عفو «گناهان صغیره» ارتشیان دورۀ شاه

به گزارش کندوج، در کامنتی در عصر ایران در مقاله مهرداد خدیر آمده است: امروز 30 فروردین ماه به عنوان روز جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود و پس از گذشت دو سال (1399 و 1400) که به دلیل شیوع ویروس کووید 19 رژه برگزار نشد، شاهد بودیم. یک مراسم خاص

جا دارد به ایام اشاره شود و البته ممکن است این سوال در مورد روز ارتش مطرح شود که دلیل آن چیست؟

تصاویر سرلشکر قرنی اولین سرلشکر کشته شده پس از انقلاب توسط گروهک فرقان و سپهبد صیاد شیرازی فرمانده ارتش در جنگ حکایت از این دارد که برای همین دو مناسبت است. در حالی که اینطور نیست و باید ماجرا را بررسی کرد و تاریخی گفت.

با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، جایگاه ارتش به عنوان یکی از مهمترین ارکان حکومت شاهنشاهی در یک دوگانگی قرار گرفت. اولین گروه از جلادان در 27 بهمن 1357 چهار سرلشکر بودند: سپهبد نعمت الله نصیری (فرمانده سوم ساواک)، سپهبد رحیمی (سرلشگر در تهران)، سپهبد خسروداد (سرلشکر نیروی هوایی) و سپهبد ناجی (سرلشگر). .

یک دیدگاه ارتش را غیر قابل اعتماد می دانست و خواستار انحلال آن و ایجاد ارتش جدید شد. این دیدگاه یک ماه پس از پیروزی انقلاب در اولین جلسه سازمان مجاهدین خلق در دانشگاه تهران رسما توسط مسعود رجوی اعلام شد و تیتر یک روزنامه کیهان شد.

ديدگاه دوم معتقد به تطهير ارتش و ارزش قائل شدن به نيروي مركزي بود و در عين حال تشكيل جديدي را براي مقابله با احتمال كودتا و جلوگيري از بازگشت در 28 مرداد 1332 تاسيس كرد. دولت موقت به ديدگاه دوم معتقد بود و بر این اساس ولی سپهبد قرنی که کودتای نافرجام رژیم پهلوی را طراحی کرده بود، به عنوان ژنرال انتخاب شد. توسط سرلشکر ریاحی رئیس ستاد کل دولت مصدق که در دولت بازرگان وزیر دفاع شد، دکتر بود. مصطفی چمران به این سمت منصوب شد. وزارت دفاع تنها نقش حمایتی و تشکیلاتی نداشت و وزیر جدید از پاکسازی ارتش خبر داد.

شورای انقلاب و شخص امام هم همین نظر را داشتند. همزمان تحرکاتی در غرب کشور صورت گرفت و به ویژه شهر نقده مرکز درگیری شد. اعزام نیرو به نقده اعتماد نظامیان به نظامیان را بیش از پیش تقویت کرد و امام خمینی در حالی که هنوز قانون اساسی جدید برای تعیین تکلیف ژنرال تدوین نشده بود، روز سه شنبه 28 فروردین 1358 عفو صغیره را صادر کردند. با اعلام روز چهارشنبه 29 فروردین 1358 به عنوان روز ارتش بر نمایش رسمی تجهیزات نظامی و اعلام ارتباط با مردم تاکید کردند. این در حالی بود که سپهبد قرنی از سمت فرماندهی کل قوا برکنار شد و سرلشکر ناصر فربد به جای او میدان را به دست گرفت.

بنابراین این تصور که مناسبت روز ارتش، سالروز ترور و شهادت سپهبد قرنی است، صحیح نیست، زیرا روز چهارشنبه 29 فروردین 1358 روز ارتش بوده است، اما قرنی – که به اشتباه قرنی هم نوشته شده است – در دوشنبه. 3 می و کمتر از یک هفته بعد به قتل رسید. در حالی که دیگر فرمانده ارتش نبود. ترور سپهبد صیاد شیرازی در اواخر فروردین، تقریباً 20 سال پس از اعلام روز ارتش، 29 فروردین رخ داد.

روز 19 بهمن که روز همبستگی نیروی هوایی با انقلاب و حضور آنها در مدرسه رفاه بود، بهتر بود آن را روز سربازی بنامیم، اما رهبری انقلاب نخواستند منتظر بمانند. 19 بهمن و تصمیم به پاکسازی ارتش در 19 فروردین ماه به روز ویژه نیروی هوایی تبدیل شد.

اعلام 29 فروردین به عنوان روز ارتش و نمایش تجهیزات نظامی شامل سه پیام بود:

اولاً، اعدام و مجازات رهبران و فرماندهان ارشد ارتش شاهنشاهی در همه طبقات گسترده نیست. به ویژه در این پیام مکتوب به صراحت بر بخشش گناهان صغیره یا اشتباهات جزئی نظامی تاکید شده است. منظور از «گناهان صغیره» همكاری نظامیان در حدی بود كه در چارچوب امنیت كشور قابل توجیه باشد، نه همكاری ساواك یا شهربانی در ظلم به مردم. دوم اینکه ارتش منحل نخواهد شد و خواسته های گروه هایی مانند سازمان مجاهدین خلق رسما رد شد.

پیام سوم این بود که دشمنان خارجی و گروه های داخلی فکر نکنند که ارتش ضعیف است و سخت افزاری ندارد و به فکر حمله باشد. زیرا هر زمان که دولت مرکزی و ارتش در ایران بیمار می شدند، اقدام به جدایی آنها می شد و البته این موضوع مایه نگرانی بود. (برخی نیز به کودتای نوژه به قصد خلع سلاح ارتش از حمله به عراق و چرخاندن ارتش در چشم انقلابیون و اینکه این اعدام ها به رابطه ارتش با دولت جدید لطمه می زند، نگاه می کنند).

در 30 فروردین 1358 تاکید بر حضور نظامی در خیابان ها بود و در قم از مقابل بیت امام خمینی(ره) راهپیمایی کردند. ارتش منحل شد.

در تهران و شهرستان ها استقبال خوبی از مردم شد و همه جا شعار خودجوش «فدای ملت» سر داده می شد و گاهی پاسخ این بود: «ملت فدای ارتش» و گویا این همان ارتشی نیست که چندین دهه اطاعت از شاه آموزش دیده، تجهیز و مسلح شده بود و او با سلطنت سوگند یاد کرده بود و با سقوط سلطنت، مافوق آن ناگهان با آتش مواجه شد.

از آن زمان، 19 آوریل هر سال به عنوان روز ارتش جشن گرفته می شود.

حدود 48000 شهید نظامی در طول جنگ هشت ساله گزارش شده است و علیرغم اینکه شایعات انحلال ارتش با کشف کودتای نوژه در تابستان 1359، اندکی بعد و با شروع جنگ، دوباره شنیده شد. ، در مورد نیاز نظامی تردیدی وجود نداشت.

علیرغم اینکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که از ابتدای انقلاب تشکیل شده بود و تنها سازمان مقابله با تهدید کودتا به شمار می رفت، خیلی زود تقویت شد و نقش مهمی در جنگ ایفا کرد و به یکی از نیروهای مسلح تبدیل شد. عناصر کلیدی. نهادهای جمهوری اسلامی تبدیل شده است؛ تا جایی که در معادلات منطقه ای نیز نقش آفرینی می کند.

مناسبت 29 فروردین در واقع سالروز عفو گناهان صغیره ارتش شاهنشاهی و فعالیت های جدید آنها با عنوان “ارتش جمهوری اسلامی ایران” است.

با گذشت 43 سال از پیروزی انقلاب 1357 البته تقریباً هیچ بقایایی از ارتش سابق باقی نمانده و اکثر بازنشستگان جانباز هستند و اکنون فرمانده کل ارتش فردی است که استخدام شده است. آکادمی نظامی چند ماه پس از اعلام در 20 آوریل 1979. این دانشگاه کنترل سلسله مراتب را به دست آورد و در دولت قبلی هیچ پیشینه ای نداشت.

اما شکی نیست که ارتش در جمهوری اسلامی نقشی کاملاً متفاوت از ارتش در دولت قبل دارد و جدای از مسائل جنگی و اضطراری در موارد خاص، کمتر از ارتش و کارکنان آن می شنویم. الزامات آنقدرها همخوانی ندارند. رسانه ها حضور گسترده ای ندارند. در نوروز امسال البته گفتگوی جالبی با فرمانده ارتش از تلویزیون و افق با اجرای فرهاد جم (بازیگر) پخش شد. فرماندهی که یک سال پس از پیروزی انقلاب از یکی از زاغه های قم به ارتش پیوست. اگرچه ژنرال‌ها سال‌ها در دولت قبل سابقه داشتند و اگر نه در سطح فرماندهی بالا، اما از طریق دوره‌های آموزشی و جستجوی پایه‌های آن».

انتهای پیام/