نحوه استفاده از کود سه بیست برای بهبود صحت گیاهان

کود سه بیست (20-20-20) برای چه گیاهانی مناسب نیست؟

منظور از کود سه بیست (20-20-20) کودهایی است که هر کدام از عناصر NPK به میزان 20% در ترکیبات آن به کار رفته است. نیتروژن و نیترات کلسیم در تمامی بخش های گیاه استفاده می شود پس همه گیاهان به مقدار زیادی نیتروژن نیاز دارند در غیر این صورت رشد گیاه متوقف خواهد و شاید هم شکوفه نزند یا خیلی کم باشد و حتی بمیرد. فسفر هم محرک گلدهی و میوه دهی در گیهان است و در تبدیل انرژی خورشید به ترکیباتی مثل نشاسته، پروتئین و روغن های ضروری که گیاه برای گرفتن انرژی استفاده می کند نقش دارد.

پتاسیم هم در ریشه زایی و افزایش مقاومت گیاه نسبت به بیماری ها و چرخش و انتقال مواد غذایی در کل ساختار گیاه نقش دارد. اما کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست؟ یا شاید بهتر است بپرسیم که آیا کود سه بیست برای همه گیاهان مناسب است؟ چقدر باید مصرف کرد و چه مضراتی دارد. در ادامه به تمامی سؤالات شما طبق منابع روز دنیا پاسخ خواهیم داد.

ترکیبات کود سه بیست

همانطور که درباره کود سه بیست در بخش مقدمه هم توضیح دادیم ترکیبات اصلی، شامل عناصر NPK هستند که مقدار هر یک 20% است. بنابراین کودی قوی محسوب می شود و باید با شناخت ترکیبات بدانید که کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست. سایر ترکیبات کود سه بیست بسته به برند سازنده متفاوت است اما همه آنها شامل مقداری فیلر و ترکیبات ثانویه هستند که به سلامت و بهبود وضعیت گیاه کمک می کنند مثل کلسیم، منیزیم و سایر عناصر کمیاب.

کود سه بیست مناسب چه گیاهانی است؟

معمولا از کود 3 بیست برای کوددهی به گیاهانی که داخل گلدان هستند، رزها و گیاهان تزیینی به عنوان کود مایع استفاده می کنند. این نوع کودها ترکیبات خود را زود آزاد کرده و به داخل خاک نفوذ می کنند بنابراین جزو کودهای سریع رهش (Fast Release) هستند.

چرا کود سه بیست مناسب است؟

قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهیم که کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست و کدام گیاهان می توانند استفاده کنند، باید بدانید که اصولا کودهایی که عناصر NPK را به شکل تعادلی دارند مثل سه بیست چرا مناسب هستند.  همانطور که گفتیم این نوع کودها سریع رهش هستند بنابراین گیاه فورا مواد غذایی مورد نیاز خود را دریافت کرده و رشد عالی خواهد داشت.

اما کود سه بیست برای چه گیاهانی مضر است؟ این کود قدرت زیادی دارد و بهتر است که در خاک های بارور یا خاک هایی که عناصر و مواد غذایی کافی دارند استفاده نشود چون در این صورت میزان عناصر NPK در خاک بیشتر از حد نیاز خواهد شد. چون در برخی موارد باعث می شود که گیاه شما بافت پوششی و برگی زیادی داشته باشد و خیلی شکوفه دهی و گلدهی نداشته باشد یا حتی گیاه شما بمیرد. از طرفی این کود برای گیاهان حساس مناسب نیست یعنی گیاهانی که حتی نسبت به افزایش کم عناصر ضروری به بیش از حد نیاز هم حساس هستند و آسیب می بینند.

انواع کود 3 بیست (20-20-20)

کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست؟ ابتدا باید با انواع کودهای سه بیست آشنا شوید تا پس از آن در ادامه متوجه شوید که چرا این کود برای برخی گیاهان مناسب نیست و مضر است.

·         کودهای مایع سه بیست

کودهای مایع سه بیست به دو فرم آماده و آماده مخلوط تولید میشوند. در حالت اول مخلوط کود سه بیست آماده است و شما فقط باید طبق دستورالعمل مصرف کنید اما در حالت دوم ابتدا باید با آب ترکیب کنید. کنسانتره ها قیمت بیشتری دارند ولی وقتی مخلوط می کنید کود بیشتری به شما می دهند. کودهای مایع فورا در دسترس گیاه قرار می گیرند اما تعداد دفعات مصرف را بالا می برند. خاک اطراف هم گیاه هم باید از قبل با کود مایع مرطوب شده باشد. برخی از کودهای مایع سه بیست را می توان به شکل اسپری برگی هم استفاده کرد.

·         کودهای محلول در مایع سه بیست یا پودری

کودهای پودری سه بیست که به شکل گرانولی هم به فروش می رسند ابتدا باید با آب ترکیب شوند تا فرم مایع پیدا کنند. معمولا شلنگ هایی که انتهای آنها اسپری قرار گرفته رایج ترین روش استفاده از این کودهاست اما می توان در سطل هم ترکیب کرد و اطراف گیاه پاشید.

·         کودهای مخصوص هیدروپونیک

محیط کشت هیدروپونیک که بسیار معروف است و می توانید در مقاله ای جداگانه کامل در مورد آن اطلاعات کسب کنید، با کود سه بیست کاملا سازگار است. بنابراین قبل از اینکه بدانید کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست باید بدانید که محیط کشت هیدروپونیک هم پشتیبانی می کند. برای خرید تجهیزات هیدروپونیک با قیمت مناسب می توانید از ما مشاوره رایگان هم بگیرید.

·         کود گرانولی سه بیست

نوع گرانولی همان فرم جامد است که به شکل گرانول های ریز و گرد تبدیل شده اند. اکثرا کودهای گرانولی را اطراف گیاه پخش می کنند و سپس روی آن آب می ریزند. برخی از کودهای گرانولی محلول در آب هستند و می توان با آب ترکیب کرد و سپس استفاده نمود.

·         کود ارگانیک سه بیست

کودهای ارگانیک سه بیست فقط مواد غذایی طبیعی دارند مثل مواد گیاهی پوسیده شده و محصولات جانبی جانوری که غنی از هر سه عنصر NPK هستند و هیچ گونه ماده افزودنی و شیمیایی صنعتی در ساختارشان نیست و طبق فرایندهای بسیار پیچیده تولید می شوند. این نوع کودها در بازارهای جهانی هم به سختی پیدا می شود.

·         کودهای آهسته رهش سه بیست

کودهای آهسته رهش (Slow-release) سه بیست حاوی گرانول هایی است که روی این گرانول ها را روکشی پوشانده که به تدریج شکسته شده و اجازه پخش شدن مواد غذایی را می دهد. معمولا برای اینکه نتایج قابل قبول با کودهای آهسته رهش ببینید باید 7 روز صبر کنید و معمولا بین هر بار استفاده هم چند هفته تا چند ماه فاصله وجود دارد. این نوع کودهای سه بیست هم بندرت پیدا می شوند.

خواص کود سه بیست

کاربردها و خواص کود سه بیست همیشه مورد سوال بوده و آشنایی با این خواص کمک می کند تا بهتر بفهمید که کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست. به طور کلی وقتی شرایط خاک شما مساعد است می توانید کود 3 بیست را به فرم 10-10-10 رقیق کنید تا برای استفاده پیوسته در خانه یا محل کار، چمن ها، بستر باغچه و باغ و سبزیجات کافی باشد.

تأثیرات کود سه بیست چند جانبه است به نحوی که اساسا برای بهبود وضعیت باروری خاک و باروری گیاه استفاده می شود. اما می توان از این کود برای گیاهانی که درون گلدان های آویز هم رشد کرده اند استفاده کرد تا مقدار کودی که از زیر آنها خارج می شود را جبران کند. کودهای سه بیست در افزایش چشمگیر پوشش برگی و رشد رویشی بسیار مؤثر عمل می کنند تا میزان فتوسنتز به حد بهینه برسد. از طرفی به گلدهی و میوه دهی گیاهان نیز کمک می کند.

گیاهانی که درون خاک کاشته شده اند باید دوز کامل کود سه بیست را در طی یک دوره محدود و کوتاه استفاده کنند تا نتایج قابل قبول مشاهده شود.

طریقه مصرف کود سه بیست و بهترین زمان مصرف

مقدار کود سه بیست کاملا بستگی به نوع گیاه و برند سازنده و مدل یا نوعی دارد که خریداری کرده اید. بنابراین توصیه می کنیم قبل از هر چیز به دستورالعمل های مصرف روی لیبل محصول دقت کنید. در ادامه تلاش کرده ایم تا براساس نوع گیاه شیوه مصرف و بهترین زمان مصرف کود سه بیست را توضیح دهیم.

·         گیاهان آپارتمانی

کود سه بیست برای گلهای آپارتمانی و گیاهان خانگی باید به میزان 2 قاشق چایخوری در یک گالن آب (تقریبا 4 لیتری) ترکیب شده و سپس استفاده شود. خاک اطراف گیاه هم بهتر است مرطوب باشد. هر 2 یا سه هفته یکبار باید دوباره کوددهی را شروع کنید. با این حال این سوال مطرح است که کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست؟ از بین گیاهان آپارتمانی و خانگی، گیاهان حساسی مثل بنفشه آفریقایی نباید کود سه بیست مصرف کنند و برایشان مضر است.

ضمنا می توانید دو قاشق غذاخوری از کود 3 بیست را با یک گالن 4 لیتری آب ترکیب نموده روی پوشش برگی آن اسپری کنید. اما گیاهانی که نسبت به مرطوب شدن پوشش برگی خود حساس هستند نباید با کود سه بیست کوددهی شوند.

·         گل های سالانه

مقدار مصرف کود سه بیست برای گل های سالانه به میزان 2 کیلوگرم از کود در صدها گالن آب است که انگار 2 قاشق غذاخوری از کود را در یک گالن آب حل کرده و روی گل های سالانه اسپری کنید. این کار باید هر 7 تا 10 روز یکبار تکرار شود. حتی می توانید دو قاشق چایخوری از کود را در یک گالن 4 لیتری ترکیب کرده و سپس خاک اطراف گل ها را مرطوب نمایید و هر دو تا سه هفته یکبار کوددهی کنید. بنابراین سه بیست برای گل سالانه مناسب است و در واقع در پاسخ به این سوال که کود سه بیست برای چه گلهایی مناسب است باید گفت گلهای سالانه.

·         گیاهان تزیینی

مقدار مصرف کود سه بیست برای گیاهان زینتی شبیه به گل های سالانه است ولی با این حال از کود 3 بیست فقط در بهار استفاده می کنند و پس از آن از کودهای با نیتروژن کمتر کمک می گیرند تا گیاهان رشد رویشی و گلدهی متناسب و متعادلی داشته باشند.

·         گیاهان غده ای و پیازی

کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست؟ این کود برای گیاهان غده ای و پیازی موقعی که تازه آنها را کاشته اید مناسب نیست. اگر پس از رشد رویشی نیاز به کود داشته باشند بهتر است فقط 2 قاشق چایخوری از کود را در یک گالن 4 لیتری آب حل کرده و سپس هر دو یا سه هفته یکبار استفاده نمایید. ضمنا برای گیاهان غده ای و پیازی نباید کود سه بیست را اسپری کنید.

·         سبزیجات

اگر باغچه یا باغ شما خاک غنی ندارد، بهترین زمان مصرف کود سه بیست برای سبزیجات زمانی است که تازه دانه یا بذر گیاه را پاشیده اید یا قلمه زنی را شروع کرده اید. بهترین مقدار کود سه بیست به میزان 2 قاشق چایخوری در یک گالن 4 لیتری آب است. پس از مصرف اولیه، باید از کودی استفاده کنید که نیتروژن کمتری دارد و به اندازه کود سه بیست قوی نیست. بنابراین شاید در پاسخ به این سوال که کود سه بیست برای چه گیاهانی مضر است بتوانیم بگوییم برای سبزیجاتی که یکبار با این کود، کوددهی شده باشند.

از طرفی برخی سبزیجات مثل گوجه فرنگی، کدو و خربزه ها هم وقتی شروع به جوانه زنی می کنند نباید کود سه بیست بگیرند چون فسفر و پتاسیم بیشتری در این مرحله نیاز خواهند داشت.

·         درختان

مقدار کود سه بیست برای هر درخت بستگی به نوع آن هم دارد اما برای همه درختان باید به گونه ای استفاده کنید که کل ناحیه مربوطه خیس و مرطوب باشد. اسپری برگی این کود برای درختان باید به میزان 2 کیلوگرم از کود در صد گالن آب یا حدود 400 لیتر آب باشد که با این مقدار نتیجه بهتری خواهید گرفت و گیاهانی مقاومتر نسبت به شرایط آب و هوایی مخصوصا دمای بالا خواهید داشت تا رطوبت خود را از دست ندهند و خشک نشوند.

درختان همیشه سبز چند ساله معمولا بعد از اینکه داخل خاک کاشته می شوند نیاز به کود ندارند اما اگر پوشش برگی به سمت قهوه ای شدن پیش برود یا پوشش برگی خود را در خارج از فصل از دست بدهد باید تست کنید که کدام عنصر کاهش پیدا کرده تا فقط همان مقدار و عنصر مورد نیاز اضافه شود. بنابراین باید در پاسخ به این سوال که کود سه بیست برای چه گیاهانی مناسب نیست، درختان همیشه سبز چند ساله هم اضافه کنیم.

درختان و بوته هایی که میوه می دهند به میزان یکسانی از عناصر NPK نیاز ندارند و بنابراین باید گفت که کود سه بیست برای کدام گیاهان مضر است؟ مرکبات، میوه های هسته دار و توت ها از جمله درختان میوه داری هستند که نباید کود سه بیست بگیرند.

·         چمن ها

اگر حدود 90 متر مربع مساحت زمینی باشد که چمن کاشته اید، نیم کیلوگرم از کود را در 10 گالن آب 4 لیتری ترکیب نمایید. میزان مصرف باید ماهانه باشد یا بسته به نیاز چمن ها می تواند بیشتر شود. این مقدار برای خاک هایی که فقیر هستند مثل موقعی که تازه چمن کاشته اید کافیست.