شرایط گرفتن صندوق امانات بانک ملت
صندوق امانات، صندوقی برای همه اقشار!
واژه صندوق امانات در ذهن بیشتر افراد با طبقهٔ ازمابهتران عجین شده است. بیشتر افراد فکر میکنند که این صندوقها را فقط افراد بسیار ثروتمند میتوانند استفاده کنند و برای دیگران کاربردی ندارد. نداشتن تبلیغات و برنامههای معرفی در کنار این ذهنیت باعث شده تا بیشتر افراد حتی فکر داشتن صندوق امانات را هم نکنند. درحالیکه این صندوقها میتواند برای بسیاری از افراد سودمند باشد.
مقاله مرتبط: مزایای خرید بیمه خودرو
چرا صندوق امانات بگیریم؟
صندوق امانات امتیازات و مزایای مهمی دارند.
هزینه پایین
اجاره یک صندوق امانت اصلاً گران نیست و بیشتر از چند ده هزار تومان برایتان خرج ندارد.
شاید اگر مردم آشنایی بیشتری با هزینههای صندوقها داشتند استفاده از آنها عمومیت بیشتری پیدا کند و بهطور مثال افراد بتوانند وقتی میخواهند به مسافرت بروند داراییهای با ارزش خود مانند طلا و ارز را در این صندوقها بگذارند تا نگرانی بابت سرقت آنها را زمانی که منزلشان خالی است نداشته باشند.
امنیت بالا
صندوق امانات بانکها به لحاظ امنیتی میتواند خیلی مطمئنتر از یک گاوصندوق کوچک در منزل باشد. تدابیر امنیتی در صندوقهای امانات بانکها بالاست و بهعلاوه آنها سیستمهای ضد حریق و دیگر موارد حفاظتی و امنیتی را نیز در سطح بالایی دارا هستند. بنابراین خیال شما بابت داراییهایتان میتواند راحتتر باشد.
از کجا میتوان صندوق امانات گرفت؟
در حال حاضر تمامی بانکها به جز بانک رسالت، سرمایه، توسعه صادرات،سینا، موسسه ملل و موسسه نور دارای صندوق امانات هستند و میتوانید به شعبی که دارای این صندوقها هستند مراجعه و با توجه به شرایط شعبه صندوق دریافت کنید.
هزینه و کارمزدها
معمولا هزینه اجاره صندوق ها به ازای هر سانتیمتر مکعب ۱۰۰ تا ۱۲۰ریال در سال است که برای هر بانک متفاوت و با توجه به ابعاد صندوق محاسبه میشود. همچنین باید مبلغی را بعنوان ودیعه نزد بانک بگذاریدکه این مبلغ ۸ برابر مبلغ اجاره بها سالیانه است.
همچنین صندوق امانات تعدادی از بانکها دارای بیمه حوادث هستند که هزینه آن نیز علاوه بر موارد بالا محاسبه شده و باید به شعبه پرداخت شود. برای خانواده جانبازان، شهدا، و معلولین تمامی هزینهها با تخفیف محاسبه می شود. جدول زیر بانک های دارای صندوق امانات و هزینه اجاره بها و ودیعه سالانه آنها را نشان میدهد:
نام بانک | نوع صندوق (تعداد سایز) | حداقل مبلغ اجاره سالانه (تومان) | حداقل مبلغ ودیعه ۸ برابر مبلغ اجاره بها (تومان) |
آینده | 3 | 122,736 | 981,888 |
اقتصاد نوین | ۵ | 94,464 | 755,712 |
ایران زمین | 3 | 171,000 | 1,368,000 |
پارسیان | 3 | 153,000 | 1,224,000 |
پاسارگاد | ۳ | 75,000 | 600,000 |
تجارت | 3 | 162,500 | 1,300,000 |
توسعه تعاون | 3 | 500,000 | 4,000,000 |
توسعه صادرات | ندارد | ندارد | ندارد |
خاورمیانه | 5 | 126,000 | 1,008,000 |
دی | ۳ | 273,000 | 2,184,000 |
رفاه | 3 | 180,000 | 1,440,000 |
سامان | 3 | 22,000 | 176,000 |
سپه | 3 | 180,000 | 1,440,000 |
سرمایه | ندارد | ندارد | ندارد |
سینا | ندارد | ندارد | ندارد |
شهر | 3 | 166,000 | 1,328,000 |
صادرات | 3 | 144,000 | 1,152,000 |
صنعت و معدن | ۳ | 151,200 | 1,209,600 |
رسالت | ندارد | ندارد | ندارد |
مهر ایران | ندارد | ندارد | ندارد |
کارآفرین | 3 | 168,000 | 1,344,000 |
کشاورزی | 3 | 188,000 | 1,504,000 |
گردشگری | 3 | 150,000 | 1,200,000 |
مسکن | 3 | 173,400 | 1,387,200 |
ملت | 3 | 141,960 | 1,135,680 |
ملی | 3 | 180,000 | 1,440,000 |
پست بانک | 3 | 150,000 | 1,200,000 |
ملل | ندارد | ندارد | ندارد |
نور | ندارد | ندارد | ندارد |
برای استفاده از صندوق امانات چه مدارکی لازم است؟
اگر برای خودتان میخواهید صندوق امانات بگیرید مدارک خیلی خاصی نیاز نیست. شناسنامه، کارت ملی و کپی از هرکدام و چند قطعه عکس در بیشتر موارد کافی است. اگر بخواهید وکیلی هم به بانک معرفی کنید ارائه مدارک شناسایی وکیل و وکالتنامه لازم است.
اگر برای شرکتتان میخواهید صندوق امانات بگیرید هم رونوشتی از اساسنامه شرکت و آخرین تغییرات روزنامه رسمی و صاحبان حق امضا ازجمله مدارکی است که احتمالاً بانک از شما میخواهد.
افراد نابینا، بی سواد یا افرادیکه به تنهایی قادر به استفاده از صندوق نیستند باید دارای فردی امین باشند.
در برخی از بانکها مانند بانک تجارت نیز میتوانید بصورت غیر حضوری اقدام به ثبت درخواست کنید و بعد از این با مدارک خود به شعبه معرفی شده مراجعه کنید.
چه شرایطی باید داشته باشید؟
داشتن سن قانونی ۱۸ سال تمام اولین شرط در استفاده از صندوق است. برخی بانکها نیز شرایط خاصی برای دریافت صندوق اجارهای ندارند. اما بعضی دیگر از بانکهای ارائهدهنده این سرویس ممکن است شرایط خاصی نیز داشته باشند. یکی از این شروط اینست که احتمالاً خواهید شنید داشتن حساب در همان بانک است. بنابراین ممکن است لازم باشد که یک حساب هم در بانکی که در آن صندوق امانات گرفتهاید بازکنید. نداشتن چک برگشتی و بدهی غیر جاری از دیگر شرایط میتواند باشد. حتی بانک ملت مناسب بودن ظرفیت مالی مشتری را هم در جزو فهرست بررسی خود اعلام کرده است. همچنین داشتن سپرده و میانگین حساب برای بعضی از بانکها از شروط اصلی برای دریافت صندوق امانات است.
مراحل کار به چه صورتی است؟
گرفتن صندوق اجارهای کار سختی نیست. فرایند کار هم در بانکها کم و بیش شبیه هم است. کافی است به شعبهای از بانکی که این سرویس را میدهند مراجعه کنید و فرم درخواست صندوق را پر و امضا کنید. بعد از بررسی مدارک شناسایی و واریز هزینهها میتوانید کلید صندوقتان را دریافت کنید. البته قابل ذکر است که درصورتیکه شعب دارای صندوق خالی نباشند باید منتظر بمانید تا نوبت به شما برسد.
چرا صندوق امانات نگیریم؟
راستش اگر دارایی باارزشی داخل خانه نگه میدارید، دلیلی برای نگرفتن صندوق وجود ندارد. مگر اینکه شیء باارزشی که قصد نگهداری آن را در بانک دارید، جزو اشیای ممنوعه قرار گرفته باشد. اما صندوق امانات در کنار تمام مزایا، ممکن است مشکلاتی را هم برای صاحبش داشته باشد که آنها را برایتان فهرست کردهایم:
زمان دسترسی
یکی از شرایط بانکها در مورد صندوق امانات این است که مشتری فقط در ساعات اداری مجاز به استفاده از صندوق امانات است. این یعنی اگر به هر دلیلی در خارج از ساعات اداری نیاز فوری به دسترسی به محتوای صندوقتان داشته باشید باید تا روز کاری بعد صبر کنید.
فقط خودتان میتوانید از صندوق امانات استفاده کنید
این در واقع بدیهیترین ویژگی و البته امتیاز صندوق است که بانک محتویات آن را به هیچکس جز شما و احیاناً وکیلی که خودتان بهصورت حضوری آن را به بانک معرفی کرده باشید تحویل نمیدهد.
فوت مشتری
درصورتیکه مشتری فوت کند برای دسترسی به صندوق امانات، وراث باید مراحل انحصار ورثه را طی کنند و تا آن زمان امکان دسترسی به صندوق را نخواهند داشت. وراث و یا وکیل انتخابی آنها با دارا بودن حکم انحصار وراثت میتوانند به بانک مراجعه کنند و با حضور نمایندگان بانک و تنظیم صورتجلسه محتویات صندوق را دریافت کنند. تمام اینها به معنی مدتزمان طولانی دوندگی است.
یک نکته پایانی را هم بانکها اضافه میکنند که درصورتیکه مشتری به بانک بدهی داشته باشد بانک قبل از ارائه محتویات صندوق مطالبات خود را تسویه خواهد کرد.
ورشکستگی و انحلال
در صورت انحلال و ورشکستگی بانک یا حجر مشتری، برای دریافت محتویات صندوق نیاز به حکم دادگاه است. در قوانین بانک آمده است که اشخاصی که طبق حکم مراجع صالحه ذیحق شناخته شوند میتوانند پس از پرداخت اجارهبها و احیاناً مطالبات بانک با حضور نمایندگان بانک و تنظیم صورتجلسه، محتویات صندوق را تصرف نمایند. این مراحل میتواند زمانبر باشند.
صندوق امانات یا گاوصندوق؟
البته هیچیک از این نکات به معنی ضعف صندوقهای امانات نیست. اما باید در نظر داشت که امتیازات و ویژگیهای خوب این صندوقها در شرایطی خاص میتواند برای ما محدودکننده هم باشد. صندوق امانات و گاوصندوق هر یک مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند و بهراحتی نمیتوان یکی را برنده رقابت تأمین امنیت برای داراییهای مردم دانست.
اما آنچه مشخص است این است که با در نظر گرفتن مزایای بسیار خوبی که صندوق امانات بانکها دارند سهمی که آنان در حال حاضر از بازار تأمین امنیت داراییها دارند بسیار کمتر از رقمی است که میتواند باشد و این بازار قطعاً ظرفیتهای بسیار بیشتری را در خود دارد. قرارداد صندوق امانات بانک ها، یک قرارداد خصوصی به موجب ماده ده قانون مدنی می باشد و حدود مسئولیت بانک، در قبال صندوق و مشتری، بستگی به مفاد عقد و تعهدات بانک، در قرارداد دارد. با این توضیح که مسئولیت جبران خسارت سرقت از صندوق، تنها در صورتی با بانک است که داری تعدی یا تقصیر بوده و یا در این خصوص، قبول مسئولیت نموده باشد.
تحلیل حقوقی ماهیت صندوق امانات بانک ها
بسیاری از مردم در صندوق های زیادی مانند و یا صندوق های دیگر سرمایه گذاری می کنند، اما قبل از توضیح در خصوص ماهیت حقوقی صندوق امانات بانک، شرایط و قوانین آن و هزینه اجاره این صندوق ها، لازم است تا اندکی در خصوص صندوق امانات بانک، توضیح داده و بگوییم که این صندوق ها، چه خدماتی را اراده می دهند و در خصوص چه مواردی، قبول امانت، می کنند؛ سپس، بگوییم که ماهیت حقوقی، شرایط و قوانین صندوق امانات بانک چیست.
بانک های دولتی و خصوصی، همچنین، موسسات مالی و اعتباری، تنها در زمینه نقل و انتقالات مالی یا وصول مطالباتی که در زمینه اسناد تجاری، نظیر چک، وجود دارد، ارائه خدمت نمی کنند، بلکه دامنه فعالیتی گسترده تری داشته که یکی از این فعالیت ها، قبول امانات، نگهداری اشیای قیمتی مشتریان و سهام و اوراق بهادار متعلق به آنها می باشد.
نگهداری امانات، اشیای قیمتی و اسناد مهم مشتری، نظیر عتیقه ها یا انواع چک بانکی، توسط بانک ها، پس از انعقاد قرارداد، میان مشتری و بانک، در صندوق امانات بانک، صورت می گیرد که بانک ها، در قبال این نگهداری، از مشتری، هزینه اجاره صندوق را که با توجه به فاکتورهای مختلفی، تعیین می گردد، دریافت می نمایند.
ارائه خدمات مربوط به صندوق امانات بانک ها، صرفا منحصر به اشخاص حقیقی نیست و اشخاص حقوقی نیز قادر هستند که از این امکان استفاده نمایند. هر بانکی که دارای صندوق امانات است، شرایط و مدارک مخصوص به خود را برای قبول امانت مشتری، دارد و تنها، در صورت ارائه مدارک و داشتن شرایط لازم، بر اساس قوانین بانک، مشتری می تواند، اقدام به استفاده از صندوق امانات بانک کند.
سوال مهمی که در رابطه با این صندوق ها مطرح می شود این است که با توجه به اینکه بانک، در قبال نگهداری امانات در صندوق امانات بانک، اجاره دریافت می کند و با در نظر گرفتن اینکه مشتری، مال خود را برای نگهداری و مراقبت، به بانک می دهد، ماهیت حقوقی صندوق امانات بانک، چیست؟ آیا ماهیت حقوقی این صندوق ها، به موجب عقد اجاره یا ودیعه، قابل توضیح است یا برای بررسی ماهیت حقوقی آن، باید، ماده 10 قانون مدنی را مد نظر قرار داد؟
ماده 446 قانون مدنی، در تعریف عقد اجاره، مقرر می دارد: ” اجاره، عقدی است که به موجب آن، مستاجر مالک منافع عین مستاجره می شود. ” با توجه به این ماده، می توان گفت، گرچه ماهیت حقوقی صندوق امانات بانک ها، به عقد اجاره نزدیک است اما، از آنجا که وصف ودیعه یا امانت دادن نیز مطرح می باشد، نمی توان، قرارداد فی مابین بانک و مشتری را عقد اجاره دانست. به همین جهت باید، ماهیت حقوقی صندوق امانت بانک را در عقود دیگر، از جمله نیز جست و جو کرد و مورد بررسی قرار داد.
ماده 607 قانون مدنی، عقد ودیعه را اینگونه تعریف می کند: “ودیعه، عقدی است که به موجب آن، یک نفر، مال خود را به دیگری می سپارد، برای آنکه آن را مجانا، نگه دارد.” بر اساس این ماده و با در نظر گرفتن این موضوع که بانک، مجانا، اقدام به نگهداری از مال مورد امانت مشتری نمی کند و مشتری، در قبال نگهداری بانک از مال، اجاره صندوق را می پردازد، باید گفت، ماهیت حقوقی صندوق امانات، در قالب عقد ودیعه نیز قابل توصیف نیست و بهتر است آن را بر اساس ماده 10 قانون مدنی، مورد بررسی قرار داد.
ماده 10 قانون مدنی، مقرر می دارد: “قراردادهای خصوصی، نسبت به کسانی که آن را منعقد نمودهاند، در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.” بر اساس این ماده، می توان گفت، هر قرارداد خصوصی ای که میان اشخاص حقیقی و حقوقی، منعقد شود، در صورتی که با شرع و قانون، مخالف نباشد، صحیح خواهد بود، ولو اینکه آن عقد، از عقود معین و دارای نام معین و احکام پیش بینی شده در قانون مدنی نباشد.
از آنجا که ماهیت حقوقی قرارداد مربوط به صندوق امانات بانک ها، در قالب هیچ یک از عقود معین، قابل توصیف نیست و با توجه به اینکه این صندوق ها و قراردادشان، کاملا، قانونی بوده و خلاف شرع و قواعد آمره نیستند، در توصیف ماهیت حقوقی قرارداد صندوق امانات بانک ها باید گفت، این قراردادها، جزو قراردادهای خصوصی بوده که بر اساس ماده 10 قانون مدنی، منعقد شده اند و کاملا قانونی و صحیح بوده و دارای اثر حقوقی می باشند.
قوانین صندوق امانات بانک ها
صندوق امانات بانک ها، برای پذیرش امانات مشتری های خود، نظیر عتیقه ها و ، شرایط و قوانین ویژه ای داشته که عموما، این قوانین و شرایط، در تمامی بانک های دارای صندوق امانت، یکسان هستند و صرفا، در برخی جزئیات، نظیر قبول پرداخت خسارت، در صورت بروز حوادث مختلف یا عدم پذیرش مسئولیت در پرداخت خسارت و مواردی از این دست، متفاوت می باشند. شرایط و قوانین صندوق امانات بانک ها، به طور کلی، عبارتند از:
مشتری متقاضی استفاده از صندوق امانات بانک، باید، نزد بانک مورد نظر، دارای حساب باشد.
مشتری، حق اجاره صندوق اجاره ای را به دیگری ندارد.
مشتری می تواند، با تصریح موضوع وکالت در وکالت نامه، به شخص دیگری، در خصوص استفاده از صندوق، وکالت دهد و اصل وکالت نامه را تحویل بانک نماید.
اجاره صندوق امانات، به طور معمول، حداقل برای یک سال بوده و در اجاره کمتر از یک سال نیز اجاره بهای یک سال، دریافت خواهد شد.
ودیعه ای که معمولا، 8 برابر اجاره سالانه صندوق می باشد، بابت خسارت های احتمالی ای که از سمت مشتری، ممکن است، به صندوق وارد آید، از وی، اخذ می گردد.
صرفا اسناد، مدارک و اشیا مجاز و قانونی و فاسد نشدنی و غیر محترقه، قابل قرار دادن در صندوق هستند.
هر صندوق، دارای دو کلید بوده که هر دو، تحویل مشتری شده و هیچ کلیدی، نزد بانک، نخواهد ماند و به همین سبب، مشتری، در صورت گم شدن کلیدها، مسئول خسارت وارده به بانک، برای باز کردن صندوق و شکستن قفل آن، می باشد. پس از توضیح در خصوص شرایط صندوق امانات بانک ها و قوانین آن، در ادامه مقاله، قصد داریم، مسئولیت بانک ها در قبال صندوق امانات را مورد بررسی قرار دهیم و بگوییم که آیا جبران خسارت سرقت از صندوق امانات، برعهده بانک است یا خیر؟