای مدت نامحدود استفاده کرد. اسکریبنر در سال ۱۹۶۰ با ابداع شانت کمکی اساسی به وضعیت بیماران دیالیزی کرد. شانت را می شود در بیمار کاشت. این کار به پزشکان اجازه می دهد که بدون آسیب رساندن به رگ ها آنها را برای مدت نامحدود تحت دیالیز نگه دارند. اسکریبنر همچنین رهبری تیمی را بر عهده داشت که «روده مصنوعی» را توسعه دادند در این روش با استفاده از لوله نازک و انعطاف پذیری به نام کاتتر غذارسانی به بیمارانی که معده و روده خود را از دست داده اند انجام می شود.

نرا استنتن بارنی

۱۸ ژانویه ۱۹۷۱میلادی برابر با 29 دی ۱۳۴۹ خورشیدی نرا استنتن بارنی مهندس عمران آمریکایی که فعالیت های حرفه ای و سیاسی اش براساس سنت خانواده اش از رهبران زن بنا شده بود درگذشت. سال ۱۹۰۵ او اولین زن در ایالات متحده بود که مدرک مهندسی عمران را گرفت و به عنوان اولین عضو جوان انجمن مهندسین عمران آمریکا انتخاب شد. او تازه از کالج فارغ التحصیل شده بود که مقاله ای درباره تامین آب واشنگتن دی سی نوشت که به مدت بیش از ۵۰ سال به عنوان مرجعی برای مطالعات درباره انتقال مواد جامد در مایعات شناخته می شد. او که نوه الیزابت کدی استانتون از فعالان جنبش زنان امریکا در قرن نوزدهم بود در پاسخ به اخطار همسرش که به او گفته بود بین خانه داری و مهندسی یکی را انتخاب کند مهندسی را انتخاب کرد. 

مبدع نمودار اسنلن

۱۸ ژانویه ۱۹۰۸ میلادی برابر با 29 دی ۱۲۸۶ میلادی هرمان اسنلن چشم پزشک هلندی درگذشت. او کسی است که نمودار اسنلن را که محتوی خطوطی از حروف سیاه حک شده است برای آزمایش حدت بینایی ابداع کرد. هاینریش کوچلر در سال ۱۸۴۳ انواع آزمایش های معاینه چشم را ارائه کرد و وینی ادوارد یاگر ریترفون جاکستان در سال ۱۸۵۴ این آزمایش ها را بهبود بخشید. اندکی بعد اسنلن نمودار حروف مربع شکل خودش را اختراع کرد. این نمودار به زودی در سراسر جهان مورد پذیرش قرار گرفت. کسر اسنلن نسبتی است برای مثال ۲۰/۲۰ یا ۲۰/۱۰۰ که حدت بینایی یک فرد را در مقایسه با یک ناظر استاندارد با حدت نرمال خوب اندازه گیری می کند. نسبت ۲۰/۲۰ به این معنی است که این فرد می تواند ۲ ویژگی هدف را در فاصله ۲۰ فوت تشخیص دهد.