مجله عمومیکسب و کار ایرانی

راه های تشخیص بهترین برنج ایرانی

روشهای تشخیص برنج ایرانی اصل از تقلبی

تشخیص برنج کار ساده ای نیست زیرا بافت برنج ها تقریبا یک شکل است. اما از لحاظ ظاهری برنج ها نباید دارای نیم دانه و شکستگی باشند و دارای عطر و طعم خوبی هستند. برای خرید برنج ایرانی اصل باید تمامی نکات را بدانید.

روش های تشخیص برنج خوب

همان طور که می دانید تشخیص تخصصی برنج کار ساده ای نیست البته در میان انواع برنج این مشکل شامل برنج ایرانی می شود چون بافت برنج تقریبا به یک شکل بوده و نوع آن از نظر تجربی و پخت قابل امتحان است و گاهی خود افراد خبره، در تشخیص این محصول نیز دچار اشتباه می شوند.

روش های تشخیص برنج خوب فراوانند بنابراین برای تشخیص برنج ایرانی مرغوب، می توان گفت نداشتن خرده در برنج، یکدست بودن برنج، رنگ برنج، سفت و نرم بودن برنج، رگه داشتن و یا نداشتن برنج می توان اشاره کرد.

با وجود این راه ها، بهترین و موثرترین راه تشخیص برنج خوب ایرانی پخت آن است که له شدن، کف کردن، آب کشیدن و نگاه تجربی به پخت برنج و شناختی قبلی از پخت برنج خوب می تواند کمک خوبی برای کند.

اولین راه تشخیص برنج ایرانی عطر، رنگ و اندازه برنج است.

عطر و طعم برنج

برنج خوب ایرانی عطر و طعم خوبی دارد که آن را از برنج های خارجی و همچنین برنج های پرمحصول و کم کیفیت ایرانی متمایز می کند. برنج هایی که نژادی پرمحصول دارند نسبت به برنج های خوب عطر و بوی کمتری دارند.

برای تشخیص مقداری برنج بین دو کف دست قرار بدهید و رها کردن آن، باید بوی مطبوع آن به مشام برسد.

البته برخی از سودجویان با تبدیل برنج های اصیل و خوش عطر به گرد برنج و ریختن مقداری از آن در هر کیسه، باعث به اشتباه افتادن شما می شوند. برای تشخیص این شگرد باید از تست طعم برنج استفاده کرد، یعنی چند دانه از آن را بردارید و برای خلاص شدن از شر گرد برنج به آن فوت کنید. سپس داخل دهان خود بگذارید. اگر طعم مطبوعی ندارد آن برنج، برنج خوبی نیست.

برنج ایرانی اصل عطر و طعم فوق العاده ای دارد

یکدست بودن برنج

دانه های یک برنج مرغوب به صورت کامل است و خرده و نیم دانه داخل آن وجود ندارد. اما تا 4 درصد در آن طبیعی است. هرچه دانه های برنج کامل تر باشند برنج شما با کیفیت تر است.

خشک بودن برنج

یک تست مهم برای تشخیص برنج خوب، خشک بودن آن است. برنج در ابتدای برداشت رطوبت بالایی دارد. این میزان از رطوبت برنج، هم کار پخت را مشکل می کند و هم  نگهداری برنج را دشوار می کند و سبب می شود که در برابر حشرات آسیب پذیر باشند.

به همین دلیل کارخانه ها، با استفاده از دستگاه های خشک کن برنج تازه برداشت شده را خشک می کنند، تا رطوبت آن ها کمتر شود؛ زمان و میزان حرارت این دستگاه‌ خشک کن نقش مهمی در کیفیت برنج دارد. متاسفانه بعضی کارخانه ها برای سریعتر شدن عملیات خشک کردن، از دماهای بالاتر و زمان کمتری استفاده می کنند که کیفیت برنج را کاهش می دهد.

برای تشخیص برنجی که به خوبی خشک نشده باشد، به اندازه ی کافی سفت نشده و اصطلاحاً پوک است. برای تشخیص خشک بودن برنج آن را زیر دندان بگذارید و فشار دهید. برنج خوب و خشک شده نباید به راحتی بشکند و خرد شود. روش دیگر برای تشخیص خشک بودن برنج، پختن آن است. برنجی که خوب خشک شده است، در پختن و دم کشیدن، خوب قد می کشد یا به اصطلاح ری می کند. چرا که به دلیل خشک بودن، به راحتی از آب موجود در قابلمه را جذب می کند و قد می کشد. (به همین دلیل برای پخت برنج تازه، باید دقت بیشتری به خرج دهید)

ظاهر برنج ایرانی با کیفیت باید بدون شکستگی و نیم دانه باشد

ظاهر برنج

روی برنج نباید برش یا ترک های عرضی باشد. زیرا با قرار دادن برنج بین انگشت شست و اشاره خرد می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که برنج بعد از خشک شدن و خارج شدن از کارخانه در معرض باد یا هوای سرد قرار می گیرد.

نیمه بلوری بودن

برنج خوب ایرانی رنگی نیمه شفاف یا به عبارتی دیگر نیمه بلوری دارد و حالت کدر بودن برنج های خارجی را ندارد.

برنج ایرانی عطر خوش بوی دارد و از نظر اندازه دانه برنج ایرانی از نمونه های پاکستانی و هندی کوتاه تر است ولی از نظر رنگ برنج های هندی و پاکستانی رنگ تیره و کدری دارند؛ اما برنج ایرانی رنگی سفید و شیری رنگ دارد.

روش های تشخیص برنج اصل:

  • برنج ایرانی را خیس کنید اگر بعد از گذشت 4-5 روز کپک زد برنج تان ایرانی اصل است. اگر کپک نزند غیر اصل است.
  • اگر بخواهید از اصل بودن برنج اطمینان حاصل کنید مقداری برنج را داخل شیشه ای بریزید و در آن را ببندید و در معرض نور خورشید قرار بدهید اگر برنج شما کپک زد برنج اصل است اما اگر هیچ واکنشی نشان نداد برنج شما تقلبی است.
  • نور خورشید برای برنج طبیعی مضر است، سبب کپک زدن برنج اصل می شود.
  • اگر برنج را روی آتش گرفتید برنج نامرغوب خارجی آتش می گیرد و دود می کند. اما برنج ایرانی برشته می شود.
  • برنج را داخل مقداری آب بریزید. اگر برنج درون ظرف آب ته نشین شد برنج ایرانی است ولی اگر بر روی آب ماند برنج تقلبی است و قابل‌ مصرف نیست.

برنج کهنه بهتر از برنج تازه کشت شده است

تشخیص برنج کهنه

برای تشخیص دادن برنج کهنه از تازه می توانید از عطر و بوی بیشتر برنج تازه متوجه شوید. در زمان فروش برنج کهنه قیمت بیشتری دارد. اگر برنج کهنه را توی دست خود بگیرید حسابی خشک است اما نم برنج تازه به خوبی مشخص است. معمولا بعد از پختن برنج تازه شل می شود و دانه های آن از هم باز می شوند و برنج شفته می شود.

در بین انواع برنج های ایرانی بعنوان یک پیشنهاد میتوان خرید برنج هاشمی را معرفی کرد، این برنج از مرغوبترین نوع برنج در کشور است.

کشت اول مقوی تر است یا کشت دوم؟

اگر معیارتان بوی و عطر است، برنج کشت دوم بخرید که عطر بیشتری نسبت به کشت اول دارد. کشت اول برنج در فروردین و برداشت آن در مرداد است. پس از کشت اول برخی از کشاورزان زمین را برای نشاء دوم و کشت بعدی آماده می کنند. کشت دوم در آبان و فصل پاییز انجام می شود. کشت دوم بیشتر از کشت اول طول می کشد و به اعتقاد بعضی به همین دلیل و نیز استفاده از باران پاییزی و آفتاب آن، برنج کشت دوم از سلامت و عطر و طعم بیشتری برخوردار است. البته این کشت کم است و قیمت برنجش هم بیشتر از کشت اول است.

1) داشتن عطر و طعم خوب

به طور کلی در مقایسه با برنج خارجی عطر و طعم و بوی بهتری دارد. چراکه برخاسته از بهترین شالیزارهای مناطق حاصلخیز کشور است. اگر بخواهیم میزان عطر و بوی انواع برنج ایرانی رو بررسی کنیم، برنج های پرمحصول مثل ، ، ندا پخت بهتری دارند ولی میزان عطر و بوی انها ضعیف تر از برنج ، صدری و است.

چطور بفهمم برنج عطر و بو داره؟

برای اینکه بفهمیم برنجمون چقدر عطر و بوی خوب داره باید یه مشت از برنج و بردارید و در کف دستانتان ها کنید و استشمام کنید مسلما اگر برنج ایرانی و اصیل باشد عطر و بوی خوبی داشته و اگر برنج خارجی باشد هیچ عطر و بویی نخواهد داشت.

2) نداشتن بند برنج

در برداشت مکانیزه شالی، دانه ها از خوشه ها جدا شده و به اصطلاح همزمان با درو , خرمنکوبی صورت می گیرد و با این روش رطوبت 25درصدی ناشی از ساقه زنده به شلتوک می رسد که باید در کمتر از 24ساعت از گونی خارج و به مدت 48 تا 72 ساعت در دمای 30 تا 40 درجه خشک شود، تا خطر بنددارشدن و بالا رفتن ضریب شکستگی از بین برود.

در برداشت مکانیزاسیون اگر شالی به صورت نم دار تبدیل به برنج سفید شود، درصد شکستگی آن تا 25 درصد افزایش پیدا میکند و قیمت آن در اثر خالدار و بند دار شدن کم می شود. به همین دلیل برنجی که اشتباه خشک شده باشد نیم بند میشود و یه خط در وسط برنج می افتد و با یه ضربه میشکند.

دانه های برنج خوب ، بدون بند و ترک است اما برنج بی کیفیت بندهای عرضی دارد. و معمولا رنگ بند برنج خیلی سفیدتر از خود برنج است و به راحتی قابل تشخیص است.

چطور بفهمم برنج بنددار است؟

 بند دار بودن برنج به راحتی قابل شناساسی است. برای تشخیص راحت تر میتونید یک دانه برنج رو بین انگشتان شست و اشاره قرار دهید و با ناخن انگشت شست فشار دهید، اگر برنج راحت خرد و شکسته شد برنج بند دار است.

3) یکدست بودن برنج

معمولا بعد از برداشت برنج و انتقال به شالیکوبی ها فرایند پوست کندن و سفید کردن برنج انجام میشود. برنج هایی که مقاومت کمتری دارند طی این فرایند شکسته و خرد میشوند و به عبارتی تبدیل به برنج های نیمدانه، لاشه، و سرلاشه میشوند. برای یکدست کردن، برنج ها رو چندین بار الک میکنند و بسته به نوع دانه (کامل یا شکسته) بسته بندی میکنند.

چطور بفهمم برنجم یکدست است؟

روش اول: حدود 30 تا دانه برنج رو ردیفی کنار هم بچینید اگر انداره دانه ها تقریبا با هم یکی بود یعنی برنج با برنج دیگه ای قاطی نشده است و کاملا یکدست است. (البته شکستگی بین ۴ تا ۶ درصد طبیعی می باشد و دلیل عمده آن حمل و نقل است.)

روش دوم: روش دیگری که برای تشخیص یکدست بودن برنج وجود دارد این است که مشتی برنج را روی یک سطح شیشه ­ای ریخته و از زیر نوری به ان بتابانید با دقت به دانه ها نگاه کنید. میزان گذردهی نور در تمام دانه ها باید یکسان باشد. اگر تفاوت محسوسی وجود دارد یعنی میزان شفافیت آن ها متفاوت است. از این راه معلوم می شود که برنج یکدست است یا خیر.

تشخیص برنج مرغوب

4) نیمه بلوری بودن برنج

خوب ایرانی، رنگی نیمه شفاف یا به عبارتی دیگر نیمه بلوری دارد و حالت کدر بودن برنج‌های خارجی را ندارد. رنگ برنج کهنه استخوانی و تازه اش روشن است.

5) خشک بودن برنج

یکی از راه های مهم برای تشخیص برنج خوب این است که بدونیم برنج به خوبی خشک شده است یا نه. برنج در ابتدای برداشت رطوبت بالایی دارد. این میزان از رطوبت برنج ، هم کار پخت را مشکل می‌کند، هم  نگه داری برنج را دشوار کرده و ان را در برابر حشرات و … آسیب پذیر می­کند.

به همین دلیل کارخانه‌ها، با استفاده از دستگاه‌های خشک کن برنج­ تازه برداشت شده را خشک می­کنند، تا رطوبت آن ها کمتر شود؛ زمان و میزان حرارت این دستگاه‌ خشک کن نقش مهمی در کیفیت برنج خروجی دارد. متاسفانه برخی کارخانه ­ها برای سریع­تر شدن عملیات خشک کردن، از دماهای بالاتر و زمان کمتری استفاده می کنند که کیفیت برنج را کاهش می­دهد.­

چطور بفهمم برنج کاملا خشک، شده است؟

روش اول: برنجی که به خوبی خشک نشده باشد، به اندازه­ ی کافی سفت نیست و اصطلاحاً پوک است. برای تشخیص خشک بودن برنج آن را زیر دندان بگذارید و فشار دهید. برنجی که خشک و سفت باشد به راحتی نمی شکند.

 روش دوم: روش دیگر برای تشخیص خشک بودن برنج، پختن آن است. برنجی که خوب خشک شده است، در پختن و دم کشیدن ، خوب قد می­کشد یا به اصطلاح ری می­کند. چرا که به دلیل خشک بودن، به راحتی از آب موجود در دیگ رطوبت جذب میکند و قد می­کشد. اما برنج تازه برداشت شده به دلیل رطوبت پخت نسبتا خوبی ندارد.

6) میزان چرب بودن برنج

برنج ایرانی بخاطر برخورداری از زمین های کشاورزی حاصلخیز و آب و هوای مساعد و مناسب بخصوص در شمال کشور، دارای بالاترین میزان کیفیت و مرغوبیت است. برنج ایرانی به دلیل وجود مقادیر بالای ارزش غذایی شامل فیبر، کربوهیدرات، تیامین، ریبوفلاوین و آهن و … می باشد.

روشی در رابطه با این موضوع وجود دارد این است که دستتان را داخل کیسه بگذارید، برنج تازه ایرانی یکم چربه و خارجی خیلی خشکه.

7) سفیدک نداشتن برنج

گاهی دانه های برنج تکه های سفیدی مثل ابر دارد. این سفیدک ها باعث زیاد شدن لعاب و وارفتن برنج موقع پختن میشود.

سفیدک زدن برنج زمانی اتفاق میفتد که برنج در شالیزار بخاطر بارش بی موقع باران در زمان برداشت، گرفتن رطوبت در کارخانه و خیس شدن در انبار در زمان نگهداری پیش بیاید، مجموعه این عوامل باعث می شود از مرغوبیت برنج کم شده و به هنگام پخت خرد و شکسته میشود و اصلا مجلسی در نیاید و شفته می شود.

چطور تشخیص بفهمم برنجم سفیدک ندارد؟

مقداری از برنج را در کف دستاتان بریزید و خوب به دانه ها نگاه کنید. معمولا بر روی برنج سفیدک زده حالت ابری یا مه وجود دارد و رنگش سفید تر از سایر قسمت دانه های برنج است. به این ترتیب تشخیص این نوع برنج کار ساده ایست.

8) کاملا همسان نبودن برنج

برنجی که به صورت طبیعی کاشته شده باشد تمام پروسه کاشت، داشت و برداشت را به صورت کاملا اصولی طی میکند. اما برنجی که خریداری میکنیم باید از نظر سالم و ارگانیک بودن مطمئن شویم.

خوب برنج های خارجی مثل برنج چینی از ترکیب پلاستیک و نشاسته تشکیل شده و عطر و بوی برنج به آن اضافه شده است و یک برنج اصل نیست بلکه تقبی می باشد.

چطور برنج تقلبی را از برنج اصلی تشخیص دهیم؟

روش های زیادی برای تشخیص برنج اصلی از برنج تقلبی وجود دارد. و روش معمول آن این است چند دانه برنج را در معرض آتش قرار بدهید اگر برنج پلاستیکی باشد بعد از سوختن بوی پلاستیک می دهد.

برنج قاطی چه خصوصیاتی دارد

کشاورزان و شالیکاران قبل از کاشت برنج، دانه های با کیفیت برنج را از دانه های بی کیفیت جدا می کنند. برای این منظور، آن ها دانه های برنج را در ظرفی حاوی آب و کمی نمک ریخته تا دانه های سنگین ته نشین شده و دانه های پوک و بی کیفیت روی آب بمانند.

سپس آن ها را از هم جدا می کنند و دانه های با کیفیت برنج را می شویند و آماده ی کشت می کنند. برای تشخیص برنج اصل از برنج قاطی، یکی از روش ها نیز همین است. بدین منظور باید برنج مورد نظر خود را در ظرفی حاوی آب و نمک ریخته تا برنج های سنگین از سبک جدا شوند.

اگه شاهد دو دستگی میان برنج ها شویم، این به این معناست که برنج قاطی می باشد. اما قبل از خرید برنج می توان به چند نکته دقت کرد. به عنوان مثال، برنج ایرانی اصل، برنج یکدست می باشد. یعنی دانه های برنج یک رنگ و یک اندازه می باشند. از آنجایی که برنج ها گونه های مختلفی دارند، در نتیجه در شکل و اندازه، رنگ، عطر و طعم نیز با بکدیگر متفاوت می باشند.

به عنوان مثال، برنج صدری، برنجی کشیده و سفید متمایل به کرم رنگ می باشد. دانه های برنج صدری قلمی و اصطلاحا لاغر می باشد. از طرفی، برنج طارم و انواع برنج طارم، مانند برنج عنبر بو، دانه هایی کوتاه و تپل دارد. برنج صدری خوش پخت تر و مجلسی تر است اما برنج طارم و انواع آن، عطر و بوی بیشتری دارد. این دو نوع برنج در قیمت نیز کمی با هم تفاوت دارند. برنج قاطی برنجی است که از برنج مخلوط شده تشکیل شده است.

در برنج قاطی، دانه های برنج یک شکل نیستند. از دیگر نکاتی قبل از خرید برنچ باید به آن توجه کرد، رنگ برنج می باشد. برنج کهنه رنگ تیره تری نسبت به برنج تازه دارد. از این رو اگر در بسته بندی برنج شاهد دو رنگی دانه های برنج باشیم، به این معنیست که برنج ایرانی اصل نیست و برنج قاطی است.

چگونه می توان از خرید برنج قاطی خودداری کرد

برای تشخیص برنج اصل و یکدست از برنج قاطی، راه های مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال، برنج قاطی و برنج مخلوط پس از پخت، عطر و طعم مطلوبی ندارد.

هنگام پخت، برخی از دانه ها کاملا پخته و برخی به صورت نپخته باقی می مانند. همچنین هنگام سرو برنج، متوجه ی یک دست نبودن و یک رنگ نبودن برنج خواهیم شد.

از دیگر راه ها برای تشخیص برنج اصل و یکدست از برنج قاطی، توجه به ظاهر برنج می باشد. برنج ایرانی با کیفیت، برنجی یک شکل، یک رنگ و هم سایز است.

همانطور که گفته شد، برنج ایرانی انواع مختلفی دارد. به عنوان مثال، برنج دم سیاه، برنج دم سفید و برنج قهوه ای از جمله انواع برنج هستند که تفاوت آن ها در شکل ظاهری و رنگ آن هاست.

برنج یک دست برنجی است که یا تمام دانه های برنج دم سیاه باشد و یا دم سفید. همچنین اگر برنج مورد نظر، سفید رنگ است، باید تمامی دانه ها یک رنگ و سفید رنگ باشد.

از طرفی، برنجِ با کیفیت برنجی است که دانه های آن سالم و کامل باشد. با توجه به دانه های برنج متوجه خواهیم شد که آیا دانه ها شکسته هستند و یا کامل اند.

از آن جایی که برنج دانه شکسته و یا برنج نیم دانه، قیمت کمتری نسبت به برنج دانه کامل دارد، از خریدن برنج هایی که با دانه های شکسته مخلوط شده اند باید خودداری کرد.

یکی از روش ها برای تشخیص برنج ایرانی اصل، عطر برنج می باشد. برای تشخیص میزان عطر برنج، کمی از برنج را در کف دست ریخته و به آن می دمیم. عطر برنج همان لحظه فضای دست را پر می کند.

بهترین راه برای خودداری از خرید برنج قاطی

از آن جایی که تمامی انواع برنج ایرانی، چه انواع برنج صدری و چه انواع برنج طارم، عطر خوش آیندی دارند، می توان برنج ایرانی را به خوبی تشخیص داد.

اما برنج خارجی و برنج های بی کیفیت, عطر ندارند و دانه های خیلی بلند تری نسبت به برنج ایرانی دارند. به طوری که با توجه کردن به قد دانه ها به راحتی می توان آن ها را از برنج ایرانی اصل تشخیص داد.

اما یکی از بهترین و مطمئن ترین راه ها برای جلوگیری از خرید برنج قاطی، شناسایی و مراجعه به مراکز فروش، تولیدکنندگان و فروشگاه های معتبر برنج ایرانی می باشد.

با مراجعه به فروشگاه های معتبر ایرانی می توان خریدی مطمئن و به صرفه داشت و با خیال آسوده به ایرانی با کیفیت بپردازید.

دکمه بازگشت به بالا