تزریق واکسن آنفلوانزا حتی در پاییز و زمستان نیز مؤثر است
واکسیناسیون علیه آنفلوانزا یکی از مؤثرترین روش ها برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری شایع فصلی محسوب می شود. برخلاف تصور برخی که فکر می کنند بهترین زمان دریافت واکسن محدود به شهریور و مهر است، تحقیقات و تجربه بالینی نشان می دهد که تزریق واکسن حتی در آبان و آذر نیز می تواند ایمنی مناسبی ایجاد کرده و از بیماری شدید جلوگیری کند.
با توجه به تغییرات اقلیمی و طولانی شدن فصل سرما در برخی مناطق، برنامه ریزی واکسیناسیون انعطاف پذیر اهمیت بیشتری پیدا کرده است. افراد به ویژه گروه های پرخطر نباید فرصت تزریق واکسن را از دست دهند، زیرا این اقدام علاوه بر محافظت شخصی، فشار بر سیستم درمانی را نیز کاهش می دهد.
بهترین زمان و تأثیر تزریق واکسن
انتخاب زمان مناسب برای واکسیناسیون می تواند اثربخشی آن را به حداکثر برساند.
- بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوانزا معمولاً اواخر شهریور و اوایل مهر است، زیرا بدن پس از تزریق حدود دو هفته زمان نیاز دارد تا ایمنی کافی ایجاد کند.
- با این حال، حتی در آبان و آذر نیز دریافت واکسن می تواند بدن را در برابر ویروس های فصلی محافظت کند، به ویژه در مناطقی که موج آنفلوانزا دیرتر آغاز می شود.
- مطالعات نشان داده اند که تزریق واکسن در اواسط فصل سرما می تواند خطر بستری شدن و ابتلا به فرم شدید بیماری را کاهش دهد.
گروه های پر خطر که باید واکسن دریافت کنند
برخی افراد بیش از دیگران در معرض ابتلا به آنفلوانزا و عوارض شدید آن قرار دارند.
- بیماران دارای بیماری های مزمن قلبی، کلیوی و تنفسی، سیستم ایمنی ضعیف، دیابت و سایر بیماری های متابولیک، باید حتماً واکسن دریافت کنند.
- زنان باردار و کودکان زیر پنج سال نیز به دلیل سیستم ایمنی حساس، بیشتر در معرض خطر هستند.
دریافت واکسن در این گروه ها می تواند نه تنها از ابتلای فرد جلوگیری کند، بلکه انتقال ویروس به سایر اعضای خانواده و جامعه را نیز کاهش دهد.
انواع واکسن های موجود و نحوه مصرف آنها
واکسن های آنفلوانزا در ایران از دو نوع ایرانی و خارجی قابل دسترس هستند و هر یک محدودیت های سنی و کاربردی خاص خود را دارند.
- واکسن های خارجی ساخت هلند و فرانسه از شش ماهگی به بالا قابل استفاده هستند و برای کودکان، نوجوانان و زنان باردار مناسب اند.
- واکسن ایرانی، پس از انجام مطالعات بالینی و ارزیابی ایمنی و اثربخشی، برای افراد بالای ۱۸ سال مجوز مصرف دارد و می تواند به عنوان مکمل پوشش واکسیناسیون جمعیت بزرگسال استفاده شود.
برنامه ریزی واکسیناسیون سالانه بهتر است به گونه ای باشد که گروه های حساس از واکسن خارجی و جمعیت بزرگسال از واکسن ایرانی بهره مند شوند تا حداکثر پوشش ایمنی ایجاد شود.
واکسن پس از بهبود از بیماری
تزریق واکسن آنفلوانزا محدود به افراد کاملاً سالم نیست و حتی کسانی که اخیراً به آنفلوانزا یا سایر بیماری های حاد مبتلا شده اند نیز می توانند از آن بهره ببرند.
پس از بهبود و رفع علائم حاد، بدن می تواند واکسن را دریافت کرده و پاسخ ایمنی مناسبی ایجاد کند.
دریافت واکسن در این شرایط مانع از ابتلا به سویه های مختلف ویروس آنفلوانزا در ادامه فصل می شود.
این نکته به ویژه برای افراد دارای بیماری های مزمن یا سیستم ایمنی ضعیف اهمیت دارد، زیرا واکسن می تواند خطر عوارض شدید را کاهش دهد.
نتیجه گیری
تزریق واکسن آنفلوانزا تنها محدود به شهریور و مهر نیست و حتی در آبان و آذر نیز می تواند ایمنی مؤثری ایجاد کند. رعایت برنامه واکسیناسیون و توجه به گروه های پرخطر از جمله بیماران مزمن، کودکان و زنان باردار، نقش مهمی در کاهش ابتلا به بیماری و جلوگیری از عوارض جدی دارد. انتخاب نوع واکسن مناسب، رعایت زمان تزریق و تکمیل برنامه سالانه واکسیناسیون، از مؤلفه های کلیدی محافظت از سلامت عمومی در طول فصل سرد محسوب می شوند.