قاین

مجله فرهنگ

«مسجد جامع قاین»؛ مسجدی یک ایوانی ساخته شده در سال ۷۹۶ هجری قمری

کندوج/خراسان رضوی مسجد از ابتدای شکل‌گیری علاوه بر محلی برای عبادت، کارکرد آموزشی، سیاسی، اجتماعی و هنری نیز داشته است و از آنجا که محل گردهمایی مسلمانان بوده، تصمیمات بزرگی در آن گرفته می‌شده و از سوی دیگر در جایگاه خانه خدا، محکم و پایدار بنا می‌شده و هنر و معماری در آن به کمال تجلی می‌یافته است. رجبعلی لباف‌خانیکی، پژوهشگر و باستان‌شناس در گفت‌ وگو با کندوج اظهار کرد: مسجد جامع کنونی قاین که در جبهه جنوبی شهر واقع شده، به استناد کتیبه‌ای که بر بدنه ایوان مقصوره آن نصب است، در سال ۷۹۶ هجری قمری ساخته شده است. وی اضافه کرد: معمار این مسجد از عرف زمان تبعیت نکرده و آن را یک ایوانی ساخته در صورتی که متناسب با روند تکاملی نقشه مساجد ایران، ساخت مساجد یک ایوانی مانند مسجد جامع نیریز منحصر به اواسط قرن چهارم هجری قمری بوده و در قرن هشتم هجری قمری (همزمان با شکل‌گیری این مسجد) مساجد معمولا ۲ ایوانی ساخته می‌شدند که مسجد جامع ورامین از جمله آن‌ها است. لباف‌خانیکی ادامه داد: دلیل این امر غیر معمول در مسجد جامع کهن قاین را باید در «صورت‌الارض» ابن حقول که به آن اشاره شده است، دنبال کرد. همچنین دلایل دیگری را نیز …